Odil sudlov. Huquq-tartibotni muhofaza qilish. Adliya / Adliya organlari. Notariat. Yuridik xizmat]

6-bob. Guvohnoma berish tartibi
18. Meros ochilgan joydagi notarius merosxo‘r(lar)ning yozma arizasiga ko‘ra guvohnoma beradi.
Merosga bo‘lgan huquq to‘g‘risidagi guvohnoma meros ochilgan kundan e’tiboran olti oy o‘tganidan keyin beriladi.
Qonun bo‘yicha meros olinganida ham, vasiyatnoma bo‘yicha meros olinganida ham, agar notarius tegishli mol-mulkka yoxud butun merosga nisbatan guvohnoma berishni so‘rab murojaat etgan shaxslardan boshqa merosxo‘rlar yo‘qligi to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lsa, guvohnoma yuqorida ko‘rsatilgan muddat tugamasidan oldin berilishi mumkin.
19. Merosning ochilish joyi deb meros qoldiruvchining oxirgi doimiy yashab turgan (doimiy yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olingan) joyi hisoblanadi.
Agar meros qoldiruvchining oxirgi yashab turgan joyi noma’lum bo‘lsa, meros qoldiruvchiga tegishli bo‘lgan ko‘chmas mulk yoki uning asosiy qismi turgan joy, ko‘chmas mulk bo‘lmagan taqdirda esa, ko‘char mulkning asosiy qismi turgan joy meros ochilgan joy deb hisoblanadi.
20. Guvohnoma matnida quyidagilar ko‘rsatilishi kerak:
guvohnoma nomi;
notarial okrug nomi;
guvohnoma berilgan sana (so‘zlar bilan qayd qilinadi);
guvohnoma berilgan notarial idoraning nomi va joylashgan eri (pochta manzili) va notariusning ismi, familiyasi, otasining ismi;
marhumning familiyasi, ismi, otasining ismi, vafot etgan sanasi;
qarindoshlik darajasi, merosxo‘rning familiyasi, ismi, otasining ismi, tug‘ilgan sanasi, pasporti yoki shaxsini tasdiqlovchi boshqa hujjatining raqami, qachon va kim tomonidan berilganligi, merosxo‘r chet el fuqarosi bo‘lsa, uning fuqaroligi, doimiy yoki vaqtincha yashash bo‘yicha ro‘yxatga olingan manzili, STIRi;
merosxo‘r sifatida yuridik shaxs ishtirok etayotgan hollarda yuridik shaxsning to‘liq nomi, joylashgan eri (pochta manzili), soliq to‘lovchining identifikatsiya raqami, davlat ro‘yxatidan o‘tkazilganligi to‘g‘risidagi guvohnoma raqami va sanasi, davlat ro‘yxatidan o‘tkazgan organning nomi;
meros mulki ko‘chmas mulk bo‘lsa, uning joylashgan manzili, tarkibi va tavsifi;
meros mulki avtomototransport vositasi bo‘lsa, uning rusumi, ishlab chiqarilgan yili, ro‘yxatdan o‘tkazish davlat raqami belgisi, agregat raqamlari, avtomototransport vositasini qayd etish guvohnomasining seriyasi, raqami, davlat ro‘yxatidan o‘tkazgan organning nomi;
meros mulkiga nisbatan marhumning mulk huquqi yoki boshqa ashyoviy huquqi mavjudligini tasdiqlovchi hujjatlar haqida ma’lumotlar;
ko‘chmas mulk va (yoki) avtomototransport vositasi bo‘yicha ularni davlat ro‘yxatidan o‘tkazuvchi organlar tomonidan berilgan hujjatlardagi mulkning tavsifi to‘g‘risidagi ma’lumotlar;
guvohnoma nechta nusxada berilganligi haqida ma’lumot;
guvohnoma berilgan reyestr raqami;
guvohnoma berganlik uchun undirilgan to‘lovlar haqida ma’lumotlar;
guvohnoma berish uchun asos bo‘lgan meros ishi raqami;
guvohnomani bergan notariusning ismi, familiyasi, otasining ismi, muhr.
Oldingi tahrirga qarang.
Merosxo‘rlar ixtiyoriga ko‘ra va (yoki) qonunchilik hujjatlariga muvofiq guvohnomada boshqa ma’lumotlar ham ko‘rsatilishi mumkin.
(20-bandning o‘n sakkizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
21. Meros qoldiruvchining oxirgi yashagan joyi MDHga a’zo davlatlar yoki boshqa chet el davlatlaridan birida bo‘lgan taqdirda, fuqarolik, oilaviy va jinoiy ishlar bo‘yicha yordam hamda huquqiy munosabatlar to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomalariga asosan notarius meros ochilgan joy bo‘yicha notariusga murojaat etgan merosxo‘rlar doirasini tekshirib, meros qilib qoldirilgan ko‘chmas mulk yoki uning asosiy qismi joylashgan joyi bo‘yicha guvohnoma beradi.
Meros qoldiruvchining oxirgi yashagan joyi MDHga a’zo davlatlar yoki boshqa chet el davlatlaridan birida bo‘lgan taqdirda, fuqarolik, oilaviy va jinoiy ishlar bo‘yicha yordam hamda huquqiy munosabatlar to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomalariga asosan meros qilib qoldirilgan ko‘char mol-mulkka nisbatan guvohnoma meros qoldiruvchining oxirgi yashagan joyi bo‘yicha beriladi.
22. Agar meros qoldiruvchining merosxo‘ri meros ochilganidan keyin uni qabul qilib olishga ulgurmasdan vafot etgan bo‘lsa (transmittent), unga tegishi kerak bo‘lgan merosni qabul qilib olish huquqi uning qonun bo‘yicha (transmissar) yoki vasiyat bo‘yicha merosxo‘rlariga o‘tadi.
Meros transmissiyasi tartibida merosni qabul qilib olish huquqi bunday merosxo‘rning (transmittentning) vafotidan keyin ochilgan meros tarkibiga kirmaydi va meros qoldiruvchi vafot etgan joydagi notarius tomonidan merosxo‘rning (transmittentning) merosxo‘rlariga (transmissarlariga) guvohnoma beriladi.
Bunda, notarius vafot etgan merosxo‘rning (transmittentning) barcha meros mol-mulki vasiyat qilingan yoki yo‘qligini, merosxo‘rlar (transmissarlar) doirasini aniqlaydi.
Masalan, 2019-yilda Toshkent shahrida vafot etgan marhum A. Aliyevga tegishli meros mulkiga uning merosni qabul qilishga ulgurmasdan 2020-yilda Samarqand viloyatida vafot etgan farzandining merosxo‘rlariga Toshkent shahridagi notarius tomonidan merosga bo‘lgan huquq to‘g‘risida guvohnoma beriladi.
23. Merosxo‘rlardan biri yoki uning vakili meros qoldiruvchining vafot etganligi haqidagi guvohnoma yoki dalolatnoma yozuvidan ko‘chirmani notariusga taqdim etishi lozim.
Merosxo‘rlardan biri yoki uning vakili meros ochilgan joydagi notariusga murojaat etgan kunning o‘zida notarius Tizim orqali meros qoldiruvchining mol-mulkiga nisbatan meros ishi ochilgan yoki ochilmaganligini tekshiradi.
Meros ishi ochilmagan taqdirda murojaat etgan merosxo‘r yoki uning vakilidan merosxo‘rlar doirasi ko‘rsatilgan holda meros ishi ochish to‘g‘risida ariza olinadi va notarius Tizimga meros ishini ochish bo‘yicha ma’lumotlarni kiritadi. Bu holda, notarius merosxo‘r yoki uning vakilining shaxsini aniqlaydi va imzosi haqiqiyligini tekshiradi, bu haqda arizaga belgi qo‘yadi va shaxsini tasdiqlovchi hujjatning nomini, uning raqamini, qachon va kim tomonidan berilganligini va tug‘ilgan yilini ko‘rsatadi.
Notarius meros qoldiruvchining vafot etganligini, meros mol-mulki tarkibi va uning joylashgan joyini, vasiyatnomaning mavjudligi, meros qoldiruvchi bilan merosxo‘rlarning qarindoshlik munosabatini hamda qonun bo‘yicha merosxo‘rlar doirasini aniqlaydi.
Vasiyatnoma mavjud yoki mavjud emasligini, agar mavjud bo‘lsa, ushbu vasiyatnoma o‘zgartirilmaganligi yoki bekor qilinmaganligini Tizim orqali tekshiriladi.