Қодирова феруза маъмуровна олий ҳарбий таълим муассасалари курсантларини маънавий-ахлоқий қадриятлар асосида тарбиялашнинг назарияси ва методикаси

III. Дастурни амалга ошириш натижаларини баҳолаш

5. Эришилган тажрибани умумлаштириш ва Дастурни амалга ошириш натижаларини баҳолаш
5.1	Олинган тажрибани умумлаштириш ва мақсадли услубий қўлланмани ишлаб чиқиш, шу жумладан тарбия, таълим, аудиториядан ташқари, ижтимоий аҳамиятга эга тадбирлар маънавий тизимга асосланган субъектларининг биргаликдаги ижтимоий-педагогик фаолиятида амалга ошириладиган идеаллар, қадриятлар, ахлоқий устуворликлар.	Бошлиқнинг маънавият ва маърифат ишлари бўйича ўринбосари Методист
5.2	Тарбиявий ишлар бўйича йиғилишларда, педагогик кенгашларда, услубий бирлашмаларда Дастурни амалга ошириш натижалари тўғрисида филиал ходимлари ва ўқитувчиларини хабардор қилиш.	Бошлиқнинг маънавият ва маърифат ишлари бўйича ўринбосари

Ўқув эксперименти Ўзбекистон Республикаси олий ҳарбий таълим муассасаларининг 2-3 курсларида 2020/2021, 2021/2022-ўқув йилларида ўтказилди.
2-жадвал
Курсантларда маънавий-ахлоқий фазилатлар даражаларини ривожлантириш самарадорлигини аниқлаш юзасидан ўзлаштириш натижалари

Босқичлар	Курсантлар сони	Ўзлаштириш даражалари
		Юқори	Ўрта	Паст
Тажриба бошида	85	18	35	32
Тажриба якунида	85	25	54	6

Бу танланмаларга мос келган диаграмма куйидагича кўринишни олади:



Тажриба боши

Тажриба якуни

Олинган натижалар математик статистик таҳлил қилиниб, тажриба якунидаги ҳолат учун топилган натижалардан ўртача квадратик четланиш, танланма дисперсия, вариация кўрсаткичлари, Стьюдентнинг танланма мезони, Стьюдент мезони асосида эркинлик даражаси ва ишончли интерваллари топилди.
3-жадвал

2,22	1,83	0,3116	0,5611	3	4	3,86	156,02	0,12	0,16

Демак, тажриба гуруҳидаги ўртача ўзлаштириш назорат гуруҳидагига нисбатан 13 га самарадор экан.

Юқоридаги натижаларга асосланиб тажриба-синов ишларининг сифат кўрсатгичларини ҳисоблаймиз.
Маълумки, =2,22; =1,83; га тенг.
Бундан сифат кўрсатгичлари:
> 0;
Олинган натижалардан ўқитиш самарадорлигини баҳолаш мезони бирдан катталиги ва билиш даражасини баҳолаш мезони нолдан катталигини кўриш мумкин. Бундан маълумки, тажриба якунидаги ўзлаштириш тажриба бошидаги ўзлаштиришдан юқори экан.
Демак, олий ҳарбий таълим муассасалари курсантларида маънавий-ахлоқий фазилатлар даражаларини ривожлантириш самарадорлигини аниқлаш юзасидан ўтказилган тажриба-синов ишлари самарадор эканлиги статистик таҳлилдан маълум бўлди.
Ўрганиш натижалари шуни кўрсатдики, ўқув жараёни ҳамда хизмат ва жанговар вазифаларни бажариш жараёнида бўлажак офицерларда маънавий-ахлоқий туйғуларини сингдириш жараёнининг самарадорлигини ошириш маънавий-ахлоқий тарбияни моҳирона ташкил этиш ва уни амалга ошириш методикага боғлиқ.
Тадқиқотнинг барча параграфларида ва учта бобларида алоҳида хулосалар чиқарилган, хулосада oлий ҳapбий тaълим муaccacaлapи куpcaнтлapини мaънaвий-aхлoқий қaдpиятлap acocидa тapбиялaшнинг нaзapияcи вa мeтoдикacини такомиллаштириш бўйича илмий ва назарий хулосалар тақдим этилган.
ХУЛОСА
Мaзкуp диccepтaциядa oлий ҳapбий тaълим муaccacaлapи куpcaнтлapини мaънaвий-aхлoқий қaдpиятлap acocидa тapбиялaшнинг нaзapияcи вa мeтoдикacи бўйичa тaдқиқoтлap вa излaнишлap ҳaмдa мaзкуp йўнaлишдaги мaвжуд мacaлaлapни вa муaммoлapни aниқлaш вa ҳaл этиш, шунингдeк, бунинг acocидa тapбия caмapaдopлигини мaқбуллaштиpиш вa oшиpиш ишлapи aмaлгa oшиpилгaн.