Одонтоген яллиўланиш


-расм. Кандидоз. 23-расм


Download 53.09 Kb.
bet6/7
Sana11.11.2023
Hajmi53.09 Kb.
#1766294
1   2   3   4   5   6   7
22-расм. Кандидоз.
23-расм. Болалардаги кандидоз.
67
6-жадвал.
ОИВ-инфекцияли беморлар оўиз бєшлиўида юза микозни келтириб чиїарувчи замбуруўлар

Candida турлари

Бошїа замбуруўлар

C. albicans

Saccharomyces cerevisiae

C. glabrata

Rhodotorula rubra

C. famata

Rhodotorula piliminae

C. kefyr

Fonsecaea pedrosi

C. krusei

Prototheca stagnura

C. rugosa

Trichosporon pullulans

C. tropicalis




C. guiliermondii




Оўиз бєшлиўи кандидози – ОИВ-инфекциясининг илк белгиси ва ОИТС ривожланишини хабарчиси. Оўиз бєшлиўи кандидози иммун тизимнинг бошїа Т-іужайрали нуїсонларида іам учрайди, лекин ОИВ да їайталанади. Кєп муаллифларнинг маълумотларига кєра, ОИВ даги кандидознинг учраш даражаси їондаги CD4-іужайралар миїдорига боўлиї. CD4-іужайралар миїдори 500/мкл дан кам бєлганида оўиз бєшлиўи кандидозининг учраши 62,1 % ни, 200/мкл дан кам бєлганида 94,7 % ни ташкил їилган. Муаллифлар, оўиз бєшлиўи шиллиї їаватининг гиперемияланиши, шиллиї їаватнинг карашлар билан їопланиши, нуїтали їон їуйилишлари, эрозиялар ва бошїа єзгаришларнинг бєлишини тасвирлашган. Кандидознинг клиник шаклларидан эритематоз ва псевдомембраноз шакллари кєпрої учрайди. Бундан ташїари, адабиётларда, тилнинг зарарланиш белгилари: унинг шиши, сєрўичларининг йєїолиши, лейкоплакия ва кандидозли глосситлар іам таърифланган.
Кандидознинг ривожланишида оўизнинг шиллиї їавати ва унинг маіаллий иммунитети катта аіамиятга эга. Оўиз шиллиї їаватини тишларнинг єткир їирралари, сифатсиз ясама тишлар, парчаланган тиш їопламалари ва бошїалар
68
билан узої ваїт жароіатланиши оїибатида іам кандидоз вужудга келади. Сурункали жароіатлар натижасида оўиз бєшлиўи шиллиї їаватининг резистентлиги пасаяди, сєнг унга Candida ларнинг кириши осонлашади ва касаллик юзага келади. Бундан ташїари, Candida уруўига мансуб замбуруўлар акрил пластмассадан тайёрланган олиб їєйиладиган ясама тишлар юзасида яхши єсади ва ясама тиш остидаги шиллиї їаватнинг сурункали яллиўланишини келтириб чиїаради.
Єткир атрофик кандидоз кучли оўриї, ачишиш ва оўизнинг їуриши каби белгилар билан тавсифланади. Шиллиї їават тиниї їизил рангга киради, лекин їуруї бєлади. Тил зарарланганда, унинг орїаси їизил рангига киради, ялтирої, їуруї бєлади, ипсимон сєрўичлари атрофияланади. Фасод бєлмайди ёки чуїур бурамаларида саїланиб їолиши мумкин, у кєчган эпителийнинг конгломерати іисобланиб, їийинчилик билан кєчади ва кєп миїдорда Candida уруўи замбуруўларини тутади. Бу замбуруўлар фаол куртакланиш (мицелий, псевдомицелий) даврида бєлади.
Єткир атрофик кандидозни олиб їєйиладиган ясама тишлар пластмассасига бєладиган аллергик реакциялардан фарїлаш лозим. Бу іолатда, ясама тиш олиб ташланганидан сєнг шиллиї їаватдаги єзгаришлар динамикасини клиник кузатиш билан бирга бактериоскопик текширишни єтказиш муіим аіамиятга эга.
Сурункали атрофик кандидозда, олиб їєйиладиган ясама тиш таїиб юрилганида, оўиз бєшлиўида їуриш, ачишиш, оўриї кузатилади. Ясама тиш атрофидаги шиллиї їават гиперемияланган, шишли ва оўриїли бєлади. Узої ваїт олиб їєйилувчи ясама тишдан фойдаланувчи одамларда, сурункали атрофик кандидоз ясама тиш ости шиллиї їаватининг зарарланиши (гиперемия, эрозиялар, папилломатоз) билан тавсифланади. Унга замбуруўли (ачитїили) яллиўланиш іамда кандидозли атрофик глоссит (тил орїаси їизил рангида, ялтирої, їуруї, ипсимон сєрўичлари атрофияланган) їєшилади. Ої-кулранг караш кам миїдорда, фаїатгина чуїур бурамаларда ва тилнинг ён томонларида бєлиб, їийин кєча
69
ди. Микроскоп остида карашда Candida уруўи замбуруўларининг мицелия ва споралари топилади. Бу учлик клиник белгилар – танглай, тил ва оўиз бурчакларининг яллиўланиши атрофик кандидознинг тавсифли белгилари бєлиб, унга ташхис їєйишда їийинчилик туўдирмайди.
Лаборатория ташхисотида їуйидаги усуллардан фойдаланилади:
1.
Download 53.09 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling