Oila huquqi fanidan “Ota-ona hamda voyaga yetmagan bolalarning shaxsiy huquq va majburiyatlari”mavzusida tayyorlagan slaydi

Oila huquqi fanidan “Ota-ona hamda voyaga yetmagan bolalarning shaxsiy huquq va majburiyatlari”mavzusida tayyorlagan slaydi

Yuridika fakulteti Yurisprudensiya yo`nalishi 407-guruh talabasi Soatboyeva Shoxnuraning

Mavzu:Ota-ona va bolaning shaxsiy huquq va majburiyatlari

Reja:

• Voyaga yetmagan bolalarning shaxsiy nomulkiy huquqlari
• Ota-onaning shaxsiy nomulkiy huquq va majburiyatlari
• Ota-ona hamda bolalarning mulkiy huquq va majburiyatlari

Voyaga yetmagan bolalarning shaxsiy nomulkiy huquqlari

oilada yashash va tarbiyalanish huquqi
ota-onasi va bq qarindoshlari bilan ko`rishish huquqi

Ota-onaning shaxsiy nomulkiy huquq va majburiyatlari

Ota-ona o`z bolalariga nisbatan teng huquq va majburiyatlariga egadirlar. Ota-onalik huquqlari bolalar 18 yoshga to`lganlarida, shuningdek voyaga yetmagan bolalar nikohga kirganlarida hamda qonun bilan belgilangan bq hollarda bolalar voyaga yetmasdan to`la muomala layoqatiga ega bo`lganlarida tugaydi.
Voyaga yetmagan ota-ona o`z bolasi bn birga yashash va uning tarbiyasida ishtirok etish huquqiga ega. O`zaro nikohda bo`lmagan voyaga yetmagan ota-ona ulardan bola tug`ilganda hamda ularning onaligi va otaligi belgilanganda 16 yoshga to`lishlari bilan ota-onalik huquqlarini mustaqil ravishda amalga oshirishga haqlidirlar. Voyaga yetmagan ota-ona 16 yoshga yetgunga qadar, bolani voyaga yetmagan ota-ona bilan birgalikda tarbiyalash uchun bolaga vasiy tayinlanishi mumkin.
Ota-ona o`z bolasini tarbiyalash huquqiga ega va tarbiyalashi shart
Ota-ona o`z bolalarining tarbiyasi va kamoloti uchun javobgardir. Ular o`z bolalarining sog`lig`i, jismoniy, ruhiy, ma`naviy va axloqiy kamoloti haqida g`amxo`rlik qilishlari shart.
Ota-ona bolalarining qonunchilikda belgilangan zarur darajada ta`lim olishini ta`minlashi shart.
Bolalarning huquq va manfaatlarini himoya qilish ularning ota-onasi zimmasiga yuklatiladi. Ota-ona o`z bolalarining qonuniy vakillari hisoblanadilar hamda har qanday jismoniy va yuridik shaxslar bilan bo`lgan munosabatlarda, jumladan sudda alohida vakolatsiz ularning huquq va manfaatlarini himoya qiladilar.
Vasiylik va homiylik organi tomonidan ota-ona va bolalar manfaatlari o`rtasida qarama-qarshilik borligi aniqlanganda, ota-ona o`z bolalarining manfaatlarini himoya qilishga haqli emas.
Ota-onalik huquqi bolalar manfaatlariga zid tarzda amalga oshirilishi mumkin emas. Bolalar manfaatlarini ta`minlash ota-ona g`amxo`rligining asosini tashkil qilishi lozim.
Ota-onalik huquqini amalga oshirishda ota-ona bolalarining jismoniy va ruhiy sog`lig`iga, axloqiy kamolotiga zarar yetkazishga haqli emas. Bolalarni tarbiyalash usullari mensimaslik, shafqatsizlik, qo`pollikdan, insoniy qadr-qimmatni kamsituvchi muomaladan, bolalarni haqoratlash yoki ekspluatatsiya qilishdan holi bo`lishi kerak.

Ota-onalik huquqidan mahrum qilish

Ota-onalik huquqida mahrum qilish to`g`risidagi ishlar ota(ona)ning, prokurorning, shuningdek voyaga yetmagan bolalarning huquqlarini himoya qilish majburiyati yuklatilgan organ yoki muassasalarning da`vosiga bioan ko`riladi.
Ota-onalik huquqidan mahrum qilish to`g`risidagi ishlar prokuror hamda vasiylik va homiylik organi ishtirokida ko`rib chiqiladi.

Sud bolaning manfaatlarini hisobga olgan holda ota-onani ota-onalik huquqida mahrum qilmay turib, bolani ota-onadan olish to`g`risida hal qiluv qarori chiqarishi mumkin.

• Sud bolaning manfaatlarini hisobga olgan holda ota-onani ota-onalik huquqida mahrum qilmay turib, bolani ota-onadan olish to`g`risida hal qiluv qarori chiqarishi mumkin.
• Bolani ota-ona bilan qoldirish ota-onaga bog`liq bo`lmagan sabablarga ko`ra bola uchun xavfli bo`lsa, ota-onalik huquqini cheklashga yo`l qo`yadi.
• Ota-onalik huquqi cheklangan ota-ona bolani shaxsan tarbiyalash huquqidan, shuningdek bolali fuqarolar uchun qonunchilikda belgilangan imtiyozlar va nafaqalar olish huquqidan mahrum bo`ladi.

Ota-ona hamda bolalarning mulkiy huquq va majburiyatlari

Ota-ona hayotiga bolalar ularning mol-mulkiga nisbatan mulkdor bo`lish huquqiga ega emas.
Ota-ona va bolalarning alohida-alohida mulki bo`lishi mumkin va birga yashab turganda ular bir-birlarining roziligi bilan bunday mulkka egalik qilishlari va undan foydalanishlari mumkin.
Ota-ona va voyaga yetmagan bolalar o`rtasida kelib chiqqan mulkiy nizolar sud tomonidan umumiy asoslarda hal qilinadi. Bunday holllarda voyaga yetmagan bolalarning huquqini himoya qilish vasiylik va homiylik organi tomonidan amalga oshiriladi.

E`TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT