Oila pedagogikasi

masala tug‘ildi. Shuni hech qanday shubhasiz birgalikdagi 
umumiy mulk eng maqbul deb topildi.
Er-xotinning qonuniy mulk tartibining mavjudligi er- 
xotinning nikoh shartnomasi tuzishlari maqsadga muvofiqligi 
anglatadi. Lekin statistik ma’lumotlar shundan dalolat bera- 
diki, nikoh shartnomasini aksariyat aholi tuzayotgani yo‘q, 
bu holat ko‘proq mahalliy aholi vakillariga xos.
Er-xotinning birgalikdagi umumiy mol-mulkiga shart- 
nomaviy munosabatlar tatbiq etilishi umumiy tartibda Fuqa- 
rolik kodeksining 216-moddasi 1-bandida belgilangan. Oila 
huquqining me’yorlari esa ulami har taraflama kengaytirib 
beigan: nikoh shartnomasining huquqiy tabiati; uni tuzish 
shakli; nikoh shartnomasining mazmuni; uni o‘zgartirish, 
tasarruf etish, haqiqiy emas deb topish asoslari.
Nikoh shartnomasi mazmunining asosiy elementi er- 
xotin mulkining huquqiy tartibini belgilashdan iborat. Nikoh 
shartnomasi bilan belgilangan bunday tartib, er-xotin mul­
kining shartnomaviy tartibi deb ataladi.
Nikoh shartnomasi tartibini belgilashda er-xotinlarga 
juda keng huquqlar beriladi. Nikoh shartnomasi er-xotinlar 
bir-birlarini moddiy ta’minlashlari yoki biri ikkinchisini 
moddiy ta’minlashini ko‘rsatish huquqiga ega. Shartnomada 
belgilangan shartlar aliment majburiyatining umumiy qoida- 
lariga mos kelmog‘i lozim. Xususan, muomalaga layoqatsiz
342

---

er yoki xotinning huquqlari buzilmasligi lozim. Ammo nikoh 
shartnomasida qonun bo‘yicha aliment olish huquqiga ega 
bo‘lmagan er yoki xotinga aliment to‘lash belgilanishi 
mumkin. Birinchi navbatda bu o‘z xohishlari bilan, oila