Oilaviy munosabatlarning bola shaxsida ijtimoiy

Ёшларга ижтимоий-психологик хизмат кўрсатиш маркази 
munosabatlar tizimining eng muhim bo'g'inidir. Inson shaxslararo munosabatlarda shaxs 
sifatida tarkib topadi va rivojlanadi. Boshqalar bilan bo’lgan munosabatlar unga o’zini 
baholash imkonini beradi. 
Bilim va harakat ob'ektiga ongli munosabatning shakllanishi psixikaning barcha 
jabhalarining rivojlanishi bilan bog'liq. Atrof-muhitga bo'lgan munosabatini anglash 
tegishli his-tuyg'ularni va hissiyotlarni keltirib chiqaradi, bu esa o'z navbatida faollikni 
rag'batlantiradi va shaxsning yo'nalishini rivojlanishiga ta'sir qiladi. Albatta inson ongli 
tarzda bajarayotgan faoliyati uni ko’proq shaxs sifatidagi rivojlanishida muhim o’rin 
tutadi. Xox bu shaxslararo munosabatlardagi faoliyat xox boshqa. Oddiygina misol 
tariqasida biron bir ishni anglab va anglamagan holda bajarayotgan insonlarda o’z 
o’ziga va faoliyat yo’nalgan subyektga nisbatan bo’lgan munosabati bir biridan 
anchayin farq qiladi. Ijtimoiy munosabatlar sinfiy, milliy, guruh va oilaviy 
munosabatlarni shakllantiradi. Ular insonga o'zini jamiyatning ijtimoiy birligi sifatida 
anglash, munosabatlarni o'rnatishning ijtimoiy tajribasini qabul qilish va saqlashga 
yordam beradi. U yoki bu faoliyat bilan shug'ullanuvchi kishilar guruhlari darajasi 
ishlab chiqarish, ta'lim, teatr va boshqalarni o'rnatishga yordam beradi. Guruhlardagi 
odamlar o'rtasidagi munosabatlar darajasini shaxsning guruhdagi o'z o'rnini anglash, o'z 
xatti-harakatlariga adekvat baho berish qobiliyati deb hisoblash mumkin. Shaxsiy 
munosabatlar ichidagi daraja insonning o'ziga nisbatan hissiy-irodaviy munosabatlarini 
boshlaydi, ya'ni. o'z-o'zini anglash va o'z-o'zini hurmat qilishni shakllantiradi. 
Shaxslararo munosabatlar murakkab va dinamik tuzilma bo'lib, uni erta yoshdan 
boshlab qurishga o'rganamiz, shuning uchun ham aytishimiz mumkinki, shaxslararo 
munosabatlarni yaratish qobiliyatiga oilada, maktabda va hokazolarda olgan tarbiyamiz 
ta'sir qiladi.
Har qanday daraja (sifatiy , moddiy ) boshqa bir darajaga nisbatan ya’ni qiyosan 
olinadi. Demakki bir insonning rivojlanishi boshqa bir insonga qiyoslangan tarzda 
baholanadi va shundan kelib chiqib ma’lum bir daraja beriladi. Shaxslararo 
munosabatlar va jamiyat bu borada insonning rivojlanishi u yoki bu holatdaligini 
aniqlovchi mezon vazifasini ham o’tab beradi. Inson o’zara munosabatlar zamirida 
shaxs sifatida shakllanadi va har tomonlama kamol topadi. Jamiyatsiz inson individ 

---