Olimpiada ishtirokchilari uchun o‘quv qo‘llanma Obidalar uz

olimpiada ishtirokchilari uchun o‘quv qo‘llanma
  
Obidalar.uz
 
25 
Masjid va xonaqohning bosh zallari baraban shakldagi gumbazlar bilan yopilgan. 
Ularning intereri jonli ishlangan. O‗zaro kesishgan arkalar va chatishib ketgan paruslar 
ustida derazachali barabanlar, ularning usti esa gumbaz bilan yopilgan. 
XVII asrning ikkinchi yarmi va XVIII asrda Buxoroda iqtisodiy va siyosiy 
jihatdan tushkunlik yuzaga kela borgan. Bu davrlarda qurilishlar davom etsa-da, biroq 
me‘morchilik san‘ati sezilarli darajada to‗xtab qolgan. Yaratilgan inshootlarning sifati 
badiiy va texnik jihatdan avvalgilarga nisbatan pasaygan. 
XVIII asrning ikkinchi yarmiga kelib Buxoro xonligi o‗zining iqtisodiy va 
madaniy mavqeini yo‗qota boshlagan. Mang‗itlar vaqtida (1753-1920-yillar) Buxoro 
uchun tushkunlikka tushgan davr bo‗lgan. Bu davrda qurilish ishlari deyarli to‗xtab 
qolgan, me‘morchilik ham aytarli darajada rivojlanmagan. 
 
Govkushon madrasasi 
Govkushon madrasasi Buxorodagi jo‗ybor 
shayxlari tomonidan bunyod etilgan. 
Inshootning qurilishida homiylik qilgan 
jo‗yboriylar Muhammad Islom (taxminan 1493-
1563) va Xoja Sa‘d (1531/32-1589)lardir. 
Ma‘lumki, xoja Muhammad Islom va uning 
avlodlari o‗zlarini aslzoda va valiylar avlodi 
ekanliklarini 
ko‗rsatish 
maqsadida, 
o‗z 
shaxslarini ota tomondan Muhammad payg‗ambar avlodlariga, ona tomondan esa 
Chingizxon va Jo‗jiga olib borib ulaydilar. Aslzodalik va tariqatdagi yuqori 
mavqelariga ko‗ra, Jo‗ybor xojalari somoniylar davridan boshlaboq davlat ishlarida 
muhim lavozimlarni egallaganlar. Shayxlarning asosiy boyliklari xonlar, sultonlar va 
badavlat shaxslar tomonidan berilgan tortiqlar asosida hosil bo‗lgan. Xoja Muhammad 
Islom ombor va sandiqlarida saqlanayotgan sarmoya va turli-tuman qimmatbaho 
matolardan tashqari, Buxoro, Samarqand, Nasaf, Marv va boshqa viloyatlarda 300 
jufti gov (2500 gektar) yer-suvga ega bo‗lgan. Shuningdek, qo‗l ostida 10 ming qo‗y, 
700 ot, 500 tuya, 104 ta hunarmandchilik va savdo do‗konlari, 7 tegirmon, ko‗plab 
hammomlar, sardobalar va boshqa mol-mulk bo‗lgan. Xoja Muhammad Islomning 
o‗g‗li va vorisi Xoja Sa‘d esa 2 ming jufti gov (17 ming gektar) sermahsul yer, 2,5 
ming qo‗y, 1000 ta tuya, 1000 ta yilqi, 12 ta hammom, 10 sardoba, 2 karvonsaroy 
egasi hisoblangan. Ana shularning hammasidan u yiliga 1,6 million tanga daromad 
qilgan. Shuningdek, qalmoq, rus va hindlardan iborat uning 1000 ta quli ham bo‗lgan. 
Govkushon madrasasi so‗nggi o‗rta asrlarning dastlabki bosqichida, 
shayboniylar hukmronligi davrida, XVI asrda bunyod etilgan.
Uning bunyod etilishda har xil o‗lchamdagi xom va pishgan g‗isht, yog‗och, 
loy, tosh, tunuka va shu kabi ashyolardan foydalanilgan. Govkushon madrasasi va 

---