Oliy malaka toifasi uchun: Homilador ayollardan qon ketganda shoshilinch yordam ko`rsatish


Homilaning rivojlanishi nuqsonlarini keltirib chiqaruvchi sabablar


Download 233.74 Kb.
bet5/131
Sana24.10.2023
Hajmi233.74 Kb.
#1718177
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   131
Bog'liq
Oliy malaka toifasi uchun

Homilaning rivojlanishi nuqsonlarini keltirib chiqaruvchi sabablar.

Tug'ma anomaliyalar yoki tug'ma nuqsonlar deb ham ataladigan homila rivojlanishidagi nuqsonlar turli sabablarga ega bo'lishi mumkin. Ushbu nuqsonlar embrion yoki homilaning rivojlanishida yuzaga keladi va turli organlar yoki tana tizimlariga ta'sir qilishi mumkin. Homila rivojlanishidagi nuqsonlarning sabablarini genetik va atrof-muhit omillariga keng ajratish mumkin:

**Genetik sabablar:**


1. **Genetik mutatsiyalar:** Ba'zi tug'ma nuqsonlar kontseptsiya vaqtida sodir bo'lgan chaqaloq DNKidagi o'zgarishlar yoki mutatsiyalar natijasida yuzaga keladi. Bu mutatsiyalar bir yoki ikkala ota-onadan meros bo'lishi mumkin yoki o'z-o'zidan paydo bo'lishi mumkin.

2. **Xromosoma anomaliyalari:** Xromosomalar soni yoki tuzilishi bilan bog'liq muammolar Daun sindromi (Trisomiya 21) va boshqa xromosoma kasalliklari kabi holatlarga olib kelishi mumkin.

3. **Bir genli mutatsiyalar:** Maxsus gen mutatsiyalari turli genetik kasalliklarga olib kelishi mumkin. Masalan, mukovistsidoz, o'roqsimon hujayrali anemiya va mushak distrofiyasi.

4. **Ota-onaning tashuvchisi maqomi:** Ba'zi hollarda ikkala ota-onada genetik kasallik uchun retsessiv gen bo'lishi mumkin. Agar ikkala ota-ona ham ta'sirlangan genni bolasiga o'tkazsa, bu holat rivojlanishi mumkin.

**Ekologik sabablar:**
5. **Ona infektsiyalari:** Homiladorlik davrida qizamiq (Germaniya qizamiqi), sitomegalovirus (CMV) yoki Zika virusi kabi ayrim infektsiyalar, agar infektsiya homilaga yuqsa, tug'ma nuqsonlarga olib kelishi mumkin.

6. **Teratogenlarning taʼsiri:** Teratogenlar rivojlanayotgan homilaga zarar yetkazuvchi moddalar yoki omillardir. Ular orasida alkogol, tamaki, ba'zi dori-darmonlar, noqonuniy giyohvand moddalar va radiatsiya yoki atrof-muhit toksinlariga ta'sir qilish kiradi.

7. **Oziqlanish tanqisligi:** Homiladorlik davrida muhim oziq moddalar, ayniqsa, foliy kislotasi etishmasligi, o'murtqa miya kabi nerv naychalari nuqsonlari xavfini oshirishi mumkin.

8. **Ona salomatligi sharoitlari:** Onaning surunkali sog'lig'i holati, masalan, nazoratsiz diabet yoki fenilketonuriya (PKU) to'g'ri davolanmasa, homila rivojlanishiga ta'sir qilishi mumkin.

9. **Ketargan ona yoshi:** Katta yoshda homilador bo'lgan ayollarda ma'lum xromosoma kasalliklari bo'lgan bola tug'ish xavfi biroz oshadi.

10. **Adekvat prenatal parvarish:** Noto'g'ri yoki kechiktirilgan prenatal parvarish tug'ilish nuqsonlari uchun xavf omillarini aniqlash va boshqarish qobiliyatini cheklashi mumkin.

Shuni ta'kidlash kerakki, ko'plab tug'ma nuqsonlar noma'lum sabablarsiz yuzaga keladi va ular jiddiyligi va bolaning sog'lig'i va rivojlanishiga ta'siri jihatidan juda farq qilishi mumkin. Tug'ma nuqsonlar xavfini kamaytirish erta va keng qamrovli prenatal parvarish, ko'rsatilganda genetik maslahat, to'g'ri ovqatlanish, zararli moddalardan qochish va surunkali sog'liq sharoitlarini boshqarish kabi omillarni o'z ichiga oladi. Kelajakdagi onalar sog'lom homiladorlikni targ'ib qilish va homila rivojlanishidagi nuqsonlar xavfini kamaytirish bo'yicha ko'rsatmalar olish uchun shifokorlar bilan maslahatlashishlari muhimdir.



  1. Download 233.74 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   131




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling