Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi z. M. Bobur nomidagi andijon davlat universiteti

Seritsin kukunini tayyorlash va tavsiflash. Optimallashtirilgan sharoitlarda ekstraksiya qilingan seritsin suyuqligi LU-227 Advanced (Labultima, Hindiston) laboratoriya purkagich yordamida kukunga aylantirildi, kirish harorati 110°C va atomizatsiya bosimi 3- 4 kg/sm². Namlik miqdori AOAC usuli yordamida hisoblangan (AOAC, 2000). Seritsin kukunidagi azot miqdori Kjeldahl usuli (IS: 7219 - 1973) bilan aniqlandi va 6,25 koeffitsient bilan oqsil tarkibiga aylantirildi. Kul tarkibi AOAC usuli (AOAC, 2000) bo’yicha aniqlangan. 2.2.4 X-nurlarining diffraksiyasi (XRD) XRD atrof-muhit haroratida monoxromatik Cuka nurlanishini hosil qiluvchi rentgen trubasiga ega Xpert PRO rentgen difraktometri (PANalytical, Niderlandiya) yordamida o’tkazildi. Kukunli namunalar kristallik indeksini yozish uchun namuna bosqichiga o’rnatildi. Namuna bosqichi gorizontal o’qga o’rnatildi va difraksiyalangan nur optikasi va detektor 20 o’qga o’rnatildi. Skanerlash tezligi 30 KV va 20 mA tezlashuv kuchlanishi ostida 20 = 5 ° - 35 ° da 0,5 ° / min edi[25].
Protein tarkibi Seritsinning oqsil tarkibi turli xillardan olinadi manbalar 1-jadvalda keltirilgan. Standart seritsin kukun shaklida, boshqa namunalar esa suyuqlik shaklida mavjud, shuning uchun natijalarni o’zaro bog’lash mumkin emas. Ipak matosidan olingan suyuqlikdagi oqsil miqdori maksimal (31,62 mg/ml) ekanligi aniqlangan. matodan va pilladan olingan suyuqlik tarkibida 29,12 mg/ml va 28,2 mg/ml protein mavjud.
1-jadval
A nisbati va turli xil seritsin namunalarining oqsil tarkibi
Seritsin manbai A nisbati Protein miqdori mg/ml. %
Standart 1.73 - -
Ipak mato 1.35 31.62 28
Pilla 1.25 28.20 25
Ipak yassi 1.12 29.12 26
Ipak chiqindilari 1.09 23.10 22
Olingan suyuqlik tarkibidagi protein miqdori ipak chiqindilari minimal (23,2 mg/ml) ekanligi aniqlandi. Shunday qilib, turli manbalardan olingan seritsinning sifati va miqdorini hisobga olgan holda, mato eng yaxshi manba deb topildi. Ipak mato boshqalarga qaraganda eng oson va eng ko’p mavjud bo’lgan manba bo’lganligi sababli, ushbu manba bilan keyingi barcha tadqiqotlarni o’tkazishga qaror qilindi. Seritsinni turli energiya manbalaridan foydalanib olish An’anaviy ravishda ipakni tozalash sovun va ishqor yordamida amalga oshiriladi. Ishqor seritsin oqsilining parchalanishiga olib keladi, ammo sanoat bu usuldan foydalanishda davom etmoqda, chunki u arzon va seritsinni qayta tiklash ko’pchilik protsessorlar uchun e'tiborga olinmaydi. Bu usul juda ifloslantiruvchi hisoblanadi, chunki u oqava suvga ko’p miqdorda sovun va gidroksidi qo’shilishiga olib keladi. Eng muhimi, bu oqava suvlardan seritsinni olish juda qiyin. Seritsinning tiklanishini maksimal darajada oshirish va oqsilga zararni kamaytirish uchun suv bilan ekstraktsiya qilish eng yaxshi variant hisoblanadi. An’anaviy ravishda, HTHP mashinalari texnologik uylarda mavjud va ba’zi tadqiqotchilar tomonidan seritsinni matodan ajratish uchun ishlatilgan. Biroq, so’nggi paytlarda ipak chiqindilaridan seritsin olish bo’yicha olib borilgan ba’zi tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, HTHP ekstraktsiyasi samarali emas va oqsilga zarar etkazadi. Joriy tadqiqotda ipak matodan seritsinni olish uchun infraqizil isitish qo’llaniladi va natijalar HTHP usuli bilan taqqoslanadi. IR va HTHP mashinasi yordamida turli vaqt va ekstraksiya harorati uchun mato ekstraktsiyasidan olingan seritsin unumi ko’rsatilgan. 100°C da IQ usulida 15 minut ekstraksiya vaqtida seritsin unumi -12,6% ni tashkil qiladi. Hosildorlik vaqt o’tishi bilan bir oz ko’tarilib, maksimal 150 daqiqada -14,6% gacha yetishi aniqlandi. Haroratning 120 ° C gacha ko’tarilishi hosilning oshishiga olib kelmaydi. Biroq, HTHP qazib olishda kuzatilgan tendentsiya anchagina boshqacha [26].