Oliy va o‘rta maxsus ta'lim tizimini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida

Pandemiya oqibatlari
Pandemiya uzoq vaqtdan beri aytib kelinayotgan masofaviy ta’limga o‘tishni jadallashtirdi. Mazkur vaziyat bilan bog‘liq bo‘lgan texnik muammolar (internet tezligining pastligi va h.k.) haqida ko‘p gapirildi.
Har xil platformalar orqali mashg‘ulotlarni tashkil etishda quyidagi usuldan foydalanilsa, o‘qish jarayoniga ham, o‘qituvchi va talabaga ham qulaylik tug‘diradi. Ya’ni seminar/amaliy mashg‘ulotlarni boshqacha formatda o‘tkazganda o‘qituvchi talabalarga ma’ruza yoki platformada joylashtirilgan materiallar bo‘yicha tushuntirish berib, savol-javob tarzida dars o‘tadi va talabalarni baholamaydi. Fan bo‘yicha baholash semestr davrida 2-3 ta yozma topshiriq berish, fan xususiyatidan kelib chiqib, bu 30-40 ballga baholanishi mumkin, qolgan ball yozma yakuniy imtihonga qoldirilishi mumkin.
Unda o‘qish oson bo‘lib qolar ekan-da, degan fikr tug‘ilishi mumkin. Yo‘q, unday emas, bu o‘rinda o‘qituvchining talabalar bilimini baholash uchun tuziladigan topshiriqlarga ko‘proq vaqt sarflab, uni sifatli ishlab chiqishi talab etiladi. Topshiriqlar talabalarda mustaqil fikrlash va tanqidiy tahlil qilish ko‘nikmalarini rivojlantirishga qaratilgan bo‘lishi kerak.
Bunday sharoitda talabalarning bir-biridan ko‘chirib, topshiriqlarni topshirish holatlari uchrashi mumkin. Lekin biz talabalarga plagiat bo‘yicha tushuntirish ishlarini olib borishimiz, kerak bo‘lsa, tilxat yozdirib olib, bu qilmishi uchun talabalar safidan chiqarishgacha choralar qo‘llanilishi mumkinligidan ogohlantirishimiz zarur. Chet elda universitetlar xuddi shu tarzda ish olib boradi.
Ilmiy faoliyat
Bizda xalqaro tajriba, xalqaro standartlar deyiladi-ku, lekin o‘zimizga xos yo‘ldan ketiladi. Chet elda magistrlikdan keyin doktor darajasini olish mumkin. Bizda ma’lum bir vaqt shunday tizim joriy etildi, biroq yana o‘zgardi, endi magistrlikdan keyin falsafa doktori, undan keyin fan doktori darajasini olish mumkin. Menga chet ellik professorlar nimaga O‘zbekistonda doktorlik darajasi ikki marta olinishi kerak, deb ko‘p murojaat qilishgan.
Agar bu ilmiy ishlar sifatini oshirishga qaratilgan bo‘lsa, buni boshqa mexanizmlarni joriy etish bilan hal etish mumkin-ku. Bizda ilmiy ishni yozish taxminan 30 foiz vaqtingizni olsa, qolgan 70 foizi tashkiliy ishlar va har xil bosqichlardan o‘tishga sarflanadi. Ilmiy ish qilganlar mening fikrimga qo‘shilsa kerak?!
Chet elda tadqiqotchining ilmiy ishi rahbari, ichki va tashqi taqrizchilar tomonidan baholanib, ilmiy daraja ommaviy himoyasiz, universitet tomonidan berilaveradi.