Оliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi farg`оna davlat universiteti milliy g’оya, mа’nаviyat аsоslаri vа huquqiy ta`lim kafedrasi


Download 0.79 Mb.
bet57/67
Sana06.04.2023
Hajmi0.79 Mb.
#1335389
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   67
Bog'liq
Ҳуқуқшунослик -китобча-нво-1-курс-1-семестр

3-§. Xalqaro huquq obyektlari
Xalqaro huquq obyektiga har qanday emas, balki muayyan xalqaro munosabatlar kiradi.
Xalqaro munosabatlar — bu davlatlar va davlatlar tizimi o'rtasidagi siyosiy, iqtisodiy, madaniy, huquqiy, diplomaik, harbiy va boshqa turdagi aloqalar va munosabatlar majmuidir. Shuningdek, dunyo miqyosidagi asosiy siyosiy, iqtisodiy, madaniy va boshqa tashkilotlar, harakatlar o'rtasidagi hamkorliklardan iborat.
Xalqaro huquq obyektiga, eng avvalo, suveren davlatlar o'rtasidagi munosabatlar kiradi. Davlatlararo munosabatlar — bu, avvalambor, hokimiyatlararo munosabatlardir. Davlatlar o'rtasidagi mavjud munosabatlar tegishli xalqaro bitimlar bilan tartibga solingandagina xalqaro-huquqiy shaklga ega boiadi. Davlatlar o'rtasidagi munosabatlarni o'rnatish BMT Ustavida mustahkamlab qo'yilgan umume'tirof etilgan xalqaro huquq tamoyillari asosida amaiga oshiriladi.
Quyidagilar xalqaro-huquqiy munosabatlar obyekti sifatida namoyon boiadi:

  • birinchidan, hudud (territoriya) va xalqaro yer kengligi;

  • ikkinchidan. xatti-harakatlar;

  • uchinchidan, xatti-harakatlardan tiyilish:

  • htidud xalqaro-huquqiy munosabatlar obyekti sifatida juda ko'p namoyon boiadi (masalan, tinchlik shartnomalarida).

Xatti-harakatiar davlatlar o'rtasidagi turli huquqiy munosabatlar obyekti boiishi mumkin (masalan, o'zaro yordam ko'rsatish to'g'risidagi hujjatlarda, ittifoq shartnomalarida).
Muayyan xatti-harakatlardan tiyilish ham xalqaro-huquqiy munosabatlar obyekti hisoblanadi (masalan, neytralilet to'g'risidagi, urush odatlari va qonunlari to'g'risidagi xalqaro-huquqiy hujjatlarda).
4-§. Xalqaro huquq funksiy atari
Xalqaro huquqning funksiyalarini ko'rib chiqmay, uning mohiyatini ochib berish mumkin emas.
Xalqaro munosabatlarni tartibga soluvchi xalqaro huquq quyidagi funksiyalarni bajaradi:

  1. Muvofiqlashtiruvchi funksiya. Davlatlar xalqaro huquq
    me'yorlari yordamida xalqaro hamkorlikning turli sohalarida
    umumiy qabul qilingan xulq-atvor standartlarini belgilaydi.

  2. Tartibga soluvchi funksiya. Bu davlatlar tomonidan qat'iy
    qoidalarni belgilashda namoyon bo'ladi. Bularsiz davlatlarning jahon
    hamjamiyati bilan munosabatlari va birgalikda mavjudligini
    tasavvur qilishning imkoni yo'q.

  3. Ta'minlash funksiyasi. Bunda xalqaro huquq shunday
    me'yorlarni o'zida mustahkamlaydiki, bu davlatlarni ko"p yillik
    aloqalari jarayonida belgilangan ma'lum xulq-atvor qoidalariga
    rioya qilishga undaydi.

  4. Muhofaza funksiyasi. Bu davlatlar milliy manfaatlari va
    qonuniy huquqlarini himoya qiladi.


Download 0.79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   67




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling