Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi

Pp ~Pt , QPQi qiyalik masshtablari chiziladi.

3. 
   Berilgan /= 1:1,5 va /=1:2 qiyaliklarga binoan /=1,5 m va
   

/=2,0 m intervallar aniqlanadi hamda qiyalik masshtablari darajalanadi. Tegishli nishab tekisliklarning gorizontal chiziqlari chiziladi.

3. 
   Qiyalik masshtablari va topografik sirtning son belgilari bir xil bo‘lgan gorizontal chiziqlarining kesishish nuqtalari topilib, tartib bilan tutashtiriladi. Natijada tuproq kovlanadigan va to‘kiladigan chegara chiziqlari aniqlanadi. Rasmda A - A yo'nalish bo‘yicha tuproq to‘kiladigan joyda ko‘ndalang qirqim yasalgan.
   

4. 
   misol. Gorizontal chiziqlar orqali ifodalangan topografik sirt berilgan. Bu sirtda tubining eni 2,0 m va son belgisi 8,0 m, berma eni 1.0 m, son belgisi 10.0 m hamda chuqurligi 2,0 m bo‘lgan kanalni qurishda tuproq ishlari chegarasi aniqlansin (3.23-rasm). Bu kanal belgisi 18.0 m bo'lgan tekis yo'lni chizmada ko‘rsatilgan tunnel profili bo'yicha kesib o'tishi kerak. Chizmada kanal va yo‘l nishab tekisliklarning qiyaliklari berilgan. Nishab tekisliklarning o‘zaro kesishish chiziqlari (yoki inshoot- larning ulanish chiziqlari) va ularning yer sirti bilan kesishishgandagi tuproq ishlari chegarasini aniqlash keltirilgan. Buning uchun quyidagi yasashlar bajariladi.
   

1. 
   Tunnelning profilidan foydalanib kanal tubi, nishab tekisligi va bermasi yasaladi. Bermaning 10-son belgisi va topografik sirtning gorizontal chiziqlarining son belgilaridan ma’lumki, kanalni qurish uchun 10- gorizontal chiziqning chap tomonidan tuproq kovlanib olinib, o‘ng tomoniga to'kilar ekan.
   
2. 
   Kanal bermasining konturiga perpendikular qilib P., Q. va
   

Pj G\ qiyalik masshtablari chiziladi. Berilgan qiyaliklarga binoan
/=1:1,5 bo'lgani uchun /=1,5 m niVa /=1:1 bo‘lgani uchun /=1 m ni aniqlab, bu intervallar bilan qiyalik masshtablari darajalanadi. Topografik sirt va kanal nishab tekisliklarining sonli belgilari bir xil bo'lgan gorizontal chiziqlarning kesishish nuqtalari yasalib, tartib bilan tutashtiriladi. Hosil bo'lgan d , b' va d, d chiziqlar kanalni qurishda tuproqni to‘kish va kovlab olish chegarasidir.

3. 
   Yo‘lning o‘ng nishab tekisligining qiyaligi /=1:1 bo‘lgani uchun u /=1 m da darajalanib, G. tekislikning gorizontal chiziqlari o ‘tkaziladi. Bu gorizontal chiziqlar topografik sirtning son belgilari