Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi

Topografik sirtning qo‘shimcha gorizontal chiziqlar proyeksiyalarini yasash
Qurilish inshootlari yoki ba’zi bir geometrik, metrik va pozitsion m asalalarni yechishda topografik sirtlar ustida qo'shimcha gorizontal chiziqlar proyeksiyalarini yasashga to ‘g‘ri keladi.
Masalan, gorizontallari va son belgilari bilan berilgan topografik sirtning 15- va 16 -gorizontal chiziqlari orasida uning 15,25; 15,50; 15;75, ... gorizontal chiziqlari yasalsin. Buning uchun sirtning 15- va 16- gorizontal chiziqlarini kesuvchi bir necha ixtiyoriy to ‘g‘ri chiziqlar o‘tkaziladi. Hosil bo‘lgan ГУ16К \ 5-, M \ 6N ' ]5; E'l6F 15 kesm alarning har biri to'rttadan bo‘laklarga bo‘linadi. Hosil bo‘lgan nuqtalarning bir xil son belgililari birlashtirilsa, topografik sirtning 15, 25; 15, 50; 15, 75; ... gorizontal chiziqlarining proyeksiyalari hosil bo‘ladi.

Topografık sırt bılan tekıslıknıng kesıshıshı

S.B.P. usulida topografik sirtning tekislik bilan kesishish chiziqlarini yasash masalalari amaliyotda katta ahamiyatga ega. xTopografik sirt bilan tekislikning kesishishidan turli gidrotexnik inshootlar, kanallar, suv havzalari, dambalar, avtomobil va temiryo‘llar hamda turli qurilish maydonlarini qurishda tuproqni to‘kish, kovlab olish, gidrotexnik inshoot- larni topografik sirtga bog'lash kabi ishlarni bajarishda keng
foydalaniladi.
Topografik sirtning tekislik bilan kesishish chizig'ifii yasashda, berilgan topografik sirt va tekisliklarning son belgilari bir xil bo'lgan gorizontal chiziqlarning kesishish nuqtalari yasalib, tartib bilan ketma-ket tutashtiriladi.

1. 
   misol. Qiyalik masshtabi P. orqali ifodalangan tekislik hamda gorizontal chiziqlar va ularning son belgilari bilan berilgan topografik sirt berilgan. Ularning kesishish chizig£i yasalsin (3.10- rasm). Buning uchun quyidagicha yasashlar bajariladi.
   

1. 
   Qiyalik masshtabi P. orqali berilgan P tekislikning gorizontal chiziqlari o‘tkaziladi.
   
2. 
   P(. tekislikning va topografik sirtning son belgilari bir xil bo'lgan gorizontal chiziqlarning uchrashish nuqtalari A's, B'5, C v U v ... belgilanadi.
   
3. 
   Yasalgan nuqtalar ketma-ket tartib bilan tutashtirilib, talab qilingan egri chiziq hosil qilinadi.
   

2.