Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligining 2016-yil 6-a’reldagi 137-sonli

SSS (System Security Scanner) dasturi xaqida 
Ushbu dastur Unix operatsion tizimi o’rnatilgan kompyuterlarda xavfsizlik 
xolatini tekshirish va operatsion tizimning tashqi xamda ichki zaif qismlarini 
aniqlashga yo’naltirilgan. Bundan tashqari u kirish xuquqlarini, fayllarga egalik 

---

qilish xuquqlarini, tarmoq zahiralarini konfiguratsiyalashni, autentafikatsiyalash 
dasturlarini va boshqalarni tekshirishi mumkin. 
Dasturning quyidagi imkoniyatlari mavjud: 
- konfiguratsiyani tekshirish, ya’ni ruxsatsiz kirishlarning oldini olish 
maqsadida konfiguratsiyani tekshirish. Bunga quyidagilar kiradi: konfiguratsiya 
fayllari, operatsion tizim versiyasi, kirish xuquqlari, foydalanuvchilarning 
zahiralari, parollar; 
- tizimdagi xavfli o’zgarishlarni tekshirish. Ruxsatsiz kirishlar oqibatida 
tizimda sodir bo’lgan o’zgarishlarni qidirishda qo’llaniladi. Bunday o’zgarishlarga 
quyidagilar kiradi: fayllar egallagan xotira xajmining o’zgarishi, ma’lumotlarga 
kirish xuquqi yoki fayldagi ma’lumotlarning o’zgarishi, foydalanuvchilarning 
zahiralarga kirish parametrlarining o’zgarishi, fayllarni ruxsatsiz boshqa bir tashqi 
kompyuterlarga uzatishlar; 
- foydalanuvchi interfeysining qulayligi. By interfeys yordamida nafaqat 
dastur bilan qulay ishlash ta’minlanadi, balki bajarilgan ishlar bo’yicha xisobotlar 
xam yaratiladi; 
- masofadan skanerlash. Tarmoqdagi kampyuterlarni tekshirish va aloqa 
jarayonida ma’lumotlarni shifrlash imkoniyati ta’minlanadi; 
- xisobotlar tuzish. Bajarilgan ishlar bo’yicha to’liq, xisobotla’ yaratiladi. 
Ushbu xisobotlarda tizimning aniqlangan zaif bo’g’inlarining izohi keltiriladi va 
ularni tuzatish bo’yicha ko’rsatmalar beriladi. Xisobot HTML yoki oddiy matn 
ko’rinishida bo’lishi mumkin. 
SATAN dasturi xaqida 
Tarmoq xizmatlarining himoyalanganligini tahlil qilish bo’yicha birinchi 
bo’lib ishlab chiqarilgan dasturlardan biri bu SATAN dasturidir. Bu dastur 20 ga 
yaqin tarmoq xizmatlaridagi zaifliklarni aniqlay oladi.