Olmosh so’z turkumi

Mavzu: Olmosh so’z turkumi

Reja:

• 1.Olmosh so’z turkumi 2.Olmoshning turlari
• 3.Olmoshning tuzilishiga ko’ra turlari

OLMOSH so'z turkumi.

• OLMOSH so'z turkumi.
• Olmosh boshqa so'zlar, shuningdek so'z birikmasi va gap o'rnida ishlatilib, ularga ishora qiluvchi yoki so'roq bildiruvchi so'zlardir. Olmoshlar ot , sifat, son ba'zan fe'l va yordamchi so'zlar o'rnida almashtirib qo'llaniladi.
• Olmoshlarning atash ma'nosi bo'lmaydi. Shuning uchun ular " ichi bo'sh so'zlar " deyiladi.
• Olmoshlarning morfologik usul ( so'z yasovchi qo'shimchalar qo'shib so'z yasash ) orqali boshqa turkumlardan yasalmaydi.
• Olmoshlar boshqa so'zlarning yasalishiga asos bo'lib xizmat qilishi mumkin. Masalan:
• O'zboshimcha, o'zbilarmon, manman - sifat;
• O'zidan ketmoq, o'ziga kelmoq - ibora;
• Sizlamoq, sensiramoq - fe'l.

Olmosh turlari Olmosh ma’no va grammatik xususiyatlariga ko’ra yetti turga bo’linadi:

• 1. Kishilik olmoshlari: men, sen, u, biz, siz, ular. Kishilik olmoshlari egalik affiksini olmaydi. Ba’zan III shaxs kishilik olmoshi otlashib, egalik affiksini olishi mumkin: Unisi 10 ga kirdi.

2. O’zlik olmoshi: o’zlik olmoshi egalik affiksini olib, har uchala shaxs kishilik olmoshini ko’rsata oladi. O’zlik olmoshi kelishiklar bilan turlanishi uchun avval egalik affiksini qabul qiladi: O’zimning o’zingni, o’zining. O’zlik olmoshi aniqlovchi, kesim, to’ldiruvchi vazifasida keladi.

• 2. O’zlik olmoshi: o’zlik olmoshi egalik affiksini olib, har uchala shaxs kishilik olmoshini ko’rsata oladi. O’zlik olmoshi kelishiklar bilan turlanishi uchun avval egalik affiksini qabul qiladi: O’zimning o’zingni, o’zining. O’zlik olmoshi aniqlovchi, kesim, to’ldiruvchi vazifasida keladi.

3. Ko’rsatish olmoshlari: bu, shu, o’sha, mana shu, mana bu, ana shu, ushbu, ana u. Ko’rsatish olmoshlari shaxs, narsa buyum yoki ularning belgisini ko’rsatish, ta’kidlash uchun xizmat qiladi. Ko’rsatish olmoshi asosan, aniqlovchi, kesim vazifasida keladi.

• 3. Ko’rsatish olmoshlari: bu, shu, o’sha, mana shu, mana bu, ana shu, ushbu, ana u. Ko’rsatish olmoshlari shaxs, narsa buyum yoki ularning belgisini ko’rsatish, ta’kidlash uchun xizmat qiladi. Ko’rsatish olmoshi asosan, aniqlovchi, kesim vazifasida keladi.