Oltingugurt va uning birikmalari tabiiyatda tarqalishi. Oltingugurtning allotropik shaklari


Download 315.58 Kb.
bet4/14
Sana23.01.2023
Hajmi315.58 Kb.
#1112600
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Bog'liq
rano (5)

Qizil fosfor (P)

Oq fosfor (P 4)

Moddaning tarkibi

fosfor atomlari

Fosfor molekulalari




Qizil g'isht

Sarg'ish mumsimon modda




Hidsiz

Sarimsoq hidi

Eruvchanlik

Suvda va uglerod disulfidida eriydi

Suvda erimaydi, uglerod disulfidida oson eriydi

Tanaga ta'siri

Zaharli emas

Zaharli modda

Qorong'ida porlash

Yonmaydi

Yoritgichlar

Kimyoviy faollik

Kamroq reaktiv, yonib ketganda yonadi

Havoda ko'proq kimyoviy faol, o'z-o'zidan yonish

Kristall panjarasi turi




Molekulyar

Fosforning allotropiyasi turli xil kristall panjaralardan kelib chiqadi
Oltingugurtning allatropiyasi

Belgilar

Oltingugurtli romb (S8)

Plastik oltingugurt(S)

Moddaning tarkibi

Oltingugurt molekulalari

Oltingugurt atomlari







To'q jigarrang




Hidsiz

Hidsiz

Birlashtirish holati




Kauchuk kabi cho'zilgan

Erish harorati

Erish nuqtasi, +112,8 0 S.

U yomonroq eriydi, +444,6 0 S

Kristall panjarasi turi

Molekulyar




Oltingugurtning allotropiyasi turli xil kristall panjaralardan kelib chiqadi
rombik , monoklinik va plastik .
Tabiatdagi oltingugurt
Asl oltingugurt
Ukraina, Volga viloyati, O'rta Osiyo vadr
Sulfidlar
PbS - qo'rg'oshin porlashi
Cu 2 S - mis yorqinligi
ZnS - rux aralashmasi
FeS 2 - pirit, pirit, mushuk oltin
H 2 S vodorod sulfidi (mineral buloqlarda va tabiiy gazda)
Protein
Sochlar, terilar, mixlar ...
Sulfatlar
CaSO 4 x 2 H 2 O - gips
MgSO 4 x 7 H 2 O - achchiq tuz (ingliz tilida)
Na 2 SO 4 x 10 H 2 O - Glauber tuzi (mirabilit)
Fizik xususiyatlari
Suvda erimaydigan, suvga namlanmaydigan (rangi suzuvchi) sariq rangdagi qattiq kristall modda,toyuq t ° \u003d 445 ° S
Allotropiya
Oltingugurt bir necha allotropik modifikatsiyalar bilan tavsiflanadi:

Oltingugurt tabiatda juda keng tarqalgan kimyoviy elementdir (er qobig'idagi o'n oltinchi va tabiiy suvlarda oltinchi). Oltingugurt (elementning erkin holati) ham, uning birikmalari ham mavjud.


Tabiatdagi oltingugurt
Eng muhim tabiiy tarkibiy qismlar orasida temir pirit, sfalerit, galena, cinnar, antimonit bor. Dunyo okeanlari asosan tabiiy suvning qattiqligini aniqlaydigan magniy va natriy shaklida uchraydi.
Oltingugurt qanday olinadi?
Oltingugurt rudalari turli usullar bilan qazib olinadi. Oltingugurt olishning asosiy usuli uni to'g'ridan-to'g'ri dalada eritishdir.

Ochiq konlarni qazib olish oltingugurt rudasini qoplaydigan tosh qatlamlarini olib tashlash uchun ekskavatorlardan foydalanishni o'z ichiga oladi. Portlash natijasida rudali qatlamlarni maydalashdan keyin ular oltingugurt erituvchi zavodga yuboriladi.
Sanoatda oltingugurt eritish pechlarida, neftni qayta ishlashda qo'shimcha jarayonlar natijasida olinadi. U tabiiy gazda (oltingugurtli angidrid yoki vodorod sulfidi) ko'p miqdorda mavjud bo'lib, qazib olish jarayonida u ishlatilgan asbob-uskunalarning devorlariga to'planadi. Gazdan olingan mayda tarqalgan oltingugurt kimyo sanoatida turli xil mahsulotlarni ishlab chiqarish uchun xom ashyo sifatida ishlatiladi.
Ushbu moddani tabiiy oltingugurt dioksididan ham olish mumkin. Buning uchun Claus usuli qo'llaniladi. Bu oltingugurtni zararsizlantirish jarayonida "oltingugurt kovaklari" dan foydalanishdan iborat. Natijada asfalt ishlab chiqarishda keng qo'llaniladigan modifikatsiyalangan oltingugurt.
ning yonishi ko'p miqdorda issiqlik chiqishi bilan sodir bo'ladi: 0,5S 2g + O 2g \u003d SO 2g, DH \u003d -362,43 kJ
Yonish kimyoviy va fizik hodisalar majmuasidir. Yonilg'i quyish pechida matematik tarzda tasvirlash qiyin bo'lgan tezliklar, kontsentratsiyalar va haroratlarning murakkab sohalari bilan shug'ullanish kerak.
Eritilgan S ning yonishi alohida tomchilarning o'zaro ta'siri va yonishi shartlariga bog'liq. Yonish jarayonining samaradorligi oltingugurtning har bir zarrasi to'liq yonish vaqti bilan belgilanadi. Faqat gaz fazasida sodir bo'ladigan oltingugurtning yonishi S ning bug'lanishi, uning bug'larining havo bilan aralashishi va aralashmaning t ga qizdirilishidan oldin sodir bo'ladi, bu esa zarur reaksiya tezligini ta'minlaydi. Tomchi sirtidan bug'lanish faqat ma'lum bir t da intensivroq boshlanganligi sababli, suyuq oltingugurtning har bir tomchisi shu t ga qadar qizdirilishi kerak. t qanchalik baland bo'lsa, tomchini isitish uchun qancha vaqt kerak bo'ladi. Tomchilar yuzasida S bug'lari va maksimal konsentratsiyali havo va t ning yonuvchan aralashmasi hosil bo'lganda, olov paydo bo'ladi. S tomchisining yonish jarayoni yonish sharoitlariga bog'liq: t va gaz oqimining nisbiy tezligi va suyuqlik S ning fizik-kimyoviy xususiyatlari (masalan, S tarkibida qattiq kul aralashmalari mavjudligi) va quyidagi bosqichlardan iborat. : 1-suyuqlik S tomchilarini havo bilan aralashtirish; 2-bu tomchilarning qizdirilishi va bug'lanishi; 3-termik bug'ning bo'linishi S; 4-gaz fazasining shakllanishi va uning yonishi; 5-gaz fazasining yonishi.
Ushbu bosqichlar deyarli bir vaqtning o'zida sodir bo'ladi.
Isitish natijasida bir tomchi suyuqlik S bug'lana boshlaydi, S bug'lari yonish zonasiga tarqaladi, bu erda yuqori t da ular havoning O 2 bilan faol reaksiyaga kirisha boshlaydi, S ning diffuziya yonishi jarayoni sodir bo'ladi. SO 2 hosil bo'lishi.
Yuqori t da oksidlanish reaktsiyasining tezligi S fizik jarayonlar tezligidan kattaroqdir, shuning uchun yonish jarayonining umumiy tezligi massa va issiqlik uzatish jarayonlari bilan belgilanadi.
Molekulyar diffuziya tinch, nisbatan sekin yonish jarayonini belgilaydi, turbulent diffuziya esa uni tezlashtiradi. Tomchi hajmining kamayishi bilan bug'lanish vaqti kamayadi. Oltingugurt zarralarining nozik atomizatsiyasi va ularning havo oqimida bir xil taqsimlanishi aloqa yuzasini oshiradi, zarrachalarning isishi va bug'lanishini osonlashtiradi. Mash'al tarkibidagi har bir tomchi S ning yonishi paytida 3 davrni ajratish kerak: I- inkubatsiya; II- kuchli yonish; III- charchash davri.



Download 315.58 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling