Om va kirxgof qonunlarining operator shakllari

OM VA KIRXGOF QONUNLARINING OPERATOR SHAKLLARI

Oniy qiymatlardan (i,u,e) o’zgar- mas kattaliklarga o’tamiz:
I - o’zgarmas (doimiy) tok
U - o’zgarmas (doimiy) kuchlanish
E -o’zgarmas (doimiy) EYUK
3.1. Om qonuni

Om qonuni tok va kuchlanish orasidagi chiziqli bog’lanishni ko’rsatadi. Uning uch shaklini ko’rib chiqamiz:

1. 
   passiv elektr zanjiri qismi uchun:
   

U=IR

_a>_b _a ^_ _b = U_ab

2. 
   aktiv elektr zanjiri qismi uchun:
   

(- E - teskari, E- mos, to’g’ri)

3. 
   bir (yakka) konturli elektr zanjiri uchun:
   

Eslatma: kontur orqali o’tayotgan tokning yo’nalishi ixtiyoriy ravishda tanlanadi.
Agar EYUKning yo’nalishi tok yo’nalishiga mos bo’lsa, suratdagi yig’indiga biz EYUK (E)ni "" ishora bilan olamiz, agar teskari bo’lsa , "-" ishora bilan olamiz.

3.2. Kirxgofning 1-qonuni

I₁-I₂+I₃-I₄=0

Elektr tugunidagi barcha toklarning algebraik yig’indisi nolga teng. ("-" – tugundan, "" - tugunga).

3.3. Kirxgofning 2-qonuni

Berk elektr konturidagi kuchlanish pasayishlarning algebraik yig’indisi ushbu konturda joylashgan EYUK larning algebraik yig’indisiga teng.
A - aylanma yo’nalishi (ixtiyoriy ravishda tanlaymiz).

Kuchlanish (U=IR) chapdan va EYUK (E) ni o’ngdan:
 (A bilan bir xil tomonga)
- (A bilan qarama-qarshi tomonga).


3.4.Kirxgof qonunlariga asosan mustaqil tenglamalarning tuzilishi

Agar berilgan zanjirda:

N_sh - shaxobchalarning soni,
N_t - tugunlarning soni,
N_J -tok manbalarining soni bo’lsa,
bu zanjirda "N_sh - N_J" noma’lum toklar bo’ladi va u uchun 1-qonun bo’yicha "N_T - 1" va 2-qonun bo’yicha
K N_sh - N_T  1 - N_J
mustaqil tenglamalarni tuzish mumkin. Ularning sonlarini qo’shamiz:




N_T – 1 (1-qonun)

N_sh - N_T  1 - N_J (2-qonun)

Hammasi:
N_sh - 0 0 - N_J noma’lum
N_sh - N_J noma’lum


Tenglamalarning soni noma’lumlarning soniga teng.