Ona tili 4 sinf ona tilidan dars ishlanmalari 1-dars Darsning mavzusi: 3-sinfda o‘tilganlarni takrorlash. Gap

Gullar, quchog‘ida, chegarachi, ishchi, binokorlar, marmarlardan.

Baxtli kunlar, rangin gullar Quchog‘ida tug‘ilding sen. Seni o‘ylab uzoq tunlar, Mijja qoqmas chegarachi,

Senga ravon asfalt yo‘llar Qurayotir minglab ishchi. Senga atab maktab solar, Binokorlar marmarlardan...

—Qaysi so‘zlarda so‘z o‘zgartuvchi qo‘shimchalar bor?

(Quchog‘ida, marmarlardan so‘zida –da -dan so‘z o‘zgartuvchi qo shimcha).
—dan qo‘shimchasi qaysi kelishikning qo‘shimchasi? (-dan chiqish kelishigining qo‘shimchasi.)
—lar qanday qo‘shimcha? (-lar ko‘plik qo‘shimchasi.)
—chi, -kor qo‘shimchalari qanday vazifa bajaryapti?
(Yangi ma‘nodagi ot yasayapti.)
—Bu qo‘shimchalarni nima deb nomlagandik?
(Ot yasovchi qo‘shimcha deb nomladik.)
O t yasovchi qo‘shimchalarni, umuman yangi ma’no yasaydigan o‘shimchalarning belgisi bilan belgilaymiz. Chegarachi, binokor
Mashqni bajarish tartibi:
gul-lar (asos+so‘z o‘zgartiruvchi qo‘shimcha)
quchoq-i-da (asos+ so‘z o‘zgartiruvchi qo‘shimcha+ so‘z o‘zgartiruvchi qo‘shimcha)
chegara-chi (asos+so‘z yasovchi qo‘shimcha)
ish-chi (asos+so‘z yasovchi qo‘shimcha)
bino-kor-lar (asos+so‘z yasovchi qo‘shimcha+ so‘z o‘zgartiruvchi qo‘shimcha)
marmar-lar-dan (asos+ so‘z o‘zgartiruvchi qo‘shimcha+ so‘z o‘zgartiruvchi qo‘shimcha)
O‘qituvchi kasblarga qiziqtirish maqsadida va so‘z boyligini oshirish uchun “Lotto” ta’limiy o‘yinidan foydalanadi. So‘zlar aralash holda beriladi, berilgan otlardan ma’nodoshlarini tanlab guruhlar bo‘yicha doskada yozdiriladi
1.Binokor-quruvchi 2.O‘qituvchi- muallim 3.Shifokor-tabib 4. Mevazor-bog‘zor.5.Suvchi-mirob.
Ushbu so‘zlar ishtirokida ikkita gap tuzilib rag‘batlantiriladi.

2-topshiriq 252-mashq. Ekranda so‘zlar va yasovchi qo‘shimchalar beriladi. O‘quvchilarso‘zlarga yasovchi qo‘shimchalarning mosini qo‘yadilar.

M avzuni mustahkamlash maqsadida 252-mashq sharti o‘qib tushuntiriladi.
S
Sinf

uzum
o‘zlarga mos so‘z yasovchi qo‘shimchalarini qo‘shib ko‘chirish va taqdimot qilish aytiladi. O‘quvchilar so‘zlarni o‘qib, yonida berilgan ot yasovchi qo‘shimchalardan mosini qo‘yadilar. Hosil bo‘lgan so‘zlarni husnixat bilan daftarlariga yozadilar: sinfdosh, uzumzor, soatsoz, gulzor, tennischi …