Ona tili va adabiyot darslarini oʻtishda oʻquvchi qobiliyatini hisobga olgan holda ular bilan ishlash


Download 299.31 Kb.
bet3/4
Sana26.01.2023
Hajmi299.31 Kb.
#1125724
1   2   3   4
Bog'liq
Uslubiy qoʻllanma (2)

Tinish belgilari nima deydi?” ushbu usul
o`quvchidan yuksak iqtidor va izlanuvchanlik so`zning botiniy manolarini anglay olish xislatlarini talab qiladi.
(,) tinish belgisi ko`rsatilganda o`quvchi she`rdan takroriy o`rinlarni , takror qo`llangan so`z yoki misrani topadi va shoirning maqsadi nima ekanligini aytadi.
(!) belgisi ko`rsatilganda o`quvchi she`rining avj pardasi (kulminatsiya nuqtasini) topishi lozim .
(?) belgisi ko`rsatilganda she`rning muammoli o`rinlarini o`quvchi uchun g`aliz bo`lib qolgan joylarni ko`rsatish shart.
(“”) belgisi qo`yilganda she`rdan ramziy ma`noda kelgan so`zlarni ajratish kerak bo`ladi.
Ushbu usulni shoir Usmon Nosirning “Nil van Rim” she`ri yuzasidan oladigan bo`lsak
(,) belgisida quyidagicha tahlil bo`ladi.
She`rning 2-band 1-qatorida keltirilgan “Nil oqadir qulllar to`kkan yosh” misralari shu bandning oxrgi qatorida “Nil oqadi qullar to`kkan qon” tarzida takrorlanib keladi.
Shoirning takrordan maqsadi ma`noni kuchaytirish edi.
(!) belgisida quyidagicha tahlil qilsa bo`ladi.
She`rning 5-bandi oxirgi qatorida “Rim o`yindan o`lim kutgan jinni teatr” misrasi asarning eng baland cho`qqisini tashkil etadi.
(?) belgisi orqali tahlil qilinganda
She`rning 2- bandiga “Qon rangli quyosh ko`tarilar” va “Botayotgan quyosh kabi rangida qon yo`q” misralari keltirilgan. Aslida quyosh chiqishida rangsiz, botishida rangli bo`ladi. Xo`sh , shoir nima uchun g`alizlikka yo`l qo`ydi ? Usmon Nosir bu bilan zamonning teskari kelganini , oyog`i osmonda ekanligini aytadi.
(“”) belgisi orqali tahlil qilinganda
Ramziy ma`nolarda kelgan so`zlarni she`rdan ajratib olamiz.

Y o`lbars -zulm ,


gladiator –istiqlol uchun kurashuvchi ,
t eatr –hayot ,
Rim- dunyo ,
Nil-ozodlik uchun berilgan qurbonlar soni ko`pligi .

Ushbu usul o`quvchidan juda katta intellektual salohiyat , yetuk aql talab qiladi.
Yoki iqtidorli o`quvchilar uchun
yaratilgan “
Download 299.31 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling