Ona tili va adabiyot
Download 0.99 Mb. Pdf ko'rish
|
09 Toshkent 2018-30ta
17-variant
1. Sening tug‘ilib o'sgan shahringdan ayrilib yashashingga ko'zim yetmasdi, buni hammadan ham men juda yaxshi bilardim. Ushbu gapda nechta o‘rinda tovush almashish hodisasi ro‘y bergan? A) 1 ta
B) 2 ta C) 4 ta
D) 3 ta 2. Qaysi javobda urg‘u yordamida ma’nosi farqlanadigan so‘zlar keltirilgan? A) fizik, eslatma, tok B) toshma, toza, hozir C) burun, yuz, qo‘y D) sizsiz, tort, asil 3. Qaysi gapda yasalish asosi yasama sifat bo'lgan ot ishtirok etgan? A) Garchi bu ishga o‘ta sezgirlik bilan yondashgan bo‘lsa ham, natijasidan biroz cho‘chib turardi. B) Bo‘ron tinimsiz guvullab turganida yonginadagi arava tagidan o‘tib, Zavrak bilan Zulfiqor emaklab kirib kelishdi. C) Eshkakchilar ham ajablanib, bola ko'rsatgan tomonga qarashdi. D) U qisiq ko‘zlari bilan dengiz ufqiga boqar ekan, shodligini yashirolmay toqatsizlanayotgan bolaning holatini ham sezib turardi. 4. Bu manhus toj-u taxt … bu saltanat... insonlar ustidan hokimlik qilmoq istagi shunday shirin ekanki, uning niyati pokligiga kim ishonadi... . Ushbu gapda fonetik o‘zgarish asosida yozilgan so'zlarda ishtirok etgan til undoshlari haqida berilgan to‘g‘ri hukmni toping.
A) portlovchi undoshlar soni 8 ta B) jarangli undoshlar yetakchi va ko‘makchi morfema tarkibida qo'llangan C) jarangli sirg'aluvchi undoshlar soni 3 ta D) sirg‘aluvchi undoshlarning soni 4 ta 5. Qoplonbek, Lochinoy, Arslon, Asalxon, Yoqutoy, Bo‘riboy kabi ismlarda ma’no ko‘chishining qaysi usuli mavjud? A) metafora B) metonimiya C) vazifadoshlik D) metafora va metonimiya 6. Endi Zebi yor-yorni o‘zi aytardi. Aravakash va uning yonidagi qizlar hammasi bir quloqqa aylangan edilar. Qaysi ma’no ko‘chish yuz bergan? A) metafora B) sinekdoxa C) vazifadoshlik D) metonimiya 7. (1) G’afur G’ulom etagini silkitsa, kulgi to‘kilardi. (2) U kirgan xonadonda bir hovli kulgi qolardi. (3) U har bir xonadonning ko'pdan kutgan aziz mehmoni edi. (4) Qayerga borsa, o‘sha yerda atrofini yosh-u qari o‘rab olardi. (5) Donolar davrasida dono edi. (6) Bedilni, Hofizni, Jomiyni qiziqib o‘qirdi. (7) Ozarbayjon, tojik, turkman, uyg'ur, qozoq, tatar, qirg‘iz tillarida bemalol gaplasha olardi. (8) U hozirjavob odam edi. (Said Ahmad) Berilgan matndagi qaysi gaplarda fonetik o'zgarish asosida yozilgan so‘z(lar) ishtirok etgan? A) 1, 2, 3, 6, 7
B) 1, 2, 4, 6, 7 C) 1, 2, 5, 6, 8 D) 1, 2, 6, 7, 8 8. Yoshliging g'animat, bolam, o‘sib, un, Chiqarma behuda sado hamda un. Ko‘r, quyosh tig‘ida va tegirmonda, Ezilib so‘ng aziz bo‘ldi bug‘doy - un. Ushbu parchadagi kesimlar haqida berilgan qaysi fikr to‘g‘ri emas? A) Fe’l kesimlar aniq va orttirma nisbatdagi fe’llar bilan ifodalangan. B) Gapda kesimlarning ifodalanishiga ko‘ra ikki turi qatnashgan. C) Buyruq mayli ma’nosini ifodalagan fe’l kesimlar mavjud.
D) Kesimlarda faqat kelasi zamon ma’nosi ifodalangan. 9. Turli so’z turkumlari bilan ifodalangan ravish hollari qatnashgan gapni aniqlang. A) G‘avvos apil-tapil o‘rnidan turdi, dod solib arava orqasidan ergasha boshladi. B) Bular piyoda asta-sekin o‘rdaga bordilar. C) Do'stlar oldinda kutmoqda, biz ham manzilga yetib olaylik. D) Aravalar birin-ketin yura boshlagach, g‘avvos bir ilonni sekin Zavrakning tizzasiga qo‘ydi. 10. Cho‘milgan yaproqlarning sassiz chapagi, Qo‘ynida qubba-qubba yong‘oq dumalar. Ko‘kning feruzasidan sirpanib chopar, O‘n ikki ko‘z qa’ridan quvnoq nash’asi! Ushbu she’riy parchada munosabat qo'shimchasi qo'shilishi natijasida tarkibida tovush almashishi sodir bo‘lgan so‘z haqidagi qaysi fikr xato? A) tovush o'zgarishi til orqa tovushlari bilan bog‘liq B) ega tovush o‘zgarishiga uchragan C) qaralmish tovush o'zgarishiga uchragan D) sifatlanmish tovush o‘zgarishiga uchragan 11. Qaysi javobda hol vazifasida kelgan fe’llarning yetakchi morfemasi shakldoshlik xususiyatiga ega? A) Qubbon sohilida qomating bukib, Oltin barglaringni ko‘l uzra to‘kib Nimalar haqida surasan xayol... B) Og‘riqdan qaqshagan belimiz silab, Kavushimiz sudrab, chunon imillab, Belimiz changallab yurayotirmiz... C) Esimda: oq tutlar ayni g‘arq pishgan, Yashil shoxlar aro terardik quvnab. D) Ikki o‘g‘il yana chol Qoshiga qaytishibdi Va bor gapni oqizmay, Tomizmay aytishibdi. 12. Nuqtalar o‘rniga mos keladigan ravish so‘z tanlang. Har dovon oshganimizda, Oynatog’ qarshimizda yanada... bo'lib ko‘rinardi. A) qop-qora B) shiddatli C) yaqin D) go‘zal 13. Shaxsi umumlashgan gapni aniqlang. A) Oltin bilan olib boimas qolgan ko‘ngilni. B) Zolimdan vafo tilama. C) Ey kabutar, osmonga parvoz qil, havoda charx urib, har xil o'yinlar ko‘rsat. D) To‘g‘ri so‘z toshni vorar. 14. Qaysi gapda ega vazifasidagi so‘z imloviy jihatdan xato yozilgan? A) Kongres ishida faqat, tibbiyot xodimlarinigina emas, boshqa soha vakillari ham ishtirok etmoqda. B) Solih maxdum xasis, ta’magir, har holda, uni yaxshilar qatoriga qo‘shib bo‘lmaydi. C) Kimki ulig‘roq – anga xizmat kerak, Kimki kichikroq – anga shafqat kerak. D) Yosh san’atkorning qo‘shig‘ini olqishlab, tamoshabinlar qarsak chaldilar. 15. Yasama so‘z bilan ifodalangan aniqlovchi to‘ldiruvchiga tobelanmagan gapni toping. A) Umrining so‘nggi yillarini Samarqandda o‘tkazdi. B) Tadbirlarga ko‘ra, harbiy qismlarda jangchilar o‘rtasida turli sport musobaqalari uyushtirilsin. C) Odina kuyladi, jo‘shqin she’rlar aytdi va yana
Download 0.99 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling