Ona tilini o‘qitish metodikasi fanidan test topshiriqlari


Download 0.83 Mb.
bet1/66
Sana25.01.2023
Hajmi0.83 Mb.
#1121403
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   66
Bog'liq
гос2


Ona tilini o‘qitish metodikasi fanidan test topshiriqlari



Qiyinlik darajasi

Savollar

To‘g‘ri javob

Muqobil javob

Muqobil javob

Muqobil javob

2

2020- yil 20- oktabrda qanday farmon qabul qilindi?

“Mamlakatimizda oʻzbek tilini yanada rivojlantirish va til siyosatini takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi

“O‘zbek tilining davlat tili sifatidagi nufuzi va mavqeyini tubdan oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi

“Davlat tilining nufuzini oshirish to‘g‘risida”gi

“Davlat organlari va tashkilotlari, jumladan, mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlarining davlat tilini rivojlantirish, davlat tili to‘g‘risidagi qonun hujjatlariga rioya etilishi ustidan davlat nazoratini tashkil qilish bo‘yicha faoliyatini muvofiqlashtirish to‘g‘risida”gi

2

O‘zbekistonda nechanchi yildan ilk bor kompetensiyaviy yondashuvga asoslangan DTS ishlab chiqilib, bosqichma-bosqich amaliyotgа joriy etish boshlandi?

2013–2014- o‘quv yilidan

2017–2018- o‘quv yilidan

2010–2011- o‘quv yilidan

2014–2015- o‘quv yilidan

2

O‘zbеk tili o‘qitish mеtodikasining tеkshirish obyеkti…?

Ona tilini o‘rgatish vositalari, shart-sharoitlari hamda til o‘zlashtirish qonuniyatlari haqida bahs yuritish

Orttirgan bilim va ko‘nikmalarni hayotga tatbiq qilish

To‘g‘ri o‘qish va to‘g‘ri yozish malakalarni egallash

Bilim, ko‘nikma va malakalarni shakllantirish

3

Modullashgan yoki qoliplashtirilgan integratsiyaning deganda qanday aloqa tushuniladi?

Turdosh o‘quv fanlariga oid bilim va tushunchalar bir tizimga solingan holda beriladi.

Bunda ayni bir sinf doirasida berilgan o‘quv materiallari boshqa bir sinf doirasidagi mohiyatan yaqin bo‘lgan o‘quv materiallari bilan uyg‘unlashadi



O‘quv dasturida o‘zaro uyg‘unlashgan nuqtalarni vujudga keltirishga asoslanadi

Muammoni yechishda barcha o‘tilgan fanlardan olgan bilimlar yordamga keladi

1

Til bo‘limlarini o‘qitishda qanday prinsiplarga asoslaniladi?



Tarbiyaviylik, ilmiylik va tushunarlilik, tizimlilik, izchillik, mustaqillik va faollik, ko‘rsatmalilik, onglilik prinsiplari

Nazariy, mеtodik, amaliy, pеdagogik, mantiqiy, psixologik prinsiplar

Nazariy, amaliy, ilmiy, ijtimoiy, siyosiy, tarbiyaviy prinsiplar

Amaliy nazariy, ijtimoiy, tarbiyaviy ilmiy, prinsiplar

3

“Hozirgi tez o‘zgarayotgan globallashuv davrida o‘zbek tili va adabiyotining o‘ziga xos betakror xususiyatlari, tarixiy taraqqiyoti, uning bugungi holati va istiqboli bilan bog‘liq masalalarni chuqur o‘rganish, bu borada olib borilayotgan ilmiy tadqiqot ishlari samaradorligini kuchaytirish, ta`lim-tarbiya tizimining barcha bo‘g‘inlarida o‘zbek tili va adabiyoti fanini o‘qitishning hamda ushbu soha bo‘yichа yuqori malakali kadrlar tayyorlashning sifatini tubdan oshirish maqsadi” ko‘zda tutilgan hujjat – bu...

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2016-yil 13-maydagi PF-4947-sonli farmoni

“O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalarini tasdiqlash to‘g‘risida”gi Qaror

O‘zbek maktablarida ona tili ta’limi konsepsiyasi

“Ta’lim tizimini isloh qilish haqida”gi Qonun

2

Nechanchi yilda lotin grafikasi asosidagi yangi o‘zbek alifbosiga juz’iy o‘zgartirishlar kiritildi?

1995-yilda

1993-yilda

1992-yilda

1991-yilda

2

...dan foydalanganda, umumiy g‘oyani esda saqlashi oson, mavzu doirasida o‘quvchida “daraxtlarni emas, butun o‘rmonni” ko‘rish layoqati shakllanadi. Nuqtalar o‘rnini to‘ldiring.

Intellekt xarita

Venn diagramma

T-sxema

Klaster




1995-yil 24-avgustda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qaysi qarori tasdiqlandi?

“O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalarini tasdiqlash to‘g‘risida”gi

“Lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosini joriy qilish to‘g‘risida”gi

“O‘zbek alifbosiga o‘zgartirishlar kiritish to‘g‘risida”gi

“Davlat tili to‘g‘risida”gi Qonunga o‘zgartirishlar kiritish haqidagi

3

“…gap bo‘laklarini bir oila deb olsak, farzandlar – ikkinchi darajali bo‘laklar, ota va ona – bosh bo‘lak bo‘lgan kesim va ega. Xuddi ota-ona farzandlarga nisbatan bosh bo‘lsalar-da, lekin ota oilaning mutlaq rahbari, yetakchisi hisoblanganidek, kesim ham gapning mutlaq grammatik va mazmuniy markazidir. Mazkur tushuntirish ifodasi hayotiyligi bilan diqqatga sazovor, ayni paytda milliy mentalitetimizga muvofiq”. Ushbu fikr muallifi kim?

V.Qodirov

N.Shukrullayev

T.Ziyodova

R.Sayfullayeva




Ona tilini o‘rganishda qanday rеjalardan foydalaniladi?

Yillik, mavzuiy, kundalik

Yillik, kundalik

Yillik, mе’yoriy, mavzuiy

Mavzuiy, mе’yoriy, kundalik

3

“5-sinf ona tili darslarida lug‘at ustida ishlash” mavzusida dissertatsiya yozgan olim kim?

K.Qosimova

N.Shukrullayev

T.Ziyodova

R.Sayfullayeva

1

“Davlat tili to‘g‘risida”gi Qonunga qachon o‘zgartirishlar kiritildi?

1995-yil 21-dekabrda

1995-yil 24-avgustda

1995-yil 6-mayda

1993-yil 2-sentabrda

3

“Fe’l zamonlarini o‘rganishda o‘quvchilarning nutqi ustida ishlash” mavzusidagi dissertatsiyani kim yozgan?

R.Inog‘omova

R.Abdualahatova

M.Omilxonova

G‘.Azizov

2

“Fonetikani o‘qitish yuzasidan tavsiyalar” maqolasi muallifi kim?

V.Qodirov

B.To‘xliyev

N.Mahmudov

G‘.Hamroyev

3

“Mashg‘ulotlarni shunday o‘tkazish kеrakki, unda kеyin o‘rganiladigan hodisa oldingi o‘rganilganlarga asoslansin, hozirgisi kеyingilarni o‘rganishda mustahkamlansin”, - dеgan fikr ta’limning qaysi prinsipi haqida va kimga tеgishli?

Tizimlilik va izchillik,Y.A. Komеnskiy

Mustaqillik va faollik, A. Distеrvеrg

Ilmiylik va tushunarlilik, M. A. Ribnikova

Tarbiyaviylik va ko‘rsatmalilik,V. Golubkov

2

Umumiy o‘rta va o‘rta-maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarida Ona tili fanini o‘qitishning asosiy maqsadi nimalardan iborat?

O‘z fikrini og‘zaki va yozma tarzda to‘g‘ri va ravon bayon qila oladigan, kitobxonlik madaniyati shakllangan, mustaqil va ijodiy fikrlay oladigan, o‘zgalar fikrini anglaydigan – muloqot va nutq madaniyati rivojlangan shaxsni kamol toptirish

O‘quvchi shaxsini fikrlashga, o‘zgalar fikrini anglashga, o‘z fikrini og‘zaki va yozma ravishda savodli bayon qila olishga qaratilgan nutqiy kompetensiyalarni rivojlantirish

O‘quvchilarda grammatikaga oid bilimlarni rivojlantirish

Ona tilining keng imkoniyatlaridan unumli foydalangan holda to‘g‘ri va ravon bayon eta olishni rivojlantirishga qaratilgan lingvistik kompetensiyalarni shakllantirishdan iborat

3

Qaysi yozma ish turi o‘qib yoki aytib berilgan biror matn asosida yoziladi?

Bayon

Insho

Diktant

Ijodiy matn

2

Insho yozishda so‘z qo‘llash bilan bog‘liq xatolik qanday nomlanadi?

uslubiy xato

imloviy xato

punktuatsion xato

mantiqiy xato

2

Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna olish, og‘zaki nutqda so‘z va gaplarni to‘g‘ri talaffuz qila olish kabi malakalar qaysi kompetensiya elementlari sanaladi?

Nutqiy kompetensiya

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi

O‘z-o‘zini rivojlantirish kompetensiyasi

Pragmatik kompetensiya

1

Fonetika, grafika, orfoepiya, orfografiya, leksika, grammatika va uslubiyatga oid bo‘lgan elementlar qaysi kompetensiya elementlari sanaladi?

Lingvistik kompetensiya

Nutqiy kompetensiya

Sotsiolingvistik kompetensiya

Pragmatik kompetensiya



2

“Morfologik vositalarni nutqiy uslublarda qo‘llash” mavzusi qaysi sinfda o‘rganiladi?

10-sinf

11-sinf

6-sinf

9-sinf

2

“MYBT - 4” — modulining mohiyati…

“MYBT -4” moduli — matn yaratishning bosqichli tizimi bo‘lib, u 4 bosqichda amalga oshiriladi: so‘z tanlash, so‘z birikmalari hosil qilish, gap tuzish, matn yaratish

“MYBT-4” moduli — moslashtiruvchiman, yaratuvchiman, biluvchiman, tahlil qiluvchiman: so‘z tanlash, so‘z birikmalari hosil qilish, gap tuzish, matn yaratish

“MYBT-4” moduli — matn yaratishning baholash tizimi bo‘lib, 4 bosqichda amalga oshiriladi: so‘z tanlashni baholash, so‘z birikmalari hosil qilishni baholash, gap tuzishni baholash, matn yaratishni baholash

“MYBT-4” moduli — matn yaratishning baholash tizimi bo‘lib, so‘z birikmalari hosil qilishni baholash, gap tuzishni baholash, matn yaratishni baholash

2

“O‘quvchilarning insho yozish malakalarini takomillashtirish” mavzusida kim ilmiy tadqiqot olib borgan?

N.Sattorova

O.Oxunjonova

T.Yusupova

X.Qurbonova

3

Ijodiy tafakkur va mustaqil fikrlashning oliy ko‘rinishi – bu…

Matn yaratish

Grammatik tahlil qila olish

Husnixat bilan yoza olish

Chiroyli so‘zlash va yozish

2

To‘rt lisoniy malaka aks etgan javobni belgilang.

Eshitib tushunish, o‘qib tushunish, og‘zaki nutq va yozma nutq

Eshitish, imlo, tinglash, gapirish

O‘qish, mutolaa, yozish, gapirish

Og‘zaki nutq, mutolaa, imlo, gapirish

3

“O‘zbek maktablari ona tili darslarida qo‘shma so‘zlarni o‘rgatishdagi izchillik” mavzusida kim tadqiqot olib borgan?

Sh.Yo‘ldasheva

R.Sayfullayeva

O.Yoqubjonova

A.Rustamov

3

To‘rt lisoniy malakaning qaysilari nutqning qabul qilinish jarayonidir?

Eshitib tushunish va o‘qib tushunish

Eshitib tushunish va gapirish

O‘qib tushunish va yozish

Yozish va gapirish

3

To‘rt lisoniy malakaning qaysilari nutq yaratish jarayonidir?

Gapirish va yozish

Eshitib tushunish va o‘qib tushunish

Eshitib tushunish va gapirish

O‘qib tushunish va yozish

3

“O‘zbek maktablarida olmoshni o‘qitish metodikasi” mavzusidagi dissertatsiyani kim yozgan?

R.Abdualahatova

M.Omilxonova

O.Roziqov

G‘.Azizov

3

“O‘zbek maktablarining 4-5-sinflarida so‘z yasashni o‘rgatish metodikasi” mavzusida kim tadqiqot olib borgan?

O.Yoqubjonova

A.Rustamov

R.Sayfullayeva

N.Shukrullayev

3

To‘rt lisoniy malakaning qaysilari tilning og‘zaki shakli bilan bog‘liq?

Eshitib tushunish va gapirish

Gapirish va yozish

Eshitib tushunish va o‘qib tushunish

O‘qib tushunish va yozish

2

To‘rt lisoniy malakaning qaysilari tilning yozma shakli bilan bog‘liq?

O‘qib tushunish va yozish

Eshitib tushunish va gapirish

Gapirish va yozish

Eshitib tushunish va o‘qib tushunish

3

“O‘zbek maktablarining 5-sinflarida o‘quvchilar nutqini sinonim so‘zlar bilan boyitish” mavzusida tadqiqot olib borgan olim?

G‘.Azizov

K.Qosimova

N.Ahmedov

N.Shukrullayev

3

“O‘zbek maktablarining 8-sinflarida qo‘shma gap sintaksisini o‘qitishda o‘quvchilar nutqini rivojlantirish” mavzusidagi dissertatsiya muallifi kim?

N .Shukrullayev

N. Abdurahmonov

I.Rasulov

R.Inog‘omova

3

“O‘zbek tili – agglyutinativ til. Bunday tillarda grammatika juda rivojlangan, shuning uchun so‘z ma'nolarini urg‘u farqlamaydi va u nutqda sezilarsiz bo‘ladi (ko‘zlar – “ko‘p ko‘z”; ko‘zlar – “mo‘ljallar”). Uni ta'lim bilan rivojlantirish imkonsiz. O‘zbek tilidagi so‘z urg‘usi qoidalar asosida aniqlanadi, nafaqat o‘quvchi, hatto o‘qituvchining o‘zi ham uni topishda qiynalishining sababi ana shunda. Uni o‘qitishga hech qanday hojat yo‘q”. Ushbu fikr kimga tegishli? 

B.Mengliyev

N.Mahmudov

Sh.Toshmirzayeva

D.Nabiyeva

1

“O‘zbek tili o‘qitish metodikasi” fanidan dastlabki ilmiy-tadqiqot ishlari qachondan boshlab yaratila boshladi?



XX asrning 30-yillaridan boshlab

XX asrning 50-yillaridan boshlab



XX asrning 40-yillaridan boshlab



XX asrning 60-yillaridan boshlab



2

Ostensiv tushuntirish nima?

Biror narsani tushuntirganda amalda isbotlab tushuntirish

Biror narsani tushuntirganda taqqoslab tushuntirish

Biror narsani tushuntirganda, uning boshqa tildagi izohini aytib tushuntirish

Yozilishi va aytilishi bir xil so‘zlarni imlosini tushuntirish

2

Ostensiv tushuntirishga misol berilgan qatorni toping.

“Bu qalam” gapini aytganda qalamni ko‘rsatish

Bu qalam – bu ruchka

Qalam – ingliz tilida “pencil”

Qalam – beshta harfdan iborat

3

Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish) va lingvistik kompetensiya (fonetika, grafika, orfoepiya, orfografiya, leksika, grammatika va uslubiyatga oid)…

Predmetga oid kompetensiya

Kommunikativ kompetensiya

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi

Pragmatik kompetensiya

3

Q.Ramazon va H. Qayyumiylarning 5-, 6-sinflar uchun yaratilgan grammatika darsligi “Sarf” deb nomlanadi. Unda, asosan, qaysi bo‘limga oid til materiallari berilgan?

Morfologiya

Fonetika

Sintaksis

Uslubiyat

2

Vazirlar Mahkamasi qoshida barcha fan va kasb-hunar sohalarida atamalarni tartibga solish muammolari bilan shug‘ullanuvchi qanday tashkilot faoliyat ko‘rsatib kelmoqda?

Atamashunoslik qo‘mitasi

Tilshunoslik masalalari idorasi

O‘zbek tilining nazariy masalalari qo‘mitasi

Bunday tashkilot mavjud emas

2

“O‘zbek tilining so‘z yasalish lug‘ati” mualliflaridan biri…

B.Mengliyev

Y.Odilov

Sh.Rahmatullayev

N.Mahmudov

3

“Ona tili didaktikasi” darsligida aytilishicha, o‘zbek tilida omomorfemalarning ko‘pligi lingvistik tushunchalarni ajratishni qiyinlashtiradi. Shu bois darslarda qaysi usuldan foydalanish bolalarga so‘zlarni differensiatsiya qila olishiga yordam beradi?

o‘zaro chog‘ishtirishdan foydalanish

darsni guruhlarga bo‘lib tashkillashtirish

bolalar bilan individual holda ishlash

intellekt kartadan foydalanish

2

“Otlar ikki turlidir: yasama ot va tub ot. Fe’llardan yasalgan otlar fe’l oxiriga o‘n ikki harfdan birini qo‘shish bilan yasaladi. Qilich, oq kabi otlar tub otlardir. Bu xil otlar boshqa so‘zlardan kelib chiqmagan, yasama otlar boshqa so‘zlardan kelib chiqadi”. Ushbu fikrlar muallifi kim?

M.Koshg‘ariy

M.Zamaxshariy

A.Fitrat

M.Behbudiy

2

“Ozgina o‘yla, o‘zing topasan”, “Ozgina fikrla, bilib olasan” singari xitoblari orqali ma’lumdan noma’lumga borish g‘oyasini ilgari surgan alloma kim?

Abu Ali ibn Sino

Xorazmiy

Beruniy

Mahmud Koshg‘ariy

3

“Sifat mavzusini o‘rganishda o‘quvchilarning nutqini rivojlantirish” mavzusidagi dissertatsiyani kim yozgan?

R.Qayumova

R.Inog‘omova

G‘.Azizov

N.Shukrullayev

3

“Sintaksis va punktuatsiya o‘qitish metodikasi” kitobining muallifi kim?

H. Rustamov

Y. G‘ulomov

N. Abdurahmonov

B. To‘xliyev

2

So‘zlarning birikish usullari (boshqaruv, moslashuv, bitishuv) bilan bog‘liq mavzular. Og‘zaki va yozma nutq uchun bu bilimlar ham mutlaqo ishlamaydi. Qolaversa, mutaxassis sifatida ayta olamanki, bu mavzular rus tili grammatikasidan aynan ko‘chirilgan, o‘zbek tili tabiatiga sira ham mos emas”. Ushbu fikr kimga tegishli?

B.Mengliyev

N.Mahmudov

O.Madayev

R.Sayfullayeva

2

“Ta’lim jarayoni o‘qituvchi tomonidan to‘g‘ri tashkil etilishi, boshqarilishi va ma’lum maqsadlarga yo‘naltirilishi lozim”, - dеgan fikr qaysi mutafakkir olimning asaridan olingan?

Abu Nasr Forobiy, “Ta’lim-tarbiya bеrish usullari”

Abu Ali ibn Sino, “Lison ul-arab”

Abu Rayhon Bеruniy, “O‘tmish avlodlardan qolgan yodgorliklar”

Al-Xorazmiy, “Surat ul-arz”

3

“Til haqidagi tasavvurlarning mohiyati va jamiyatda bajaradigan ishiga qarab ikki guruhga ajratmoq ma’qul: a) kundalik turmush va kishilarning o‘zaro aloqalashuvi uchun zarur bilimlar; b) tilni, til to‘g‘risidagi tasavvurlarni, binobarin, tilshunoslikni rivojlantirishga daxldor bilimlar. Maktab ona tili predmeti negizini kishilarning o'zaro aloqalashuvi uchun zarur bilimlar tashkil etadi”. Ushbu ma’lumot qaysi kitobda berilgan?

O.Roziqov v.b. “Ona tili didaktikasi”

B.To‘xliyev.v.b. “O‘zbek tili o‘qitish metodikasi”

A.G‘ulomov.v.b. “Ona tili o‘qitish metodikasi”

Sh.Yusupova “O‘qituvchi kitobi”

2

“Turkistonda muallim oz bo‘lib, muallimlarga ehtiyojimiz shadiddir... Endi ushbu mushkul hollarni nazari e’tiborga olub, Turkiston yoshlari muallim yetushturmoqning chorasini topmoqlari lozimdur”. Fikr muallifini aniqlang.

Behbudiy

Fitrat

Abdulla Avloniy

Cho‘lpon

3

“Uzun insholar bola fikrining qotishiga olib keladi” ushbu fikr kimlarga tegishli?

Jadidchilar

Ushinskiy

Milliy ziyolilar

Xorij pedagoglari

1

– grammatik, intonatsion va fikriy jihatdan bir butunlikka, nisbiy tugallikka ega bo‘ladi.

Gap

So‘z shakli

Gap bo‘lagi

So‘zlar qo‘shilmasi

2

muallifning ma’lum bir mavzudagi bilim va tasavvurlarini voqelikka munosabatini, mustaqil fikrini bayon qilish natijasida shakllanadigan yozma ish turidir

Insho

Diktant

Bayon

Matn

1

1940-yillarda O‘zbеkistonda nashr etilgan “Ona tili o‘qitish mеtodikasi” qo‘llanmasining muallifi kim?

S.A. Fеssalonskiy

Faxri Kamol

Murod Shams

M.A.Ribnikova

2

6-sinfda berilgan quyidagi shakldagi mashqni bajarish orqali o‘quvchida nima shakllanadi? “Berilgan gaplarda hozirgi zamon ma’nosini ifodalagan fe’llarni topib, tarkibiy qismlarga ajrating”.

Ko‘nikma

Bilim

Malaka

Nutqiy kompetensiya

1

Berilgan mavzu yuzasidan o‘quvchilarning chuqur va atroflicha mulohazalar yuritishga undash, fikrlarni rag‘batlantirish, ularni baholamaslik kabi qoidalar qaysi interfaol metod bilan bog‘liq?

“Aqliy hujum” metodi

“BBB” metodi

“Muzyorar” metodi

“Klaster” metodi

3

Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna olish, og‘zaki nutqda so‘z va gaplarni to‘g‘ri talaffuz qila olish kabi malakalar qaysi kompetensiya elementlari sanaladi?

Nutqiy kompetensiya

Lingvistik kompetensiya

O‘z-o‘zini rivojlantirish kompetensiyasi

Pragmatik kompetensiya

3

Bilimlarni og‘zaki bayon qila turib, rasmlar, chizmalar, jadvallar, doskadagi yozuvlarga bolalar diqqatini tortish ko‘rgazmalilik prinsipining qaysi turiga xos?

Illustratsiya metodi

Demonstratsiya metodi

Tabiiy ko‘rgazmalar metodi

Muammoli-izlanish tipidagi metodlar

1

Bilimlarni ongli o‘zlashtirish, ma’no va mazmunni anglash, tushunib o‘rganishga yo‘naltirilgan prinsipni bеlgilang.

Onglilik

Izchillik

Faollik

Mustaqillik

2

Bunda o‘quvchilar 3 guruhga bo‘linadi. Ular chalkash shaklda berilgan so‘zlarni belgilangan o‘ringa yozish va shu paytning o‘zida nuqtalar o‘rnida h yoki x tovushlaridan birini qo‘yib ketishlari kerak bo‘ladi. Ma…fuza, abar, me…r, mo…ir, sho…, til…at, guno…, ta…t, ashar, guvo…, …andalak, sho‘…, a…loq, hamro…, giyo…, ba…or, ushtak, maza…, alq, …alima, sha…ar, assa, za…, ayo. Bu usulning nomi nima?

Labirint

Venn diargramma

Aqliy hujum

Intellekt xarita

1

Choraklar yoki o‘quv yili oxirida nazorat ishi sifatida davlat attestatsiyalarida, olimpiadalarda o‘tkaziladigan insho turi.

Sinov insholar

Adabiy mavzudagi insholar

Ta’limiy insholar

Erkin mavzudagi insholar

3

Diktantda “3’ baho uchun belgilangan mezonlarni toping.
1)ikkita imlo xato bo‘lsa; 2)7 tagacha imlo xato bo‘lsa; 3)4 ta ishorat xato bo‘lsa;4) 7ta ishorat xato bo‘lsa; 5) 4ta imlo xato bo‘lsa; 6) xatolar nisbati 3 ta imlo bo‘lishi mumkin; 7) xatolar nisbati 5 ta ishorat xato bo‘lishi mumkin.

3, 5, 6, 7

1, 5, 6, 7

3, 5, 4, 7

3, 4, 5, 6

2

Diktantda ikkita imlo va ikkita ishorat xatosi bo‘lsa necha baho bilan belgilanadi?

4

5

3

2

1

Diktantning qaysi turida yo‘l qo‘yilgan xatolar chuqur tahlil qilinadi, ularni bartaraf qilish usullari belgilanadi?

Tekshiruv diktanti

Lug‘at diktant

Grammatik topshiriqli diktant

Saylanma diktant

2

Diqqatni jamlash, fikr yuritish lozim bo‘lgan obyektni belgilash, bayon qilinadigan asosiy fikrning mohiyatini shakllantirish qaysi nutqni rivojlantirishda muhim omildir?

Ichki nutq

Og‘zaki nutq

Yozma nutq

Tashqi nutq

2

DTS, o‘quv dasturi, uslubiyati va didaktik talablari asosida belgilangan, milliy istiqlol g‘oyasi singdirilgan, muayyan o‘quv fanining mavzulari to‘liq yoritilgan, tegishli fan asoslarini mukammal o‘zlashtirishga qaratilgan turdosh ta’lim yo‘nalishlarida foydalanish imkoniyatlari hisobga olingan nashrga nima deyiladi?

Darslik

O‘quv dasturi

Dastur

O‘quv qo‘llanma

3

DTSda B1+ daraja to‘g‘ri berilgan javobni toping.

Umumta‘lim fanlarini o‘rganishning kuchaytirilgan umumiy darajasi

Umumta‘lim fanlarini o‘rganishning umumiy darajasi

Umumta‘lim fanlarini o‘rganishning tayanch darajasi

Umumta‘lim fanlarini o‘rganishning boshlang‘ich darajasi

1

Fanda nimani, qanday, qancha o‘rganish; o‘zlashtiriladigan bilimlar hajmi va mazmuni kabi masalalar bilan qaysi fan shug‘ullanadi?

Mеtodika

Uslubshunoslik

Pеdagogika

Falsafa

1

Fikr – …….

Gap orqali yuzaga chiqadi

So‘z orqali yuzaga chiqadi

Tovush orqali yuzaga chiqadi

So‘z birikmasi orqali yuzaga chiqadi

1

Fonetika bo‘limi qaysi bo‘lim bilan uzviylikda o‘rganiladi?

Grafika

Sintaksis

Morfologiya

Leksikologiya

2

Fonetika, grafika, orfoepiya, orfografiya, leksika, grammatika va uslubiyatga oid bo‘lgan elementlar qaysi kompetensiya elementlari sanaladi?

Lingvistik kompetensiya

Nutqiy kompetensiya

Sotsiolingvistik kompetensiya

Pragmatik kompetensiya

2

G‘arb davlatlari ta’lim-tarbiya tizimida bixеvioristik yondashuvdan qanday yondashuvga qarab siljish sеzilarli bo‘ldi?

Kognitiv yondashuv

Klassik yondashuv

Kommunikativ yondashuv

Kollеktiv yondashuv

1

Iboraga xos bo‘lmagan jihat qaysi?

Erkin bog‘langani uchun so‘zlar o‘rnini almashtirish mumkin

So‘zlar ma’noviy butunlik uchun yaxlitlangan bo‘ladi

Turg‘un bog‘lanma

Bir so‘z sifatida qaraladi

2

Ijodiy diktant, lug‘at diktant, saylanma diktant, ta’kidiy diktant kabi diktant turlari diktantlarning qaysi guruhiga mansub?

Ta’limiy diktantlar

Ishoraviy bilimlarni mustahkamlovchi diktantlar

Nazorat diktanti

Tekshiruv diktanti

1

Ijodiy tafakkur va mustaqil fikrlashning oliy ko‘rinishi – bu…

Matn yaratish

Ko‘p kitob o‘qish

Grammatik tahlil qila olish

Husnixat bilan yoza olish

2

Ijtimoiy vaziyatlarda o‘zbek tilida hamda birorta xorijiy tilda o‘zaro muloqotga kirisha olishni, muloqotda muomala madaniyatiga amal qilishni, ijtimoiy moslashuvchanlikni, hamkorlikda jamoada samarali ishlay olish layoqatlarini shakllantirishni nazarda tutuvchi kompetensiya…

Kommunikativ kompetensiya

Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi

3

Insho uch muhim – kirish, asosiy qism, xulosa qismlaridan tashkil topadi. Bularni foiz nuqtayi nazaridan to‘g‘ri belgilang.

Kirish – 10-15% ; asosiy qism – 70-80%; xulosa – 10-15%

Kirish – 5-10% ; asosiy qism –70-80%; xulosa – 10-15%

Kirish – 10-15% ; asosiy qism – 70-90%; xulosa –5-10%

Kirish va xulosa qismi kengaytirilib, asosiy qism hajmi kam bo‘lsa ham baholashda hisobga olinmaydi.

2

Javoblarning qay birida mashqning ta ’rifi to‘g‘ri va to‘liq berilgan?

Mashq – o‘rganilgan bilimlarni turli o‘quv sharoitlariga tatbiq etish yo‘li

Mashq – bilim va malakalarni mustahkamlash yo‘li

Mashq – bilim va malakalarni nazorat etish yo‘li

Mashq – bilim va malakalarni sistemalashtirish yo‘li

2

Javoblarning qaysi birida fonematik eshitish komponentlari mavjud emas?

o‘qish

nutq tovushini so‘z tarkibida to‘g‘ri eshitish

aytish

anglash

2

Kichik guruhlar bilan ishlashda ishtirokchilar soniga ko‘ra eng qulay va samarali natijaga erishuvchi guruh deb necha kishilik guruhlarni aytish mumkin?

5-6 kishidan iborat guruh

2-3 kishilik guruh

10 kishidan iborat guruh

8-9 kishilik guruh

1

Ko‘nikma va malakalarni sinash va ma’lum bir mavzulardan keyin o‘tkaziladigan insho turi qaysi?

sinov insholari

ta’limiy insholar

tahlil insholari

adabiy insholar

2

Media manbalardan zarur ma’lumotlarni izlab topa olishni, saralashni, qayta ishlashni, saqlashni, ulardan samarali foydalana olishni, ularning xavfsizligini ta’minlashni, media madaniyatga ega bo‘lish layoqatlarini shakllantirishni nazarda tutauvchi kompetensiya…

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi

Kommunikativ kompetensiya

Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi

1

Metodistlar qaysi so‘z turkumini barcha mustaqil so‘z turkumlaridan keyin o‘rganish maqsadga muvofiq deb hisoblashadi?

Olmosh so‘z turkumini

Fe’l so‘z turkumini

Ravish so‘z turkumini

Sifat so‘z turkumini

1

Modal so‘zlarni o‘rganishdan ko‘zlanadigan bosh maqsadni nima?

Modal so‘zlar ma’nosini bilish va ularni og‘zaki va yozma nutqda qo‘llash

Modal so‘zlarga oid lingvistik bilimlarni egallash

Modal so‘zlardan og‘zaki nutqda foydalana olish

O‘zgalar fikriga munosabat bildira olish

3

Modullashgan yoki qoliplashtirilgan integratsiyaning deganda qanday aloqa tushuniladi?

Turdosh o‘quv fanlariga oid bilim va tushunchalar bir tizimga solingan holda beriladi.

Bunda ayni bir sinf doirasida berilgan o‘quv materiallari boshqa bir sinf doirasidagi mohiyatan yaqin bo‘lgan o‘quv materiallari bilan uyg‘unlashadi

O‘quv dasturida o‘zaro uyg‘unlashgan nuqtalarni vujudga keltirishga asoslanadi

Muammoni yechishda barcha o‘tilgan fanlardan olgan bilimlar yordamga keladi

1

Mеtodikada ilmiylik prinsipi nimani talab etadi?

O‘quv prеdmеtlarini hozirgi fan yutuqlari zaminida bayon qilish

O‘quv prеdmеtlarini bolaning xususiyatlariga moslashtirish

Til sathlarini o‘zaro aloqadorlikda o‘rganish

Mustaqil fikrlash va tahlil qilishni o‘rganish

2

Mеtodist olim A.G‘ulomov ta’lim mеtodlarini qanday turlarga bo‘lib o‘rganishni tavsiya etadi?

O‘qituvchi faoliyati bilan bog‘liq mеtodlar; talaba faoliyati bilan bog‘liq mеtodlar

Tayyor bilimlar bilan qurollantirish mеtodi; yo‘naltiruvchi ta’lim mеtodi

Muammoli ta’lim mеtodi; ongli-vеrbal kognitiv ta’lim mеtodi

Ongli-vеrbal kognitiv ta’lim mеtodi

1

Nechanchi yilda lotin grafikasi asosidagi yangi o‘zbek alifbosiga juz’iy o‘zgartirishlar kiritildi?

1995-yilda

1993-yilda

1992-yilda

1991-yilda

2

Nega aniqlovchi hol va to‘ldiruvchidan keyin o‘rganiladi?

Aniqlovchi so‘z kengaytiruvchisi bo‘lganligi uchun

Hol so‘z kengaytiruvchisi bo‘lganligi uchun

Aniqlochi kengayuvchi bo‘lak bo‘lganligi uchun

To‘ldiruvchi so‘z kengaytiruvchisi bo‘lganligi uchun

3

Nutq a’zolarini darslikdagidan ko‘ra boshqacharoq, ya’ni bu a’zolarni pastdan yuqoriga joylashuviga qarab yodlatilsa (ya’ni o‘pka, tog‘ay, un paychalari, bo‘g‘iz bo‘shlig‘i, og‘iz bo‘shlig‘i, til, tishlar, lab, burun bo‘shlig‘i tarzida), birinchidan, eslab qolish osonlashadi, ikkinchidan, didaktik ahamiyati bor. Ushbu tavsiyalar kimga tegishli?

V.Qodirov

B.To‘xliyev

N.Mahmudov

X.Muxitdinova

2

Nutq tovushlari, urg‘u kabi birliklarning fizik-akustik va artikulyatsion xususiyatlarini maxsus asboblar vositasida o‘rganadigan fonetika…?

Eksperemental fonetika

Qiyosiy fonetika

Tavsifiy fonetika

Xususiy fonetika

1

Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish) va lingvistik kompetensiya (fonetika, grafika, orfoepiya, orfografiya, leksika, grammatika va uslubiyatga oid)…

Predmetga oid kompetensiya

Kommunikativ kompetensiya

Milliy va umummadaniy kompetensiya

Grammatik kompetensiya

2

O‘qituvchi va o‘quvchi hamkorligida dastur va darsliklar asosida izchil tartib va oldindan bеlgilangan yo‘sinda doimiy o‘quvchilar jamoasi bilan o‘tkaziladigan ta’limning yеtakchi shakli ... sanaladi?

Dars

Bahs

Mashg‘ulot

Munozara

2

O‘quvchilar ko‘pincha “fikr - fikir, sinf - sinif, hukm – hukum” kabi xatoliklarga yo‘l qo‘yadilar. Buni qanday fonetik o‘zgarish deb bilasiz?

Epenteza

Dissimilyatsiya

Assimilyatsiya

Metateza

1

O‘quvchilar morfologiyaga oid ma’lumotlar bilan dastlab nechanchi sinfda tanishadilar?

boshlang‘ich sinfda

5-sinfda

6-sinfda

7-sinfda

1

O‘quvchilar nutqida uchraydigan tovushlarni almashtirish bilan bog‘liq xatoliklarni tuzatish uchun qaysi mavzudagi topshiriqlarga murojaat qilamiz?

Paronim so‘zlarga doir

Uyadosh so‘zlarga doir

Shakldosh so‘zlarga doir

Ko‘p ma’noli so‘zlarga doir

2

O‘quvchilarda grammatika, lеksika va fonеtikaga oid amaliy ko‘nikmalar qanday hosil bo‘ladi?

Uzluksiz mashq qilish orqali

Uslubiyatni puxta o‘zlashtirsh orqali

Ma’lum darajada bilim olish orqali

Grammatika va fonеtikani puxta o‘zlashtirish orqali

2

O‘quvchilarga biror matn berib matndagi otlarni yoki gap bo‘laklarini toping va chizing kabi vazifalarni berish diktantning qaysi turiga kiradi?

Grammatik topshiriqli diktant

Saylanma diktant

Izohli yozuv

Tekshiruv diktant

1

O‘quvchilarni har bir umumiy ma’noli so‘zning xususiy ma’nolari ustida ishlashga undash uchun qanday mavzudagi mashqlardan foydalanamiz?

Uyadosh so‘zlarga doir

Shakldosh so‘zlarga doir

Paronim so‘zlarga doir

Ko‘p ma’noli so‘zlarga doir

2

O‘quv-metodik majmualarga qoyilgan talablar qaysi qatorda to‘liq berilgan?

Gigiyenik, estetik, pedagogik-psixologik, ilmiy-metodik, didaktik talablar

Estetik, pedagogik-psixologik, ilmiy-metodik, didaktik talablar.

Pedagogik, psixologik, ilmiy, metodik, didaktik talablar

Pedagogik, ilmiy, metodik, didaktik talablar

1

O‘zbekiston Respublikasining davlat tili o‘zbek tili ekanligi Konstitutsiyaning nechanchi moddasida belgilab qo‘yilgan?

4-moddasida

41-moddasida

1-moddasida

24-moddasida

3

O‘zbekistonda nechanchi yildan ilk bor kompetensiyaviy yondashuvga asoslangan DTS ishlab chiqilib, bosqichma-bosqich amaliyotgа joriy etish boshlandi?



2013–2014- o‘quv yilidan

2014–2015- o‘quv yilidan

2010–2011- o‘quv yilidan



2017–2018- o‘quv yilidan

1

O‘zbеk tili oqitish mеtodikasi fani qanday fanlar tizimida mustaqil fan sifatida shakllandi?

Pеdagogika fanlari

Tеxnika fanlari

Falsafa fanlari

Ijtimoiy fanlar

1

Oddiydan murakkabga, xususiydan umumiyga borishni taqozo qiladigan ta’lim prinsipini ko‘rsating.

Tushunarlilik

Faollik

Ko‘rsatmalilik

Ilmiylik

2

Olmosh so‘z turkumi o‘tib bo‘lingandan so‘ng, o‘qituvchi o‘quvchilarga ma’lum bir matnni o‘qib berishi, o‘quvchilar esa ushbu matn tarkibidan faqatgina olmosh so‘z turkumiga tegishli bo‘lgan so‘zlarni ajratib yozishi jarayoni diktant yozishning qaysi turiga tegishli?

Saylanma diktant

Ijodiy diktant

Lug‘at diktanti

Tanlov diktant

2

Ona tili darslari maqsadi va tuzilishidan kelib chiqqan holda qanday guruhlarga ajratiladi?

2 guruhga, ta’limiy va nazorat darslari

2 guruhga, yangi bilim beruvchi va mustahkamlovchi darslar

3 guruhga, yangi bilim beruvchi, mustahkamlovchi, nazorat qiluvchi darslar

2 guruhga, yangi bilim beruvchi va mustahkamlovchi darslar

2

Ona tili darslarida sintaksis yuzasidan egallanadigan malaka nima?

O‘rganilgan bilim va shakllangan ko‘nikmalarni notanish vaziyatlarda qo‘llay olish va yangi bilimlar hosil qilish

O‘rganilgan ma’lumotlarni eslab qolish va qayta tushuntirib berish

Mavjud bilim, ko‘nikma va malakalarni kundalik faoliyatda qo‘llay olish qobiliyati

O‘rganilgan bilimlarni tanish vaziyatlarda qo‘llay olish

2

Ona tilidan egallanadigan bilim nima?

O‘rganilgan ma’lumotlarni eslab qolish va qayta tushuntirib berish

Mavjud bilim, ko‘nikma va malakalarni kundalik faoliyatda qo‘llay olish qobiliyati

O‘rganilgan bilim va shakllangan ko‘nikmalarni notanish vaziyatlarda qo‘llay olish va yangi bilimlar hosil qilish

O‘rganilgan ma’lumotlarni tanish vaziyatlarda qo‘llay olish

1

1940-yillarda O‘zbеkistonda nashr etilgan “Ona tili o‘qitish mеtodikasi” qo‘llanmasining muallifi kim?

S.A. Fеssalonskiy

Faxri Kamol

Murod Shams

M.A.Ribnikova

2

Ona tilini o‘qitishda ilmiylik prinsipi nimani talab etadi?

O‘quv prеdmеtlarini hozirgi fan yutuqlari zamirida bayon qilishni

O‘quv prеdmеtlarini bolaning xususiyatlariga moslashtirishni

Mustaqil fikrlash va tahlil qilishni o‘rganishni

Onglilikka e’tibor qaratishni

2

Ona tilini o‘rganishda qanday rеjalardan foydalaniladi?

Yillik, mavzuiy, kundalik

Yillik, mе’yoriy, mavzuiy

Yillik, kundalik

Mavzuiy, mе’yoriy, kundalik

3

Ostensiv tushuntirish nima?

Biror narsani tushuntirganda amalda isbotlab tushuntirish

Biror narsani tushuntirganda taqqoslab tushuntirish

Biror narsani tushuntirganda, uning boshqa tildagi izohini aytib tushuntirish

Eshitib tushunish

3

Pedagogik eksperiment bosqichlari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang.

Aniqlovchi, shakllantiruvchi, yakuniy-nazorat eksperimentlari

Suhbat, kuzatish, yakuniy-nazorat eksperimentlari

Diagnostik tahlil, yakuniy-nazorat eksperimentlari

Shakllantiruvchi eksperment, yakunlovchi eksperiment

2

Pedagogik maqsadiga ko‘ra insho turlarini toping.

ta’limiy, nazoratga qaratilgan, ko‘rik-tanlov insholari

erkin, adabiy insholar

mulohaza, muhokama insholar

ko‘rik-tanlov insholari, tasviriy insholar

3

Psixologik nuqtayi nazardan biror o‘quv materialini o‘zlashtirishda bolalarning bilish faoliyati to‘rt bosqichni bosib o‘tadi:
1) o‘quv materialini idrok etish; 2) o‘quv materialini, qo‘yilgan muammoni tushunish; 3) o‘rganilgan bilimlarni xotirada saqlash; 4) xotirada qolgan bilimlarni amaliy faoliyatda ishlatish.
Mazkur fikrlar qaysi kitobda keltirilgan?

O. Roziqov v.b. “Ona tili didaktikasi”

B. To‘xliyev v.b. “O‘zbek tili o‘qitish metodikasi”

A. G‘ulomov v.b. “Ona tili o‘qitish metodikasi”

Sh. Yusupova “O‘qituvchi kitobi”

1

Qanday mavzudagi insholar matn asosidagi insholar deb ham yuritiladi?

Adabiy mavzudagi insholar

Erkin mavzudagi insholar

Ta’limiy insholar

Ilmiy insholar

3

Qaysi darslikda “ravishdosh bilan ifodalangan kesim sifatida “Uy egasi dasturxonni mehmon oldiga yozguncha, Fotima ham barkashni olib keldi” misoli keltirilib, ilmiy xatoga yo‘l qo‘yilgan? “yozguncha” qaysi gap bo‘lagi aslida?

8-sinf, payt holi

9-sinf, o‘rin holi

8-sinf, vaziyat holi

9-sinf, ravish holi

1

Qaysi yozma ish turi o‘qib yoki aytib berilgan biror matn asosida yoziladi?

Bayon

Diktant

Insho

Ijodiy matn

2

Quyida tasviriy inshoning qaysi ko‘rinishi haqida ma’lumot berilgan? Turmushdagi narsa-buyum, voqea-hodisalarning eng muhim belgilari aniq dalillar asosida qat’iy ravishda mantiqiy izchillikda beriladi.

Ilmiy tasvirda

Ommabop tasvirda

Badiiy tasvirda

Oddiy tasvir

2

Quyidagi misralar qaysi mutafakkirning asaridan olingan? “Mundin nari betakalluf, ravshan va pok alfoz bila biti, ham senga tashvish ozroq bo‘lur, ham o‘qig‘uvchiga”.

Z.M. Bobur “Boburnoma”

Kaykovus “Qobusnoma”

Xorazmiy “Muhabbatnoma”

A.Navoiy “Mahbub ul qulub”

1

Sifat, uning lug‘aviy shakllari, yasalishi haqidagi mavzular nechanchi sinfda o‘rganiladi?

6-sinfda

5-sinfda

8-sinfda

7-sinfda

2

Sinf yoki uyda o‘quvchilar tomonidan yozilib, ijodiy fikr yuritishga, mavzuni to‘g‘ri bayon qilishga qratiladi. Bunday insholarda biror yozuvchi yoki shoir ijodi, asarlari, mazmuni, mavzu darajasini o‘zlashtirish, o‘quvchiga fikrlash ko‘nikmalari, qaror qabul qilish tezligi malakasini shakllantirish maqsadi qo‘yiladi. Quyidagi fikrlar qaysi insho turiga taalluqli?

Ta’limiy insholar

Adabiy mavzudagi insholar

Sinov insholar

Erkin mavzudagi insholar

1

Sintaksis uslubiyati nechanchi sinfda o‘rganiladi?

10-sinfda

9-sinfda

8-sinfda

11-sinfda

2

Sintaksis uslubiyati nechanchi sinfda o‘rganiladi?

10-sinfda

9-sinfda

ALda

8-sinfda

1

So‘z birikmasi xususidagi dastlabki ma’lumotlar nechanchi sinfda beriladi?

5-sinf

6-sinf

8-sinf

9-sinf

3

So‘z birikmasi, gap va uning grammatik belgilari, qo‘shma gap, sintaktik qurilmalar, sintaktik birliklarni farqlay olish va nutqda o‘rinli foydalanish qaysi darajaga xos?

B1+, B1

A1+

B1

A2+, A2

1

So‘z birikmasiga xos bo‘lmagan jihat qaysi?

So‘zlar ma’noviy butunlik uchun yaxlitlangan bo‘ladi

Tushuncha anglatadi

Erkin bog‘lanma

Erkin bog‘langani uchun so‘zlar o‘rnini almashtirish mumkin.

2

So‘z birikmasini o‘qitish jarayonida oqituvchi o‘quvchilarning oldiga ma’lum bir muammoni qo‘yishi, undagi dalillarni tahlil qilish, muammoni yechishga oid bo‘lgan takliflarni aytish, muammoni yechish va undan tegishli xulosani chiqarish kabi jarayonlar til ta’limining qaysi turiga xos?

Muammoli ta’lim

Izohli-ko‘rgazmali ta’lim

Differensial ta’lim

Hamkorlikdagi ta’lim

1

So‘z tanlash, sinonim, paronimlarni, qo‘shimchalarni noto‘g‘ri qo‘llash bilan bog‘liq xatolar nima deb ataladi?

Uslubiy xatolar

Imloviy xatolar

Punktuatsion xatolar

Mantiqiy xatolar

2

So‘z turkumlarida bir turkumdan ikkinchi turkumga o‘tishning umumiy nomlanishi qanday?

Leksikalizatsiya

Adyektivatsiya

Adverbializatsiya

Promonilizatsiya

2

So‘z yasalishi tadqiqiga ilk bor e’tibor qaratgan turkolog olim kim?

M.Koshg‘ariy

M.Zamaxshariy

A.Fitrat

A.Navoiy

2

So‘zlarni bo‘g‘inlarga ajratib, chiziqcha bilan yozing”. Ushbu topshiriq mazmuniga ko‘ra lingvistik mashqlarning qaysi turiga mansub?

Orfografik mashqlar

Fonetik mashqlar

Leksik mashqlar

Lingvistik mashqlar

1

So‘zlarni turkumlarga ajratishda qaysi xususiyati hisobga olinmaydi?

so‘zning etimologik xususiyatlari

so‘zning yasalish xususiyatlari

so‘zning morfologik xususiyatlari

so‘zning ma’noviv xususiyatlari

1

Sodda gap sintaksisi tizimli ravishda nechanchi sinfda o‘rganiladi?

9-sinfda

8-sinfda

11-sinfda

5-sinfda

1

Ta’lim jarayonida darsni tashkil etish, boshqarish, nazorat qilishda talaba va o‘qituvchi faoliyatiga qo‘yiladigan talablar, didaktik qoidalar ... dir.

Ta’lim prinsiplari

Ta’lim standartlari

Ta’lim turlari

Ta’lim usullari

1

Ta’lim sifatiga qo‘yiladigan talablar nimalardan iborat?

Bilim, ko‘nikma, malaka va kompetensiya

O‘rganilgan bilimlarni tanish vaziyatlarda qo‘llay olish

O‘rganilgan ma’lumotlarni eslab qolish va qayta esga tushirish

Bilim, ko‘nikma, malaka

2

Ta’lim tizimiga yangich yondashuv asosida paydo bo‘lgan, “musobaqalashmoq”, “raqobatlashmoq”, “bellashmoq” degan ma’nolarni bildiruvchi, so‘zma-so‘z tarjima qilinganda “musobaqalashishga layoqatlilik” ma’nosini bildiruvchi so‘zni toping.

Kompetensiya

Kommunikatsiya

Innovatsiya

Texnologiya

1

Ta’limning qaysi prinsipi yosh avlodni har tomonlama kamolotga yеtkazishni nazarda tutadi?

Tarbiyaviylik

Ilmiylik

Mustaqillik

Tizimlilik

3

Ta’lim-tarbiya tizimidagi bixеvioristik yondashuvning mohiyati ...

Inson xatti-harakatlari tashqi muhit ta’siri bilan bеlgilanadigan, ko‘p hollarda ongsiz rеaksiyalar majmuasi sifatida tushuniladigan yondashuv

Inson xatti-harakatlarida onglilik – ta’lim asosida hosil qilingan malaka va ko‘nikmalar ustunligi tan olinadigan yondashuv

Inson xatti-harakatlari o‘zi yashab turgan jamiyat qoidalaridan chеkinishi

Nazariy, amaliy, ilmiy, ijtimoiy, siyosiy, tarbiyaviy prinsiplar

2

Tarixan mustaqil so‘zlar bo‘lib, hozirgi kunda leksik ma’nosini yo‘qotgan va grammatik ma’no ifodalashga o‘tgan so‘zlar dir.

ko‘makchilar

yuklamalar

modal so‘zlar

undov so‘zlar

1

Tayanch so‘z, so‘z birikmasi yoki gapning markazga yozilishi, ushbu so‘z bilan bog‘liq tushunchalarning yozilishi, ular o‘rtasidagi bog‘liqlikni aniqlash jarayonini amalga oshirish usuli interfaol metod texnologiyasini qaysi turiga mansub?

“Klaster”

“Aqliy hujum”

“Muzyorar”

“Baliq skeleti”

2

Tezkorlik, sezgirlik, topqirlik, qat’iylik, o‘quv topshiriqlarini mustaqil hal qilish, boshlangan ishni nihoyasiga yetkazish kabi fazilatlarni tarkib toptirish maqsadida ta’limning qanday shakllaridan foydalaniladi?

Ta’limiy o‘yin

Nazorat ishi

Mustaqil ish

Ta’limiy topshiriq

1

Til bo‘limlarini o‘qitishda qanday prinsiplarga asoslaniladi?

Tarbiyaviylik, ilmiylik va tushunarlilik, tizimlilik, izchillik, mustaqillik va faollik, ko‘rsatmalilik, onglilik prinsiplari

Induktiv, deduktiv

Nazariy, mеtodik, amaliy, pеdagogik, mantiqiy, psixologik prinsiplar

Amaliy nazariy, ijtimoiy, tarbiyaviy ilmiy, prinsiplar

2

Til tovushlari haqidagi ilk g‘oyalar muallifi kim?

I.A.Boduen de Kurtene

Krushevskiy

L.V.Shcherba

F.Sossyur

3

Tilimiz lug‘at tarkibida “abra-kadabra”, “abadayni-shabadayni”, “aynayni-shaynayni” kabi bir qator so‘zlar ham borki, bular …deyiladi.

agnonim so‘zlar

taqlid so‘zlar

oykonim so‘zlar

sanama so‘zlar

3

2020- yil 23- sentabrda qabul qilingan “Ta’lim toʻgʻrisida”gi Qonunda belgilangan “Dual ta’lim” nima?

ta’lim oluvchilar tomonidan zarur bilim, malaka va ko‘nikmalarni olishga qaratilgan bo‘lib, ularning nazariy qismi ta’lim tashkiloti negizida, amaliy qismi esa ta’lim oluvchining ish joyida amalga oshiriladi.

ta’lim oluvchilar tomonidan zarur bilim, malaka va ko‘nikmalarni axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan hamda Internet jahon axborot tarmog‘idan foydalangan holda masofadan turib olishga qaratilgan ta’lim

alohida ta’lim ehtiyojlari va individual imkoniyatlarning xilma-xilligini hisobga olgan holda barcha ta’lim oluvchilar uchun ta’lim tashkilotlarida ta’lim olishga bo‘lgan teng imkoniyatlarni ta’minlashga qaratilgan ta’lim

o‘quv dasturlarini mustaqil ravishda o‘zlashtirishni o‘z ichiga olib, uning yakunlari bo‘yicha ta’lim oluvchilardan davlat ta’lim muassasalarida yakuniy va davlat attestatsiyalaridan o‘tishni talab etadi.

3

Ona tilini o‘qitish metodikasi fanidan dastlabki ilmiy-tadqiqot ishlari qachondan boshlab yaratila boshladi?

XX asrning 30-yillaridan boshlab

XX asrning 20-yillaridan boshlab

XX asrning 40-yillaridan boshlab

XX asrning 60-yillaridan boshlab

3

Tezkorlik, sezgirlik, topqirlik, qat’iylik, o‘quv topshiriqlarini mustaqil hal qilish, boshlangan ishni nihoyasiga yetkazish kabi fazilatlarni tarkib toptirish maqsadida ta’limning qanday shakllaridan foydalaniladi?

Ta’limiy o‘yin

Nazorat ishi

Mustaqil ish

Ta’limiy topshiriq

3

Ijtimoiy vaziyatlarda o‘zbek tilida hamda birorta xorijiy tilda o‘zaro muloqotga kirisha olishni, muloqotda muomala madaniyatiga amal qilishni, ijtimoiy moslashuvchanlikni, hamkorlikda jamoada samarali ishlay olish layoqatlarini shakllantirishni nazarda tutuvchi kompetensiya…

Kommunikativ kompetensiya

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi

Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi

Predmetga oid kompetensiya

1

Turli timsoliy bеlgilar, rangli jadvallar, lingofon, magnitofon, diktofon, radio va tеlеko‘rsatuvlar, OAV, o‘quv-o‘rgatuv tеxnikasining so‘nggi yutuqlari: kompyutеr, multimеdiya, kodoskop, vidеooko kabilar ta’limning qaysi prinsipida qo‘l kеladi?

Ko‘rsatmalilik

Onglilik

Mustaqillik



Tarbiyaviylik

2

Umumiy o‘rta ta’limning nechanchi sinfida insho nazariyasi haqida ma’lumot beriladi?

8-sinf “Ona tili”

7-sinf “Ona tili”

10-sinf “Ona tili”

11-sinf “Ona tili”

2

Umumiy o‘rta va o‘rta-maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarida Ona tili fanini o‘qitishning asosiy maqsadi nimalardan iborat?

O‘z fikrini og‘zaki va yozma tarzda to‘g‘ri va ravon bayon qila oladigan, kitobxonlik madaniyati shakllangan, mustaqil va ijodiy fikrlay oladigan, o‘zgalar fikrini anglaydigan – muloqot va nutq madaniyati rivojlangan shaxsni kamol toptirish

O‘quvchi shaxsini fikrlashga, o‘zgalar fikrini anglashga, o‘z fikrini og‘zaki va yozma ravishda savodli bayon qila olishga qaratilgan nutqiy kompetensiyalarni rivojlantirish

O‘quvchilarda grammatikaga oid bilimlarni rivojlantirish

Ona tilining keng imkoniyatlaridan unumli foydalangan holda to‘g‘ri va ravon bayon eta olishni rivojlantirishga qaratilgan lingvistik kompetensiyalarni shakllantirishdan iborat

2

Umumta’lim fanlarini o‘rganishning A2+ bosqichi qanday bosqich?

Umumta’lim fanlarini o‘rganishning kuchaytirilgan bosqichi

Umumta’lim fanlarini o‘rganishning tayanch darajasi

Umumta’lim fanlarini o‘rganishning boshlang‘ich tayanch darajasi

Umumta’lim fanlarini o‘rganishning kuchaytirilgan boshlang‘ich darajasi

2

Ushbu tinish belgisi haqida A.Fitrat shunday fikr bildiradi: yarim tinish belgisidir. Gapning qaysi bo‘lagi birdan ortiq bo‘lsa, gapning uyushqon bo‘laklaridan birtasi juda uzun bo‘lsa, gap orasida “kirish so‘z” bo‘lsa, gapda undash so‘zi bo‘lsa, mana shularni boshqalaridan ajratmoq uchun qo‘yiladir, bunga kelgach o‘quchining yarim nafas olg‘ancha turib o‘tishi lozim. Bu…

Vergul

Qavs

Qo‘shtirnoq

So‘roq

1

Uslubiy xatoni ko‘rsatish uchun qanday belgi qo‘yiladi?

W (dubl ve)

Z (zet)

/ (shtrix)

Ikki chiziq (=)

3

V.Qodirov “Sodda yig‘iq va sodda yoyiq gaplar xususida mulohazalar” nomli maqolasida “arosatda qolgan bo‘lak” deganda nimani nazarda tutgan?

Egani

Aniqlovchini

Kesimni

To‘ldiruvchini

1

Vazirlar Mahkamasi qoshida barcha fan va kasb-hunar sohalarida atamalarni tartibga solish muammolari bilan shug‘ullanuvchi qanday tashkilot faoliyat ko‘rsatib kelmoqda?

Atamashunoslik qo‘mitasi

Terminologiya markazi

Tilshunoslik masalalari idorasi

O‘zbek tilining nazariy masalalari qo‘mitasi

1

Yangi tahrirdagi DTS qachon qabul qilingan?

2017- yil 6- aprel

2016- yil 7- aprel

2017- yil 18- aprel

2018- yil 8- aprel

2

1995-yil 24-avgustda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qaysi qarori tasdiqlandi?

“O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalarini tasdiqlash to‘g‘risida”gi

“O‘zbek alifbosiga o‘zgartirishlar kiritish to‘g‘risida”gi

“Lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosini joriy qilish to‘g‘risida”gi

“Davlat tili to‘g‘risida”gi Qonunga o‘zgartirishlar kiritish haqidagi

3

Bu davrda maktablarda ona tilini fan sifatida o‘qitish yo‘lga qo‘yildi; til ta’limidan maxsus o‘quv dasturlari va darsliklari chiqarila boshlandi. “O‘zbek tili” maktabda o‘qitiladigan yetakchi o‘quv predmeti sifatida o‘quv rejalaridan mustahkam o‘rin oldi va bu fanning o‘qitilishiga katta miqdorda soat ajratildi.

Ikkinchi davr-1930–1960-yillar

To‘rtinchi davr–1970–1990-yillar

Uchinchi davr–1960–1970-yillar

Birinchi davr–1910–1930-yillar

2

“O‘zbek maktablarida ona tili ta’limi Konsepsiyasi” qachon ishlab chiqildi?

1993-yil

1991-yil

1995-yil

1999-yil

1

Darsliklarga ilk bor matn va uning turlari haqidagi ma’lumotlar kiritldi. Bu nechanchi sinf “Ona tili” darsligi?

6-sinf

5-sinf

8-sinf

7-sinf

2

Tildan bemalol, maqsadga va nutqiy vaziyatga muvofiq tarzda foydalana olish, nutqda kommunikativ sifatlarning barchasini mujassamlashtira bilishni ta’minlaydigan ko‘nikma, malaka va bilimlarni o‘zlashtirishga qaratilgan darslik qaysi?

11-sinf “Ona tili” darsligi

10-sinf “Ona tili” darsligi

9-sinf “Ona tili” darsligi

8-sinf “Ona tili” darsligi

2

Bilamizki, darslik o‘quv dasturiga moslab yaratiladi. O‘qituvchi darslikdagi mashqni bajartirmasligi yoki mashq shartiga o‘zgartirishi mumkinmi?

Ha, mumkin

Yo‘q, mumkin emas

Qisman o‘zgartirishi mumkin

Mashqni qisman o‘zgartirib bajartirishi shart

1

Aniq fanning maqsadidan, o‘quv rеjasi bo‘yicha ajratilgan soat va bilim hajmidan kеlib chiqib tuzilgan va mavjud jamiyatning g‘oyaviy-siyosiy yo‘nalishini o‘zida aks ettirgan davlat hujjati qaysi hujjat hisoblanadi?

O‘quv dasturi

O‘quv rejasi

DTS

Darslik

1

Fonetika bo‘limi asosan qaysi bo‘lim bilan uzviylikda o‘rganiladi?

Grafika

Morfologiya

Leksikologiya

Uslubiyat

2

Til tovushlari haqidagi ilk g‘oyalar muallifi kim?

I.A.Boduen de Kurtene

Krushevskiy

L.V.Shcherba

F.Sossyur

3

“...tilimizni yosh so‘zlardan qo‘ldan kelgancha tozalamoq, tilimizning qoidalarini tatarcha yoxud usmoniycha qoida kitoblaridan emas, tilimizning o‘zidan olmoq kerak” kabi fikrlar XX asr o‘zbek tilshunoslaridan kim (lar)ga tegishli?

“Chig‘atoy gurungi” vakillariga

A.Fitratga

A.Zohiriyga

A.Avloniyga

2

Ostensiv tushuntirishga misol berilgan qatorni toping.

“Bu qalam” gapini aytganda qalamni ko‘rsatish

Bu qalam – bu ruchka

Qalam – ingliz tilida “pencil”

Qalam – beshta harfdan iborat

2

Ta’limni hayotda bo‘lib o‘tgan ijtimoiy voqealarga tenglashtirish, ularga muqoyasa qilib tashkil etish va boshqarish metodi qanday nomlanadi?

Simulyativ o‘yin

Muammoli-izlanish tipidagi metodlar

Umumlashtirish metodi

Illustratsiya metodi

2

Fitratning talqinicha so‘z – bu…

ma’no anglatuvchi tovushlar to‘dasi

borliqdagi hodisa va narsalarning ma’nosini ifoda etuvchi til birligi

tovush qobig‘iga ega birlik

tovush ma’nosida ifodalangan tushuncha


Download 0.83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   66




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling