Operatsion tizimlar Kredit miqdori – 6

Ойга мўлжал ол. Ҳатто янглишсанг ҳам юлдузлар орасида бўласан. Лес Браун

• Эшитганим, эсимдан чиқади;
• Ўқиганим, эсимда қолади;
• Ўзим бажарсам тушуниб оламан.

Атамалар

• Кўпгина компьютерга оид атамалар компьютер технологиялари билан биргаликда инглиз тилидан ўзлаштириб олинган.
• Шунинг учун ҳам ушбу курсда фойдаланиладиган атамалар маъносини англаб етиш учун инглиз-ўзбекча изоҳли луғатлардан фойдаланиш тавсия этилади.

Операцион тизим – бу...

• Компьютер ишини ва бошқа дастурларнинг бажарилишини бошқарувчи;
• Компьютер билан фойдаланувчи мулоқотини ташкиллаштирувчи;
• Фойдаланувчи билан компьютер ва унинг қурилмалари ўртасидаги интерфейс;
• Ҳар доим компьютернинг хотирасида жойлашувчи дастур бўлиб, компьютер ресурслари ва дастурлар бажарилишини бошқарувчи дастурий пакет ҳисобланади.
• [Инглизча, operating system]

– операцион = «бошқарувчи»

• [Инглизча. to operate – Lотинча. opus (иш, вазифа)] – 1) ишлаш (компьютерга тегишли қурилмалар билан) 2) ишни бошқариш (компьютер) – тизим – ўзаро боғлиқ бутун, мақсадга йўналтирилган.
• [Инглизча. system – Lотинча. syn (бирга, ягона, ўхшаш) + sta - (турмоқ)]

Операцион тизим – бу...

• Компьютер ресурслари менеджери – процессорлар, тезкор хотира, дисклар, клавиатура, монитор (дисплей), принтер, тармоқ интерфейси ва ҳ.к. …
• Тизим дастурий таъминот (ДТ) бўлиб, фойдаланувчи дастурларини юкланиши ва қурилмалардан самарали фойдаланиш учун қўлланилади.

Операцион тизим функциялари

• Жараёнларни бошқариш (юклаш ва дастурни бажариш);
• Тезкор хотирани бошқариш;
• Ташқи хотираларни бошқариш;
• Киритиш- чиқариш воситаларини бошқариш;
• Файл тизимлари (файллардан нусха олиш, ўчириш);
• Тармоқ функциялари;
• Дастурлар ва қурилмаларни ҳимоялаш;
• Фойдаланувчи интерфейси (буйруқлар интерпретатори).
• – эътибор беринг қайси сўз кўп такрорланган?