O’qituvchi: Nazarov F. M

O’qituvchi: Nazarov F. M

Maple dasturida dasturlash, dasturlash funksiyalari va operatorlari. Tanlash, tarmoqlanuvchi, takrorlanuvchi operatorlari. Mapleda tuzilgan dasturlarni yuqori bosqichli algoritmik tillarga integratsiyalash.

Maple tizimining dasturlashtirish vositalari

• Maple tizimida 26 kichik lotin harfi (a dan z gacha), 26 katta lotin harfi (A dan Z gacha), 10 arab raqami (0 dan 9 gacha) va 32 ta maxsus belgilar (+, -, *, /, darajaga ko’tarish belgisi ^ va boshqalar) bor
• Yakka va guruxlashgan maxsus belgilar quyidagicha:
• % - oldingi amal natijasini saklaydigan sistemali o’zgaruvchi;
• : - ifodani belgilash, hisoblash natijasini chiqarish yacheykasiga yubormaydi;
• ; - ifodani belgilash, hisoblash natijasini chiqarish yacheykasiga yuboradi;
• # - dastur izohi belgisi;
• ‘ - satr uzunligini belgilaydi (masalan, ‘string’);
• := - o’zlashtirish operatori (masalan, x:=5);
• ; ; - bush operator;
• :: - o’zgaruvchi turini (tipi) kursatish;
• \ - teskari bo’lish belgisi, programmaga qarab turli qiymatlarni beradi;

Maple tizimining tanlash operatori

• Tarmoqlanuvchi programmalarini tayerlash uchun Maple tizimida kuyidagi operatorlar bor: if, then, else, fi …va ular yerdamida kuyidagi konstruksiyani yaratish mumkin:

if<takkoslash sharti> then<elementlar>

|elif <takkoslash sharti> then<elementlar>|

|else <elementlar>|

fi:

• Vertikal chiziqlar | | ichidagi konstruksiyaning zarur bulmagan parametrlari kursatilgan . amalda quyidagi ikkita shartli ifoda ishlatiladi:
• if<Shart> then<elementlar 1> fi - agarda Shart bajarilsa elementlar1 bajariladi, bulmasa xech narsa bajarilmaydi
• if<Shart> then<elementlar 1> else <elementlar2> fi - agarda Shart bajarilsa elementlar1 bajariladi, aks holda elementlar2 bajariladi
• Shartlar berilishida ixtiyeriy mantiqiy blgilar (<, <=, >, >=, =, <> ) va operatorlar (and, or, not ) ishlatiladi va ular yerdamida true yeki false kabi mantiqiy qiymatlar beriladi.