O’quv – uslubiy majmua mualliflar: dots. Qobilov S. S. Ass. Nurmamatov M. Q. Ass. Abdirofiyev N. A. Samarqand – 2020

Konfiguratsiya dispetcheri.Dispetcher sistemani konfiguratsiyalash (ish mu-
hitini tashkil qilish) va Plug and Play texnalogiasini tadbiq etib qurilmalarni ishini 
boshqarish uchun ishlatiladi. Bu dispecher asosiy dispetcher hisoblanadigan virtual 
mashina dispetcheri VMM 32 ning bir qismi hisoblanadi. 
Vertual mashina dispetcheri .Bumodul tizim jarayoni va ilovalarning har biri 
uchun resurslar ajratadi va quydagi ishlarni bajaradi. 
a) Protsestor vaqtini multi masalali rejimni tashkil qilish uchun ajratadi ;

---

62 
b) svopping, yani operativ xotiradan tashqi xotiraga va teskari, tashqi xotiradan 
operativ xotiraga xotira sahifalarini ko’chiradi ;
v) kerakli paytda MSDOS rejimiga o’tib tizim resurslarini monopol egallashga 
sharoit yaratadi. 
Fayl sistemasi dispetcheri. Fayl qism sistemasining kompanentalariga murojat 
qilish uchun maxsus dispatcher (IFS – Installable File System – диспетчер уста-
навливаемой файлвой системы ) ishlatiladi.Bundan tashqari qism sistemaga 
quydagi drayverlar ham kiradi : 
- 32 bitli FAT drayveri ; 
- 32 bitli SD – ROM (SDFS) drayveri ; 
- 32 bitli redirektor (fayllarni izlash, ochish, o’qish, yozish va o’chirish
drayveri ) , yani VREDIR.VXD. Bu drayver Windows NT serverga ulanish uchun 
ham qo’llaniladi ; 
- 32 bitli NWREDIR.VXD rederektori orqali Novell Net Ware tarmoq server-
lariga ulanish mumkim ; (Applications – приложения - ilovalar). 
- Blokli kiritish – chiqarish qism sistemasi har bir ilova virtual mashina shaklida
tashkil qilinib maxsus programmasi tamonidan boshqariladi. 
Sinov savollari : 
1. Operatsion sistema qanday funksiyalarni bajaradi ? 
2. MS – DOS tizimi modullar to’plamini keltiring . 
3. Uzilish nima ? 
4. BIOS – ning asosiy vazifalari nimalardan iborat ? 
5. FAT jadvallar nima uchun ishlatiladi ? 
6. Konsol dirayveri qanday ishlarni bajaradi ? 
7. Windows muhitining xususiyatlarini tushuntiring .