ob’ektlarni aniqlash va ular ustida amallar bajarish yotadi. Foydalanuvchi
tomonidan ishlab chiqariladigan programma windows- ilovasi hisoblanadi. Pro-
gramma proekt deyiladi. Natijada biz kompilyatsiya (tarjima) qilingan va Delphi
muhitidan tashqari muhitda ham ishlaydigan programmani hosil qilamiz. Proekt
bitta yoki bir nechta formalardan tashkil topishi mumkin. Forma programma
oynasi bo’lib interfeys vositalarini saqlaydi. Foydalanuvchi bu vositalar yordamida
programma bilan Windows-ilova kabi hamkorlik qiladi. Interfeys vositalari inter- feysli komponentalar deb nomlanadi va vizual programmalashning tarkibiy
birliklaridir.
Formalar va uning har bir komponentasi Object Pascal tilining ob’ekti bo’lib
xossalar to’plami va metodlar (harakat, amal, operatsiya) to’plamidan iborat.
Xossalar ob’ekt holatini va metodlar esa shu ob’ekt ustida bajariladigan amallarni
bildiradi.
Vizual (interfeysli) komponentalar xossalariga quyidagi xarakteristikalar kiradi:
Nom (name);
Sarlavha (Caption);
Rang (Color);
Matn (Text) va boshqalar.
Xossalar dinamik tarzda (programma ishlash paytida) yoki statik tarzda
(loyihalash paytida) aniqlanadi.
Metodlar ham ikki guruhga bo’linadi. Birinchi guruh metodlari oldindan tizim
muhitiga kiritilgan tayyor metodlardir. Ikkinchisi esa, programmalovchi tomonidan
yaratiladigan metodlar hisoblanadi.
Proekt (loyiha) turli tipdagi fayllar majmuasidan tashkil topadi.
52
Proekt fayli (.dpr-kengaymali) boshqaruvchi programma bo’lib, Object Pascal
tilida yoziladi. Katta hajmga ega emas Delphi tomonidan avtomatik ravshda tashkil
qilinadi, proektning bosh formasini ishga yurgizadi. Bu faylni tahrirlash mumkin
