O’quv mashg’ulotining o’qitish texnologiyasi modeli

Mavzu: Ma'lumotlarni manipulyatsiya qilish operatorlari SQL tilidan foydalangan holda ma'lumotlarni tanlash uchun so‘rovlarni tashkil qilish.
O’QUV MASHG’ULOTINING O’QITISH TEXNOLOGIYASI MODELI

Vaqt 80 daqiqa	Ta’lim oluvchilar soni
O’quv mashg’ulotining shakli va turi	Amaliy
O’quv mashg’uloti rejasi	1.Yangi ma'lumotlarni qo'shish 2.Bir qatorli INSERT so'rovi 3.Ko'p qatorli INSERT so'rovi 4.Mavjud ma'lumotlarni yangilash 5.Yashirin UPDATE so'rovi
O’quv mashg’ulotining maqsadi: Algoritmlashtirish va dasturlashning asosiy tamoyillari to’g’risidagi ko’nikmalarni shakllantirish (mustahkamlash).
O’qitish natijasi	Algoritmlashtirish va dasturlashning asosiy tamoyillarini o’zlashtirish natijasida o’quvchida algoritmlashtirish va dasturlash haqida asosiy bilim, ko’nikma yoki kompetensiyalar shakllanadi
Pedagogik vazifalar: O’qituvchi: 1.Yangi ma'lumotlarni qo'shishni o’rgatadi 2.Bir qatorli INSERT so'rovini o’rgatadi 3.Ko'p qatorli INSERT so'rovini o’rgatadi 4.Mavjud ma'lumotlarni yangilashni o’rgatadi 5.Yashirin UPDATE so'rovini o’rgatadi	O’quv jarayonining natijalari. O’quvchi: 1.Yangi ma'lumotlarni qo'shishni o’rganadi 2.Bir qatorli INSERT so'rovini o’rganadi 3.Ko'p qatorli INSERT so'rovini o’rganadi 4.Mavjud ma'lumotlarni yangilashni o’rganadi 5.Yashirin UPDATE so'rovini o’rganadi
O’qitish metodlari	Ma’ruza, tushuntirish, kitob bilan iishlash, insert aqliy hujum
O’qitish vositalari	Matnlar, yozuv taxtasi, kompyuter, chizma, grafiklar
O’quv faoliyatini tashkil etish shakli	Jamoaviy, guruhli, yakka tartibda
O’qitish sharoiti	Maxsus texnik vositalar bilan jihozlangan guruhlarda ishlashga mo’ljallangan xona
Qaytar aloqaning usul va vositalari усул ва воситалари	Tezkor so’rov, savol-javob, test, bajarilgan o’quv topshiriqlarni baholash.

O’QUV MASHG’ULOTINING TEXNOLOGIK XARITASI

Ish bosqichlari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	O’qituvchi	Ta’lim oluvchi
1-o’quv mashg’ulotiga kirish (5daq.)	Tashkiliy qism. O’quvchilarni darsga tayorgarligi va davomatni tekshirish	Mashg’ulotga tayyorlanadilar
2-Asosiy bosqich (65 daq.)	Tayanch bilimlarni faollashtirish: Uyga berilgan vazifani nazorat qilish hamda o’tilgan mavzu bo’yicha so’rov o’tkazish. 1.Maqsad va vazifani belgilanishi : Mavzu: : Ma'lumotlarni manipulyatsiya qilish operatorlari SQL tilidan foydalangan holda ma'lumotlarni tanlash uchun so‘rovlarni tashkil qilish. Reja 1.Yangi ma'lumotlarni qo'shish 2.Bir qatorli INSERT so'rovi 3.Ko'p qatorli INSERT so'rovi 4.Mavjud ma'lumotlarni yangilash 5.Yashirin UPDATE so'rovi Mustaqil ishlash uchun adabiyotlar bilan tanishtirish O’quv mashg’ulotida o’quv ishlarini baholash mezoni va ko’rsatkichlari bilan tanishtirish (1-ilova). Ta’lim oluvchilar bilimini faollashtirish: Tezkor so’rov, savol-javob, aqliy hujum va boshqa texnikalar orqali Yangi o’quv materiali bayoni: Nazariy mashg’ulotning rejasi va tuzilishiga muvofiq o’qitish jarayonini tashkil etish. Asosiy holatlarni yozdirish; Slaydlarni Power Pointda namoyish qilish va sharxlash (2-ilova). Yangi o’quv materialini mustahkamlash: Kichik guruhlarga ajratish va mustahkamlash uchun savollar va topshiriqlar berish (3-ilova). Bajarish jarayonini kuzatish va maslahatlar berish . Guruhlar taqdimotini tinglash va xulosa qilish	Uy vazifasini taqdim etadilar Savollarga javob beradilar. . Mavzu nomi va rejasini yozib oladilar. Diqqat qiladilar Savollarga javob beradilar. Yozib oladilar. Topshiriqni bajaradilar Kichik guruhlarda ishlash qoidasi bilan tanishadilar Har bir guruh sardori chiqib o’z ishlarini taqdim qilishadi.. Qo’shimcha savollarga javob beradilar Ma’lumotlarni daftarlariga qayd etadilar.
3-Yakuniy bosqich (10 daq)	Mashg’ulot yakuni: Faol ishtirok etgan o’quvchilar javoblarini izohlab baholash Uyga vazifa berish: Kelgusi mashg’ulotga vazifa va uni bajarish yuzasidan yo’riqnoma berish( 4-ilova )	Baholar bilan tanishadilar . Topshiriqlarni yozib oladilar.

Mavzu: Ma'lumotlarni manipulyatsiya qilish operatorlari SQL tilidan foydalangan holda ma'lumotlarni tanlash uchun so‘rovlarni tashkil qilish.
REJA:
1.Yangi ma'lumotlarni qo'shish
2.Bir qatorli INSERT so'rovi
3.Ko'p qatorli INSERT so'rovi
4.Mavjud ma'lumotlarni yangilash
5.Yashirin UPDATE so'rovi


Ma'lumotlar bazasida ma'lumotlarni boshqarish uchun Ma'lumotlar Manipulyatsiyasi Tili (DML) qo'llaniladi. DML buyruqlari avtomatik bajarilmagan. Bu, DML buyrug'i bilan qilingan o'zgartirishlar ma'lumotlar bazasi uchun doimiy emas va uni orqaga qaytarish mumkinligini anglatadi.
SQL(Structured Query Language) – Bu so'rov tili ko'p operatorlardan tashkil topgan bo'lib, bu operatorlar orqali foydalanuvchilar va dasturlar Oracle(MBBT) dagi ma'lumotlar bazasiga murojaatni amalga oshirishi mumkin. Oracle utililari yoki har xil dasturlar SQL operatorlarisiz bazaga murojaatni amalga oshirishi mumkin, lekin so'rovlarni amalga oshirishda bu so'rov tilidan foydalanmaslikning iloji yo'q. 1970 yil iyun oyida E. F. KODD o'zining E.F. Codd, "A Relational Model of Data for Large Shared Data Banks" maqolasini ommaga taqdim etdi. Bu maqola "Communications of the ACM" jurnalida chop etildi. Hozirgi kunda Koddning bu modeli "relyastion ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimi(RMBBT)" ning yakuniy modeli deb qabul qilindi. Kodd ning modelni yo'lga qo'yish maqsadida IBM firmasi SEQUEL(Structured English Query Language) tilini ishlab chiqdi. Keyinchalik bu til SQL tiliga o'zgartirildi, lekin haligacha "sikvel" deb ham yuritilmoqda. 1979 yil Relational Software(hozirgi vaqtdagi Oracle) korporatsiyasi SQL ning birinchi tijoriy ishlanmasini ommaga taqdim etdi. Hozirgi kunda SQL tili RMBBTning standart tili hisoblanadi.
SQL tili so'rov-natija ko'rinishida ishlaydi. So'rovlar har bir element uchun emas, butun bir guruh uchun beriladi va natija olinadi. SQL uchun ma'lumotlar bazasidagi ma'lumotlar qay shaklda, qay tartibda joylashganini umuman ahamiyati yo'q, foydalanuvchilar ham bu ma'lumotlarni bilishi shart emas. Faqatgina operatorlarni to'g'ri yozish orqali istalgan ma'lumotlarni chiqarish mumkin bo'ladi.
SQL tili barcha ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimlari uchun umumiy standart til hisoblanadi. Bundan kelib chiqadiki, agar siz bu tilni bir marotaba o'rganib olsangiz, istalgan MBBT lari bilan ishlay olasiz. Bitta MBBT da yaratilgan biror sql operatorlar yig'indisi(kichik so'rov dasturi)ni, istalgan MBBT ga ko'chirish mumkin bo'ladi.