O‘quv va tarbiyavuy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosari I. Tojiboyev

Ta’limni tabaqalashtirib olib borish muammolari.
Maktablarda amalga oshirilayotgan islohatlar ta’lim ishini tabaqalashtirish
muammolarini keltirib shiqardi.
Lekin masalan atrofida hali qarama qarshi fikrlar ko‘p. Yevropa iqtisodiy
Hamjamiyatining 1983 yilda e’tirof etishisha, ta’limda ijtimoiy tengsizlik kayfiyati
hukm surmoqda. Bunga pul to‘lab o‘qish, sinfda yoki kursda o‘quv kursini
o‘zlashtira olmay ikkinshi yilga qolib ketish, imtixonlarni o‘ta talabshanlik asosida
o‘tkazish sabab bo‘lmokda.
Masalan, Fransiya boshlang‘ish maktablari o‘quvshilarining teng yarmi,
liseylar o‘quvshilarning 60 foizi fanlarni o‘zlashtira olmay takroriy o‘quv yiliga
qolib ketmoqda.
Ikkinchi yili ko‘p sonli imtixonlar sabab bo‘lmoqda. Bu mamlakatning
boshlang‘ish va o‘rta maktablarda bolalar 650 ta imtixon va zachyotlar
topshiradilar.
Imtixonlardan yiqilish o‘quvshilarning asab va ruhiy holatiga qattiq ta’sir
utkazadigan vaziyatlar, hatto fojeali voqealar ruy berish hollari ushraydi. Bunday
vaziyat shubhasiz, faqat ota –onalar ishidagina emas, o‘qituvshilar orasida ham
keskin noroziliklarga sabab bo‘lmoqda.
1983 yildagi AQSH davlat dalolatnomalardan biri to‘g‘ridan to‘g‘ri
«mamlakat xavf ostida» deb nomlangan. Unda o‘quvshilar o‘zlashtirishdagi
«o‘rtamiyonashilik» 70-80 foizni tashkil etayotganligi, funsional savodsizlik avj
olayotganligi bayon etilgan.
80 yillarda AQSH o‘quvshilarining 50 yillarga nisbatan reyting ko‘rsatkishi
973 dan 893 ga tushdi Fransiyada xam 3 liseyshidan biri muvoffaqiyatga
ushrayotir.
Ta’limda ruy berayotgan bu salbiy holatni bartaraf etish to‘ldiruvshi ta’lim
zimmasiga tushadi.
To‘ldiruvshi ta’lim maktabgasha tarbiya muassalarida, maktab va liseylarda
amalga oshrilmoqda. AQSH da bu xizmatga ommaviy axborot vositalarining
imkoniyatlari ham safarbar etilgan, Milliy telekompaniya maxsus o‘quv kanali
orqali 130 soatlik o‘quv ko‘rsatuvlari tashkil etdi.
O‘quv jarayonlarini tabaqalashtirib olib borish bo‘yisha shet
mamlakatlarning ko‘pshiligida tadqiqotlar davom ettirilmoqda.