O‘quv va tarbiyavuy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosari I. Tojiboyev

Temperament- lotincha ,,temperanium’’ so‘zidan olingan bo‘lib ,,aralashma’’ degan ma`noni bildiradi. Temperament ta’limotiga qadimgi grek shifokori gippakrat asos solgan. Gippakrat fikricha inson organizimida 4 xil suyuqlik mavjud deb o‘ylagan.

.Temperament- insonning turli vaziyatlarda narsa hodisa holatlar va insonlarning hatti harakatlariga nisbatan reaksiyasini tushintirib beruvchi xususiyat .hozirgi kunda temperament oliy nerv tizimi va uning xillari bilan bog‘liqligi asos qilinib 4 tipi borligi qabul qilingan.

Flegmatik-organizmda shlimshiq moda flegma ,miqdori ko‘pligi bilan aniqlanadi.bu tipdagi odam tasurotni ma’lumotni sekin qabul qiladi shoshilmay kirishadi lekin ishni puhta bajaradi oxiriga yetkazib bajarishga harakat qiladi.

Qobiliyat-insonning individual salohiyati imkoniyatlari hisoblanadi qobiliyat bilimdan keskin farqlanadi qobiliyat shaxsning psixologik va fiziologik tuzilishining xususiyati sanaladi qobiliyatning yetakchi xususiyatlaridan biri narsa va hodisalar mohiyatini ijodiy tassavur qilishdir qobiliyat tabiiy manba zehnga asoslanadi . Qobiliyat-insonning individual salohiyati imkoniyatlari hisoblanadi qobiliyat bilimdan keskin farqlanadi qobiliyat shaxsning psixologik va fiziologik tuzilishining xususiyati sanaladi. Qobiliyatning yetakchi xususiyatlaridan biri narsa va hodisalar mohiyatini ijodiy tassavur qilishdir qobiliyat tabiiy manba zehnga asoslanadi .

SAVOL VA TOPSHIRIQLAR

1. Xarakter haqida gapirib bering.

2. Temperament va uning turlarini sanab bering.
3. Qobilyatga ta`rif bering.
ADABIYOTLAR
1. O‘zbekiston Respublikasining "Ta’lim to‘g‘risida"gi qonuni / Barkamol avlod- O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori.-T.: "Sharq" nashriyot-matbaa konserni, 1998.
2. O‘zbekiston Respublikasining "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi to‘g‘risida"gi qonuni / Barkamol avlod - O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori.-T.: "Sharq" nashriyot-matbaa konserni, 1998
3. Pedagogika. Toxtaxodjayeva M.X. va boshqalar. – Toshkent, O‘zbekiston faylasuflari milliy jamiyati, 2010.
4. Pedagogika nazariyasi va tarixi. R.Mavlonova va boshqalar. –Toshkent, fan va texnologiya. 2010
5. Pedagogika. X.Ibragimov, Sh.Abdullayeva. –Toshkent, 2007.
6. Karimov I.A. Barkamol avlod – O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori. – Toshkent, Sharq nashriyot-matbaa konserni, 1997.
10-Mavzu: O‘spirinlik va yetuklik davrlarining ong taraqqiyotiga ta’siri
Reja:
1. O‘smirlik davrida psixik rivojlanish.
2. Ilk o‘spirinlik yoshining psixologik xususiyatlari
3. O‘spirinlarni oilaviy hayotga psixologik tayyorlash.


O‘smirlik davrida psixik rivojlanish.
O‘smirlik davridagi psixik rivojlanishning umumiy tavsifi (o‘smirlikda jismoniy o‘sish xususiyatlari, jinsiy etilish jarayoni, uning psixik rivojlanishga ta’siri haqida umumiy tushuncha). o‘smirlik davri inqirozi va uning psixologik, psixofiziologik sabablari. o‘smirlik davrida intellektual va emosional rivojlanish xususiyatlari. o‘smirlik davrida motivasion sohadagi rivojlanish xususiyatlari (tengdoshlar bilan muloqot qilish motivasiyasi, o‘quv faoliyati motivasiyasi, jinoiy xulq-atvor motivlari). o‘smirlik davrida shaxsning rivojlanish xususiyatlari (shaxs tug‘ilishining 2-davri – A.N.Leontev). O‘smirlik davrida o‘z-o‘ziga baho berish tizimining rivojlanish xususiyatlari. O‘smirlik davrida xarakter aksentuasiyasi muammosi borasidagi tasavvurlarni hosil qilish. O‘smirlik davrining ijtimoiypsixologik muammolari. O‘smirlik davrida ota-ona bilan munosabat xususiyatlari. O‘smirlarning pedagoglar bilan munosabatlari uchun xos xususiyatlar. O‘smirlik davrida tengdoshlar bilan o‘zaro munosabat muammosi.
Ilk o‘spirinlik yoshining psixologik xususiyatlari
Ilk o‘spirinlik davri psixologiyasiga Umumiy tavsif (psixofiziologik rivojlanish xususiyatlari, o‘quv faoliyati xususiyatlari, ijtimoiy xulq-atvordagi Umumiy o‘zgarishlar). Ilk o‘spirinlik davrida intellektual va emosional rivojlanish xususiyatlari. Ilk o‘spirinlik davrida do‘stlashish muammosining psixologik xususiyatlari. Ilk o‘spirinlik davrida muhabbat. Ilk o‘spirinlik davrida o‘zini-o‘zi anglashning rivojlanishi (o‘zini-o‘zi baholash, hurmat qilish, shaxsiy va ijtimoiy identifikasiya muammolari). Ilk o‘spirinlik davrida o‘quv-kasbiy faoliyatning etakchi faoliyatga aylanishi va kasb tanlash muammosi. Ilk o‘spirinlikda kasbga yo‘naltirishning psixologik muammolari yo‘zasidan nazariy bilimlarni mustaxkamlab, amaliyotga yo‘naltirish. Ilk o‘spirinlik davrining ijtimoiypsixologik muammolari. Shaxslararo munosabatlar. Ilk o‘spirinlikda ota-ona bilan munosabat xususiatlari. Ilk o‘spirinlik davrida o‘quvchi–pedagog munosabatlari xususiatlari. Ilk o‘spirinlik davrida tengdoshlar bilan munosabat muammosi.