Anilin juda oson galoidlanadi. Ya'ni NH2 guruh reaksiya borishini osonlashtiradi: - Anilin juda oson galoidlanadi. Ya'ni NH2 guruh reaksiya borishini osonlashtiradi:
- Lekin anilinni sul'folash yuqori haroratda olib boriladi. Bunga sabab, reaksiyaning birinchi bosqichida aminogruppa sul'folanadi:
Anilinni nitrolash uchun avval uni atsillanadi, so`ngra nitrolanib, hosil bo`lgan mahsulot gidrolizlansa, o- va p-nitroanilin hosil bo`ladi: - Anilinni nitrolash uchun avval uni atsillanadi, so`ngra nitrolanib, hosil bo`lgan mahsulot gidrolizlansa, o- va p-nitroanilin hosil bo`ladi:
- Aromatik aminlarni kislota xlorangidridlari yoki angidridlari bilan atsillash mumkin. Hosil bo`l-gan moddalar anilidlar deb ataladi:
- Aromatik aminlarning aromatik al'degidlar bilan reaksiyasi natijasida esa "Shiff asoslari" deb nomlangan moddalar sintez qilinadi:
- С6Н5NH2 + C6H5CHO C6H5-N=CН-C6H5 + H2O
- Azot atomi bo`yicha alkil guruhi tutgan hosilalar olish uchun esa anilin va spirt (metanol) aralashmasi buqlari Al2O3 ustidan o`tkazilsa alkil va dialkilanilinlar hosil bo`ladi:
- Bu moddalar ko`p miqdorda tayyorlanadi, chunki ular antidetonator sifatida va bo`yoq tayyorlashda ishlatiladi.
- Ikkilamchi va uchlamchi aromatik aminlar. Agar anilinning HCl li tuzi qizdirilsa ikkilamchi aromatik amin-difenilamin hosil bo`ladi:
Difenilamin va boshqa ikkilamchi aminlar anti-oksidant sifatida plastmassalarni oksidlanish-dan saqlash uchun ishlatiladi. - Difenilamin va boshqa ikkilamchi aminlar anti-oksidant sifatida plastmassalarni oksidlanish-dan saqlash uchun ishlatiladi.
- Difenilaminning natriyli hosilasini yodbenzol bilan mis ishtirokidagi reaksiyasi amalga oshi-rilsa uchlamchi "trifenilamin" hosil bo`ladi.
- Uchlamchi aromatik aminlar asos xossasiga ega emas.
Diazobirikmalar. Aromatik aminlarning tuzlari, kislotali muhitda nitrit kislota ta'sirida diazotirlanib arildiazoniy tuzlarini hosil qiladi: - Diazobirikmalar. Aromatik aminlarning tuzlari, kislotali muhitda nitrit kislota ta'sirida diazotirlanib arildiazoniy tuzlarini hosil qiladi:
- С6H5-N+H3Cl- + HONO C6H5-N+NCl- + 2H2O
- Odatda diazotirlash reaksiyasini amalga oshirish uchun bir miqdor aromatik amin uch miqdor mineral kislotada eritilib unga 00C da NaNO2 qqqqqqqq qqqqqqdi.
- Kimyoviy xossalari. Fenildiazoniyxlorid yuqori reaksiya qobiliyatiga ega bo`lgan birikma. Fenildiazoniyxloridning reaksiyalari ikki xil: azot ajralib chiqishi yoki azot ajralmasdan borishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
