Organik kimyodan mustaqil ta`lim uchun dasturlashtirilgan topshiriqlar yaratish texnologiyasi

 
42 
 
Bu re aksi yaning me x aniz mini o ‟rganish uchun juda ko ‟p 
ishlar a ma lga oshirilgan . Bunda re aksi ya ta ‟si r etuvchi
r e a g e n t l a r n i k a t a l i z a t o r l a r b i l a n o r a l i q k o m p l e k s h o s i l q i l i s h i
orqali o ‟tishi aniqlanilgan.
A r o m a t i k u g l e v o d o r o d l a r o l i s h n i n g y a n a b i r n e c h a u s u l l a r i
ma v jud . Sanoatdagi aha mi yati kam b o ‟lganligi sababli bu usullar 
ustida to ‟xt alib o‟ti rma ymi z .
F i z i k x u s u s i ya t l a r i . A r o m a t i k u g l e v o d o r o d l a r a s o s a n
su yuqliklar bo ‟lib , ka m holatla rda qattiq holda mav jud bo ‟ladila r. 
O‟tkir xidga eg a. Qa yn ash ha rorati tegishli to ‟yingan
u g l e v o d o r o d l a r n i k i g a q a r a g a n d a y u q o r i . M a s a l a n , b e n z o l 8 0 , 1
0
C
d a , g e k s a n e s a 6 8 , 8
0
C q a y n a y d i .
B i r x i l r a d i k a l l i i z o m e r a l k i l b e n z o l l a r n i n g q a yn a s h
h a r o r a t l a r i b i r - b i r i d a n k a m f a r q q i l a d i . A r o m a t i k u g l e v o d o r o d
m o l e k u l y a r m a s s a s i n i n g h a r b i r – C H
2
- g u r u h i g a o r t i s h i u n i n g
qa ynash haroratini o ‟rtach a 30
0
C g a o r t i s h i g a s a b a b b o ‟ l a d i .
A r o m a t i k u g l e v o d o r o d l a r n i n g z i c h l i g i v a s i n d i r i s h
ko ‟rs atki chlari atsiklik va alitsiklik birik malarnikiga nisbatan 
k a t t a . A r o m a t i k u g l e v o d o r o d l a r s u v d a d e y a r l i e r i m a y d i l a r .
A r o ma t i k u g l e v o d o r o d l a r n i n g f i z i k k o n s t a n t a l a r i
A r o m a t i k
u g l e v o d o r o d l a r
S u y u q l a n i s h
h a r o r a t i ,
0
C
Q a y n a s h
h a r o r a t l a r i ,
0
C
Z i c h l i g i
B e n z o l
+ 5 , 4
8 0 , 1
0 , 8 7 9 0
M e t i l b e n z o l
- 9 2
1 1 0 , 5
0 , 8 6 6 9
1 , 2 - D i m e t i l b e n z o l
- 2 8
1 4 4 , 4
0 , 8 8 0 2
1 , 3 - D i m e t i l b e n z o l
- 5 3
1 3 9 , 1
0 , 8 6 4 2
1 , 4 - D i m e t i l b e n z o l
+ 1 3
1 3 8 , 4
0 , 8 6 1 0
E t i l b e n z o l
- 9 5
1 3 6 , 1
0 , 8 6 6 9

---