Organik reagentlar va ularning tahlilda qo'llanilishi

ORGANIKBIRIKMALARNING SINFLANISHI

Оrganik birikmalaning asosiy sinflari

Gomologik qator nomi	1 аtom uglerod	2 аtom uglerod	3 atom uglerod
Аlkanlar	СН4metan	С2Н6 etan	С3Н8propan
Аlkanollar	СН3ОН-metanol (metil spirti)	С2Н5ОН-etanol (etil spirti)	С3Н7ОН-propanol (propil spirti)
Аlkanollar	НСНО-metanal	СН3СНО-etanal	С2Н5СНО-propanal
	(formaldegid)	(аsetaldegid)	(propion аldegidi)
Аlkan kislotalari	НСНО-metan (chumoli kislotasi)	СН3СООН-etan (uksus kislotasi)	С2Н5СООН-(propion) kislotasi
Аlkenlar		С2Н4-etan (etilen)	С3Н6-propen (propilen)

Аlkinlar		С2Н2-etin (аsetilen)	С3Н4-propin (metil asetilen).
	←Gomolog→	←Gomolog→	←Gomolog→
	← Gomologik qator→

ORGANIK MODDALARNING KLASSIFIKATSIYASI.

О rganikbirikmalar

А lisiklik

Siklik

Т o ‘ yingan

Т o ‘yinmagan

Ка rbosiklik

Geterosiklik

А lisiklik

А romatik

bo‘ladigan

izomiklik,

ya'ni

qarbosiqliq

Barcha Organik birikmalar 4 sinfga bo‘linadi:

1.Adiabatik birikmalar uglerod atomlari zanjiri ochiq bo‘lgan birikmalar. H H H H - C - C - C - H

H H H

Bular oddiy, qush yoki uchbog orqali birikadigan birikmalar kiradi.

2.Alisiklik birikmalar. Molekulalarida uglerod atomlaridan iborat halqalar birikmalar. Ular ikki gruppaga bo‘linadilar:

a) alitsiklik birikmalar

CH2

CH2

H2C

Siklopentan

CH2 H2C

b)Aromatik birikmalar, bu birikmalarning molekulalarida uglerodning oltita atomidan iborat zanjirli gruppirovka bo‘ladi, bu gruppirovka benzol halqasi yoki benzol yadrosi deb ataladi.

• Geterosiklik birikmalar. Bu birikmalar molekulalarida uglerod atomlari bilan birga boshqa elementlar ( azot, kislorod, oltingugurt) atomlarini ham o‘z ichiga olgan halqalar bo‘ladi.
• .Element organik birikmalar

Uglerod atomi bilan birga molekulada metal atomlari ham bo‘ladigan Organik birikmalarga aytiladi.

CH3-Na

CH3

CH3

ZN

CH3

Metil natriy

CH3

dimetil ruh

CH3

SI

CH3

tetrametil silan

Organik birikmalarda uglerod atomi to‘rtga teng valentlik namoyon qiladi: u bitta elektronning r- pogonachaga o‘tishi natijasida qo‘zgalgan holatda turadi.

1s22s22p2 1s22s2p3 normal holatda

1s2 2s 2p3

Kimyoviy hossalari. Organik moddalarning kimyoviy hossasini bir mavzuda tushuntirish mumkin emas, shuning uchun ayrim sinflarga ta‘luqli vakillarining hossasiga to‘htalamiz

Metan, etilen, va asetilen qatori uglevodorodlar, faqat uglerod va vodoroddan tuzilgan birikmalar uglevodorodlar deb ataladi.

CH4+2O2=CO2+2H2O

CH4+Cl2=HCl+CH3Cl 2CH3Cl+Na=C2H6+NaCl CH2=CH2+Br2=CH2Br-CH2-Br CH2=CH2+HCl=CH3-CH2Cl CH CH+2H2=C2H6

CH CH+H2O=H-C = C-H

H OH

Spirtlar

C2H5OH+Na 2CH3OH+O2

C2H5ONa+H HCOH+2H2O