O’rta asr iqtisodiy tafakkuri


Walras va Lozanna maktabi


Download 1.19 Mb.
bet6/8
Sana21.04.2023
Hajmi1.19 Mb.
#1369357
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
alibekov ma\'sud iqt tarix

Walras va Lozanna maktabi: Leon Valras (1934-1910), shuningdek, iqtisodiyotda cheklangan foyda g'oyasini va umumlashtirilgan marjinal nazariyani ishlab chiqdi. Sof iqtisodiyot elementlari (1874), bu harakat umumiy muvozanat nazariyasi deb ataldi. Walrasning iqtisodiy nazariyasi iqtisodiyotda matematikadan foydalanish, erkin raqobat tushunchasi, foyda tushunchasi va raqobatbardosh bozorlarda narxlarning shakllanishini o'z ichiga oladi. Uning ishi birinchi marta barcha bozorlar bir -biri bilan bog'liq va ularning munosabatlarini matematik tarzda tasvirlash va tahlil qilish mumkin degan fikrni qat'iy ifoda etdi. Bu o'zaro bog'liq bozorlar "umumiy muvozanat" pozitsiyasiga moyil bo'lib, doimiy interaktiv sozlash jarayonidan o'tib, Valras shunday deb atagan. tantanement.

Jevons va Kembrij maktabi: Uilyam Stenli Jevons (1835-1882) ta'kidlagan Siyosiy iqtisod nazariyasi (1871), marjada tovarlar va xizmatlardan qoniqish kamayadi. Avstriya iqtisodiyot maktabidan ajralib, Jevons ishiga asoslangan neoklassik yondashuv ham tobora matematik bo'lib, mukammal raqobat va muvozanatga qaratildi. Alfred Marshall (1842-1924)-o'z davrining eng nufuzli iqtisodchilaridan biri bo'lgan, shuningdek, iqtisodiyotni matematik asosga qo'yib, iqtisodiy masalalarda matematik tamoyillarni qo'llagan, natijada iqtisodiyot ilmiy fan sifatida shakllangan. U ingliz neoklassik iqtisodiyot maktabini boshqargan va XX asr boshlarida Kembrij universitetining iqtisodiy tadqiqotlar markazi sifatida paydo bo'lishiga mas'ul bo'lgan.

O’rta Osiyo mutafakkirlari iqtisodiy g'oyalari: Iqtisodiy munosabatlarning huquqiy asoslari islom ta'limotidagi fikhning tarkibiy qismini tashkil etadi. Vatandoshirniz Marg'inoniyning «Hidoya» asari shular jurnlasidandir. AI-Marg'iloniy 1123-yil 23sentabrda tug'ilgan. Qur'onni, Hadis ilmlarini mukammal egallab, fikh - islom huquqshunosligi borasida benihoya chuqur bilimga ega bo'lganligi va bu sohada beqiyos durdonalar yaratganligi tufayli, Burhoniddin valmilla (Islom dinining dalili) va Burhoniddin al-Marg'inoniy nomlari bilan mashhurdir. Olim dastlabki ta'limni Marg'ilonda olib, keyinchallk Samarqandga ko'chib borgan va umrining ohirigacha o'sha yerda yashagan. Bizgacha uning o'nga yaqin asari yetib kelgan. < Keyinchalik esa butun musulmon olamiga mashhur bo'lib, musulmon huquqi - fikri bo'yicha eng aniq izchil mukammal asar sifatida tan olingan. «Al-Hidoya»ning birinchi kitobi to'rt jilddan iborat bo'lib, har biri alohida muammolami tahlil etadi. Bu kitob 1994-yilda professor AX. Saidovning izohi bilan nashr etilgan. Kitobning 3-jildida oldi-sotdi, pul muammolari, kafolat, qozilarning vazifalari, guvohlik, berilgan guvohlikdan qaytish, vakolat, da'vo, iqror bo'lish, sulh, bir ishda pul bilan sherik bo'lish, pulni saqlashga berish, qarz berish, sovg'a, ijara, muayyan shart asosida cheklangan ozodlik berilgan qullar, valiylik, majbur qilish, homiylik, bosqinchilik hususidagi masalalar yoritilgan.


Download 1.19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling