O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi м. E. Jumayev bolalarda matematik tushunchalarni rivojlantirish nazariyasi va metodikasi

10 SONI

NOL SONI

Mashg‘ulotning maqsadi. Sonning qatordagi o‘rni haqida tushuncha berish.
Mashg‘ulot turi. Aralash.
Yangi mavzuni o‘rgatish.
Mashg‘ulot jihozlari:

1. 
   sonli kartochkalar;
   
2. 
   magnit taxtacha, olcha rasmi;
   

d) qutidagi rangli qalamlar, chizg‘ich.
Mashg‘ulotning borishi:

1. 
   Mashg'ulotni tashkil etish.
   
2. 
   O‘rganilgan mavzuni mustahkamlash. „Sonning qatordagi o‘rni“ni mustahkamlash, „Mening o'rnim qayerda?“ nomli o‘yinni takrorlash.
   

5 soni 4 dan nechta ortiq, 4 soni 5 dan nechta kam? — deb sonlarni taqqoslash.
0 SONI

мяя

и

■

■

ч

■

■

■И1ПЕИ45

■

я

■

■

НВШЯВНН

■

■

■

■

HI. Yangi mavzu ustida ishlash. Nol soni bilan tanishtirish.

4. 
   Mashg'ulotlik bilan ishlash.
   

1. 
   Mavzu ustida ishlash. 0, 1, 2, 3, 4, 5.
   

„0 ning o'rni qayerda ekan?“ Nol raqami sonlar qatorining boshida, 1 dan oldin nuradi, deb ko'rsatiladi.

2. 
   „Shoxda nechta olcha bor edi, oxiri nima qoldi?" Hech narsa qolmagani rasm orqali tushuntiriladi.
   
3. 
   Qutidagi rangli qalamlar nechta edi, oxirida nima qoldi? — deb bo'sh kataklardagi sonlar topiladi.
   

4. 
   Rasm daftar bilan ishlash. Nol sonining aytilishi mashq qilinadi. Qutidagi qalamlarning navbat bilan kamayishini aytish orqali bolalarning og'zaki nutqi mustahkamlanadi. Qatorda tushib qolgan qalamlar o‘rni 1o‘Idiriladi va taqqoslash amallari bajariladi. Daftardagi rasmga qarab nol soni hosil bo'lishining og'zaki shakllarini o'rganish mashq qilinadi.
   
5. 
   Mashg'ulotni vakunlash. Faol bolalar rag'batlantiriladi.
   

57. 
    §. Sonning qatordagi o'rni
    

Mashg'ulotning maqsadi. 1-10 sonlari ketma-ketligini to'g'ri va teskari sanash, 10 soni ichidagi sonlarni taqqoslash va og'zaki aytilishi malakasini mastahkamlash.
Mashg'ulot turi. A rakish.
Mashg'ulot jihozkiri:

1. 
   daftar, qalam;
   
2. 
   mavzuga mos rasm (chigirtka, mushuk);
   

d) geometrik shakllar.
Mashg'ulotning borishi:

1. 
   Mashg'ulotni tashkil etish.
   
2. 
   O'rganilgan mavzuni mustahkamlash.
   

1. 
   Bolalarning 10 soni ichida olgan bilimlarini mustahkamlash, turli didaktik o'yinlar orqali ulaming qo'liga qirqma raqamlarni berib, „Mening o'rnim qayerda?" o'yini o'tkazish. Adashib qolgan raqamlarni o'rniga qo'yish.
   
2. 
   She’r tarbiyachi tomonidan o'qib eshittiriladi.
   

Qo'shni bo'lib ko'paydik,
O‘n his'aga bir va nol, Hisoblaymiz, sanaymiz, Berib doim qo'lga-qo'l.

3. 
   Ish daftari bilan ishlash. 10 ichida sonlaming o'qilishi mashq qilinadi.
   
4. 
   Yangi mavzu ustida ishlash.
   

„1, 2, ,4, ,6, , 8, 9 — qaysi sonlar tushib qolgan, o'ylab toping", — deb so'raladi.
„Mushukchalar nechta? Chigirtkalar nechta? Ularning ham- masi nechta?" „Teng„, „Shuncha" tushunchalarini mustah- kamlash. Misollarning og'zaki aytilishi o‘rganiladi.
„Geometrik shakllarning qaysi birida necha raqam tushib qolgan? Toping.
— Qaysi raqamlar yetishmayapti?
— Qanday geometrik shakllarni ko'ryapsiz?
Demak, har bir sonning o‘z o'rni bor ekan, deb xulosa chiqariladi.

5. 
   Mashg'ulotni yakunlash. Faol qatnashgan bolalarni rag'bat- lantirish.
   

61 -§. Sonlarni taqqoslash