O’rta maxsus kasb-hunar ta’limi markazi

Direct and indirect speech.

1. Biro damning gapini boshqa birovga o’zgartirmasdan yetkazish ko’chirma gap deyiladi. Biro damning gapini to’ldiruvchi ergash gap yordamida faqat mazmunini yetkazish o’zlashtirma gap deyiladi.

Ko’chirma gap O’zlashtirma gap
He has said: “ The ship will He has said that the ship will arrive at the

arrive at the end of the week.” end of the week.

Ko’chirma gapdagi The ship will arrive at the end of the week gapi mustaqil, alohida bir gapdir. O’zlashtirma gapdagi that the ship will arrive at the end of the week gapi to’ldiruvchi ergash gap bo’lib, alohida ishlatilmaydi. He has said bosh gap.

2.Ko’chirma gaplardan oldin , odatda, vergul qo’yiladi.Ammo uzun matnlardan oldin ikki nuqta qo’yiladi. Ingliz tilidaqo’shtirnoq ko’chirma gapning boshida ham, oxirida ham qatorning yuqorisiga qo’yiladi.

3. Ko’chirma gaplar darak,so`roq gaplarga bo`linadi.

Darak gaplarni o`zlaqshtirma

Gaplarga aylantirish

1.Ko`chirma gaplarni o`zlashtirma gaplarga aylantirishda quydagi o`zlashtirishlar qilinadi;

a) Bosh gap bilan ko’chirma gap o’rtasidagi vergul va qo’shtirnoqlar tushurib qoldiriladi. O’zlashtirma gap oldida that bog’lovchi ko’pincha tushib qolishi ham mumkin;

He says, “Mary will do it”. He says (that) Mary will will do it.

b) Agar bosh gapda to’ldiruvchisiz to say fe’li ishlatilgan bo’lsa o’zlashtirma gapda to say saqlanib qoladi. Agar ko’chirma gapda to say fe’lidan keyin to’ldiruvchi kelsa, ko’chirma gapdagi to say fe’li o’zlashtirma gapda to tell fe’li bilan almashadi: