TRIPTOFAN ALMASHINUVI - Serotonin 5-oksitriptofanning dekarboksillanishi natijasida xosil bo‘ladi.
Serotonning fiziologik roli: - Serotonning fiziologik roli:
- Qon tomirlarni toraytiradi va arterial gipertenziya rivojlanadi;
- termoregulyasiya, nafas sistemasi faoliyatining boshqarilishi, koptokchalardagi fil'tratsiya;
- MNS mediatori;
- allergik reaksiyalar, demping-sindrom, homiladorlar toksikozi, karsinoid sindrom va gemorragik diatezlar rivojlanishida ishtirok etadi.
Gamma-aminomoy kislota (GAMK) - miya to‘qimasida glutamatdan glutamatdekarboksilaza ishtirokida xosil bo‘ladi
- Bosh va orqa miya sinapslarida GAMK va glisin miqdori ko‘p bo‘ladi. Ular neyronlarda nerv impul'slari o‘tkazilishining tormozlanishini ta'minlab beradilar.
BIOGEN AMINLARNING ZARARSIZLANISHI - Biogen aminlarning zararsizlanishi oksidlanuvchi dezaminlanish yo‘li bilan monoaminooksidaza (MAO) va diaminooksidaza (DAO) ishtirokida boradi va al'degid hamda ammiak xosil bo‘ladi.
- MAO - kofermenti FAD, mitoxondriya tashqi membranasida joylashgan, birlamchi, ikkilamchi va uchlamchi aminlarning zararsizlanishida qatnashadi.
- DAO – kofermenti piridoksal'fosfat, sitoplazmada joylashgan, gistamin, putressin, kadaverin va qisman alifatik aminlar zararsizlanishida qatnashadi.
Ammiakning xosil bo‘lishi va zararsizlanishi - 1 sutkаdа 100 g оqsil pаrchаlаngаndа 19,4 g аmmiаk hоsil bo'lаdi.
- to'qimаlаrdа аmmiаk pаst kоnsеntrаsiyalаrdа sаqlаnаdi vа iоn shаklidа bo'lаdi (NH4+).
- qоndа uning miqdоri 25-40 mkmоl/l (0,4-0,7 mg/l).
- Аmmiаkning yuqоri kоnsеntrаsiyalаri zаhаrlidir, аyniqsа miya to'qimаsigа (bеto'хtоv qаyd qilish, kоmа).
- Аmmiаk mеmbrаnаlаr оrqаli o'tib, miya хujаyrаlаri, shuningdеk mitохоndriyalаrgа hаm kirа оlаdi.
- miya hujаyrаlаri mitохоndriyalаridа аmmiаk α-kеtоglutаrаt bilаn birikib glutаmаtni hоsil qilаdi. Nаtijаdа krеbs sikli mеtаbоlitlаri miqdоri kаmаyadi, glyukоzа оksidlаnishining tеzligi pаsаyadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |