Osiyo xalqaro universiteti mavzu: Anatomiya fanining tarixi. Anatomiyani o’rganish usullari. Shakl va vazifaning birligi. Suyaklar tuzulishining umumiy prinsiplari. Tana suyaklarning funksional anatomiyasi

Bo’yin umurtqalarining o’ziga xos
xususiyatlari
• Bo’g’im yuzalari gorizontal sathda joylashgan
• Umurtqaning ikki yon tomonida ko’ndalang
teshiklarning mavjudligi (bu teshiklardan umurtqa
arteriyasi o’tib, bosh miyaning ensa qismini qon
b.n ta’minlaydi.
• CII-CV gacha umurtqalarning o’tkir o’siqlari ayri
b.di
• 1-bo’yin umurtqasining tanasi yo’q
• 2-bo’yin umurtqasining tishi borligi
• 7-bo’yin umurtqasining o’tkir o’sig’i uzun b.b, bu
turtib chiqqan umurtqa ya’ni vertebra prominens
deyiladi.

---

Ko’krak umurtqalari
• Boshqalaridan farqlari
:
• Umurtqaning bo’g’im yuzasi frontal sathda
joylashgan
• Tanasining ikki yon tomonida qovurg’alar
kelib birikadigan chuqurchalar ya’ni fovea 
costales larning mavjudligi
• Umurtqalarning ko’ndalang o’siqlarida ham 
qovurg’alar do’mbog’i kelib birikadigan
yuzalar mavjud. Bular fovea costales
transversarius deyiladi.

---

Ko’krak umurtqalarining bir-biridan farqlari
• Qovurg’a chuqurchalarining to’liq va
yarimtaligi b.n farq qiladi.Bunda I, X, XI, XII 
farqlanadi.
• ThI-da fovea costales superior to’liq, inferior 
yarimta b.di
• ThX-da fovea costales superior yarimta, 
inferior yo’q.
• ThXI-ThXII da tanasining ikki yon tomonida
bittadan qovurg’a chuqurchasi ya’ni fovea 
costales bor.

---

Bel umurtqalari
• Boshqalaridan farqlari
:
• Corpus vertebraning kattaligi
• Bo’g’im yuzalari sagittal sathda joylashgan
• So’rg’ichsimon va qo’shimcha o’siqlarining
mavjudligi
• Processus spinosuslari kalta va to’g’ri

---

Dumg’aza suyagi-os sacrum
• Qismlari:basis ossis sacri va apex ossis sacri
• Yuzasi 4ta:
• 1.facies sacralis pelvina
• 2.fac.sac.dorsalina
• 3.fac.auricularis
• 4.fac.articularis superior
• Orqa yuzasida 5 ta qirra bor:
• Crista sacralis mediana- processus spinosumlarning
qo’shilishidan h.b.
• Crista sacralis intermedia 2ta- bu processus articularis
sup. Va inferiorlar qo’shilishiodan h.b
• Crista sac.lateralis 2ta- bu processus trnsversuslarning
qo’shilishidan h.b.

---