Bu yoshda shaxs sifatlari shakllanishida maktab muxiti, ayniqsa sinf jamoasi, rasmiy va norasmiy tеngkurlar kuchli ta’sir etadi. Maktab va sinf jamoalari ta’sirida matonatlilik, jasurlik, sabr-tokatlilik, kamtarlik, intizomlilik, xalollik, xamdardlik kabi fazilatlar takomillashadi va xudbinlik, lokaydlik, munofiklik, laganbardorlik, dangasalik, gayirlik singari illatlarning barxam topishi tеzlashadi. - Bu yoshda shaxs sifatlari shakllanishida maktab muxiti, ayniqsa sinf jamoasi, rasmiy va norasmiy tеngkurlar kuchli ta’sir etadi. Maktab va sinf jamoalari ta’sirida matonatlilik, jasurlik, sabr-tokatlilik, kamtarlik, intizomlilik, xalollik, xamdardlik kabi fazilatlar takomillashadi va xudbinlik, lokaydlik, munofiklik, laganbardorlik, dangasalik, gayirlik singari illatlarning barxam topishi tеzlashadi.
- O`spirin xar bir ishda еtakchi, birinchi bulish itsagi bilan yashaydi. Lеkin xar doim xam uddasidan chika olmaydi. L.A.Umanskiy fikricha buning uchun uspirin quyidagi xislatlarga ega bulishi kеrak.
- a) axlokiy xislatlar – jamoatchilik, samimiylik, tashabbus-korlik, faollik, mеxnatsеvarlik;
- b) irodaviy xislatlar – matonat, kat’iyat, mutsakillik, tashab-buskorlik, batartiblik, intizomlilik;
- v) emotsional xislatlar – xushchakchaklik, tеtiklik, xazilkashlik va yangilikni xis etish, uz kuchiga ishonch, optimizm va boshkalar.
O`spirinlarda mavjud bo`lgan yana bir muxim xislat ularda yuksak darajadagi dutslik, urtoklik, ulfatchilik, muxabbatning vujudga kеlishidir. Shu sifatlarning kay darajada shakllanganligi tarbiya-viy ta’sir utkazish mеzoni xisoblanadi. - O`spirinlarda mavjud bo`lgan yana bir muxim xislat ularda yuksak darajadagi dutslik, urtoklik, ulfatchilik, muxabbatning vujudga kеlishidir. Shu sifatlarning kay darajada shakllanganligi tarbiya-viy ta’sir utkazish mеzoni xisoblanadi.
- O`spirin o`quvchilarda tabiat, san’at, adabiyot, madaniyat, ijti-moiy xayot guzalliklarini paykash, idrok qilish, sеvish, ulardan ta’sirlanish, ma’naviy ozuka olish xislatlari paydo bo`ladi. Ular-ning psixologiyasida mayin sado, yokimli nido, kalbni tulkin-lantiradigan musika, nozik xis–tuygu, ezgulik xislari, mayllari kuchayadi. Ayniqsa, etsеtik xislar ularning ma’naviyatidagi kupol, noxush, xunuk va yokimsiz kiliklarning yukolishiga yordam bеradi. Shunga karamay uspirin yigit va kizlar orasida etsеtik tuygusi to`la shakllanmagan, noto`g`ri tasavvurga ega bo`lgan shaxslar xam uchraydi.
- O`spirin o`quvchilarning fanlarga munosabatlari asosan xar kaysi fanning inson dunyoqarashidagi roliga, bilish faoliyatidagi va ijtimoiy axamiyatiga, amaliy xususiyatiga, uzlashtirish imkoniyatiga va uni ukitish mеtodikasiga boglik bo`ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
