Ot so’z turkumi


Download 1.57 Mb.
bet1/3
Sana09.02.2023
Hajmi1.57 Mb.
#1181117
  1   2   3
Bog'liq
Ot so\'z turkumi

Ot so’z turkumi

Ot so’z turkumi kim?, nima?, qayer? so’roqlariga javob bo’ladi. Narsalarning (kitob), shaxslarning (aka), joylarning (guzar) nomini bildiradi.

Otlar tuzilishiga ko’ra 4 turga bo’ladi


Sodda otlar
Qo`shma otlar
Juft otlar
Takror otlar

Sodda otlar
  • Faqat bitta asosdan yoki asos+qo’shimchalardan iborat.
  • Sodda otlar ikkiga bo`linadi:
  • Sodda tub:

  • -asos yoki asos+shakl yasovchi qo’shimcha.
    M: Temir, temirdan, temirlar, kitob, Nigoraxon, kitob, kitobning, ukajon,gul,gullar,do`ppi,oy, shahar
  • Sodda yasama ot;

  • (morfologik usul, affiksatsiya usuli)
    -asos+ot yasovchi qo’sh.
    Kitobxon, supurgi, temirchi, aravakash, ochqich, guldon, yotoq, o’roq, bo’yoq, tepki, sanchqi, ijodkor

Qo’shma otlar
  • Ikki yoki undan ortiq asosdan tashkil topadi.
  • (Sintaktik usul, Kompozitsion usul)

  • M: toshbaqa, gultojixo’roz.
    -Ikkala qismi turdosh ot bo’lgan otlar qo’shib yoziladi.
    M: qorbo’ron, asalari
    -Ikkinchi qismi turdosh ot bo’lgan joy nomlari qo’shib yoziladi.
    M: Mingtepa, Qumqo’rg’on.
    -Ikkinchi qismi atoqli ot bo’lgan joy nomlari ajratib yoziladi.
    M: Markaziy Osiyo, Quyi
    Chirchiq, Ko’hna Urganch

Juft otlar

Ma’nolari bir-biriga qarama-qarshi (aka-uka) yoki ma’nolari yaqin bo’lgan otlardan tashkil topadi. (dori-darmon, orzu-armon, ish-harakat, o’y-hayol, huzur-halovat. Juft otlar chiziqcha bilan yoziladi. Juft otlarlarning qismlari yakka holda qo’llanishiga ko’ra to’rt turga bo’linadi:
  • Har ikkala qismi mustaqil qo’llana oladigan juft otlar.


Download 1.57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling