Oxirgi variant davrlarga bo`lingan

Turkiston ASSRning tuzilishi. «Harbiy kommunizm» siyosati. «Xarbin kommunizm»snyosati.
Turkiston axolisining 80 foizdan ortigini dexkonlar tashkil kilardi. SHuning uchun ег-suv (agrar)
munosabatlari va ular bilan boglik bulgan sanoat uchun xom-ashyo, oznk-ovkat muammolari jiddiy
axamiyat kasb etdi. Rossiyada oktyabr tuntarishi kuniyok yirik er egatigini yuk kiliui tugrisida dekret e'lon
kilindi. Erlar kashshok dexkonlarga taksimlab berildi. 1917 y.9 dek. Turkiston XKS erni sotish va sotib
olishni man kiluvchi erni ijaraga berishni cheklovchi karor kabul kildi. Ammo u kogozda koldi. Xdrbiy
kommunizm snyosati urta xol dexkonlarning tplash snyosati edi. Bu siyosat 1918 yili kabul kilindi. Unga
kura urta xo! dexkoni ortikcha maxsulotni tortib olib ketilgan. Ular bozor bilan aloka kilolmadi. Bu siyosat
1921 yiigacha damom etdi. Bu davrga NEP yoki yangi iktisodiy siyosat kabul kilindi. U dexkonlarning
erkinlik berdi. Uz maxsulotlarini bozorga

chikarishga erishdi.

192.1917-1920 yillarda Xiva xonligida ijtimoiy-iqtisodiy, siyosiy vaziyat. Eskilik bilan yangiliq mutaasiblik bilan tarkkiyparvarlik urtasidagi kurash Buxoroda xam XX asrning boshlarida jadidchilikni yuza ga keltirdi. 1917 yiilga kelib esa u faol ijtimoiy-siyosiy va demokratik kuch ga aylandi. !E buxoroliklar» firkasi paydo buldi. Abduvoxid Burxonov, Usmon Xujaev, muso Saidjonov, Abdurauf Fitrat, Ota Xujaev, Mukomil Burxonov, Fayzulla Xujaev, Sadrijddin Ayniy bu firkaning faollaridan edilar Uning dastlabki faoliyati davlat boshkaruvi va ег-suv isloxotini utkazi xarakatidan boshlandi. Ular amir xukmroshshginn evropacha konstitutsiyaviy monarxiya bilan aldmashtirmokchi edilar. «YOsh xivatnklar» tashkiloti 1917 yil Xitva jadndlarining sul kanotidan ajralib chikdi. Uning tashkilotchi va asoschilari Xusaynbek Matmurodov, Boboxun Salimov, Polvonniyoz Xojn YUsupov, Mulla Jumaniez Sultonmrodov va b. Edilar. Ular rus podshosi istibdodi bilan uygunlashgan mustabid xon zulmi, mutaassibliq xurofot, xi!ma-xil soliklarning kupligidan azoblanaetgan xal kii erkin va farovon turmushga olib chikish, Vatanni iktisodiy va madanbiy arakkiy ettirish yulnda bosh kotirdilar va demokratik isioxotlar utkazish, mamlakatda adolatli xaetni yulga kuyishda xon xokimiyatiga muxolifatda buldilar. Bu muxolifat tarakkiylarvarlar, asosan, xonlikdagi yirik ulamo va amaldorlardan iborat buldi. «YOsh buxorolikldar» va «YOsh xivaliklar» ijtimoiy-iktisodiy tarakkiyot darajasi takozosiga kura xalk ommasi urasida mustaxkam tayanch bazaga emas edilar. Ular uzlariga ittifokchilami chetdan izladilar va rossiya timsolida amir va xon zulmidan ozod buiish mumkin, dgan fikrga borib, katga siyosiy xatoga yul kuydilar

193. Xiva xonligining bolshcviklar tomonidan ag'darilishi. Xorazm Xalq Sovet Respublikasining tuzilishi. Xiva xonligi tugatilishiga xam yosh Buxoroliklarni roli katta. Rossiyada 1917 yil inkilobdan keyin yosh xivachiliklar kulay vazifa vujudga kelishi sababli xondan ya'ni Asfandiyorxondan isioxotlar utkazish tugrisidagi manefestni imzolashni talab kildi. Isloxat chekilgan m-viy monarxiyani tashkil etdi. Majlis va

nozirlar kengashi tashkil topdi. 2 oy utmasdan xon boshchiligida konservativ kuchlar xarbiy tunlarilishni amalga oshirishdi va majlisni tarkatib yuborishdi YOsh xivaliklar raxnamolari xibsga olindi, bir kishi otib tashlandi. Ammo kup utmay turkman etakchisi Junaidxon 1918 yil bostirib kirdi va uzini diktaturasini umatdi. Bunday paytda Bolsheviklar xonlida xuddi Buxorodagi reja buyncha Xivada xam inkilob tayerlay boladi. Tuntarish 1920 yil 2 fevralda ruy berdi. Bu tarixda xalk inkilobi nomini oldi. Bu xiva xonligi tugatidganligi sabab buldi va Xiva xonligi Buxoro kabi RSFSR tarkibiga kirdi

194. 1917-1920 yillarda Buxoro amirligida ijtimoiy-iqtisodiy siyosiy ah vol.. Buxoro amirligini tugatilishida yosh buzoroliklamyng roli katta . Fayzullo Xujaev Raxbarlik kilgan ish Buxoroliklaming birgalikdan xarakati bilan Buxoroda tuntarish tayyorladilar. Ulaming tashabusi bilan 1920 yil 29 avgust CHorjuda kuzgolon uyushtirishdi.Bu erda Muvakkat inkilobiy kumita tuzi b , u RSFS xukumatiga erdam tugrisidagi nltimosnoma bilan mutxujat kilindi. Sovet davlati esa yaxshi kurollangan va maxalliy axolini daxshatga solgan aviatsiya bilan kuvatfantirilgan yirik xarbiy kismlami Buxoraga tayladi. Amir lashkari deyarli xech bir karshilik kursatmadi. Amir Sayd Olimxonning uzi esa oshasi va devoni bilan Avgonistonga kochibketti. 120 yil 8 oklyabr Buxoro xalk Sovet raisi va Sobik tadid Fayzullo Juraev boshchiligidagi xukumat xalk vazirligi kengashi tuzilgan e'lon kilindi. SHunday kilib Buxoro Amirligi kuladi va utmishga aylandi. Buxoro Resi 1924 yilgacha mavjud bulgan, keyin esa Uzbekiston SSR tarkibiga kiritilgan