O‘zbek tilining sohalarda qo‘llanishi

Ona tilimiz - o'zbek tiliga 1989-yil 21-oktabrda Davlat tili maqomi berildi. Bu 
mamlakatimiz, yurtdoshlarimiz hayotidagi unutilmas tarixiy voqeaga aylandi. 
0‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida davlat 
tilining 
maqomi 
huquqiy 
jihatdanmusuhkamlab qo‘yildi. Shu tariqa o‘zbek tili mustaqil davlatimizning 
bayrog‘i, gerbi, madhiyasi qatorida turadigan, qonun yo‘li bilan himoya qilinadigan 
muqaddas davlat ramziga aylandi. Har yili 21-oktabr yurtimizda o‘zbek tiliga davlat 
tili maqomi berilgan kun sifatida keng nishonlanadi. Ushbu sanaga bag‘ishlangan 
tadbirlarda “Davlat tili haqida”gi Qonunning ijrosi yuzasidan amalga oshirilayotgan 
ishlar atroflicha tahlil etilib, galdagi vazifalar belgilanishi yaxshi an’anaga aylangan. 

---

0‘zbek tili turkiy tillar guruhiga mansub bo‘lib, u mustaqil til sifatida XI asrdan 
boshlab shakllana boshladi va to hozirgi kunimizgacha bu tilda ko‘plab ilmiy va 
badiiy asarlar yaratildi. Xususan, Mahmud Koshg‘ariyning “Devonu lug‘otit-turk”, 
Yusuf Xos Hojibning “Qutadg‘u bilig”, Xorazmiyning “Muhabbatnoma”, shuningdek, 
Atoiy, Sakkokiy, Mavlono Lutfiy, Bobur, Alisher Navoiylaming yaratgan boy ilmiy-
adabiy meroslarini tilga olish mumkin. 
Mustaqillik sharofati bilan o‘zbek tili - davlat tiliga e’tibor kuchaydi va ona 
tilimizning ijtimoiy mavqeyi kengaydi. O‘zbek tilining taraqqiyoti va istiqboli
to‘g‘risida g‘amxo‘rlik qilinib, bir qancha qarorlar qabul qilindi. 1995- yilning 
21- dekabrida 0 ‘zbekiston Respublikasining yangi tahrirdagi «Davlat tili 
haqida»gi Qonuni e’lon qilindi. Bu qonun 24 moddadan iborat bo‘lib, uning 
birinchi moddasida asosiy qonunimiz bo‘lgan Konstitutsiyamizning to‘rtinchi 
moddasida yozilganidek, « O‘zbekiston Respublikasining Davlat tili — o‘zbek 
tilidir» deb yozib qo‘yilgan. 0 ‘zbek tilida to‘ g‘ri, ifodali so‘zlash va yozish, ona 
tilimizning sofligi va boyligi to‘g‘risida tinmay g‘amxo‘rlik qilish, uning
iste’mol doirasini kengaytirib borish davlatimiz fuqarolarining burchi sanaladi. 
Xususan, har bir yosh, o‘quvchi va talaba ona tilidagi so‘z boyligini oshirish 
hamda til imkoniyatlaridan o‘rinli foydalanishga doimo harakat qilishi foydalidir. 
So‘z — fikrning qurolidir, kishi qanchalik ko‘p so‘z bilsa, uning fikrlash doirasi,
dunyoqarashi ham shunchalik keng bo‘ladi.