SURXANDARYO nomining etimologiyasi ham jumboqligicha qolmoqda. Tojikcha “Qizil suv’’ ma’nosida bo’lsa surxob deyilishi kerak edi. Daryoning bosh qismi-DENOV shahrigacha Qizilsuv deb atalgan.
SURX yoki SURXI degan Turkman urug’I bor. O’rta asrlarda Temur davrida ham CHAG’ONRUD deb atalgan. V.V. Bartold mo’g’ul tilida chag’on OQ ekanligini aytgan. (RO’D-DARYO).
Gidronimlarni hosil qiluvchi atamalar
Akvatoriya(lotincha aqua- suv)- suv bilan qoplangan maydon.
Anhor ( arabcha birligi- nahr)- katta ariq.
Ariq- suv yo’li.
Afdoq- katta ariqdan chiqarilgan tarmoq.
Bo’g’iz- ikki suv havzasini birlashtiradigan suv yo’li.
Darg’ot-suv taqsimlagich inshoot.
Guzar- daryodan kechib o’tiladigan joy, kechuv.
Do’lob- suvni balandga ko’tarib beradigan moslama.
Izza- sernam, zax joy.
Jonabuloq- qiyaroq yerdan chiqqan buloq.
Ko’l- kichikroq tabiiy suv havzasi.
Ko’lmak- halqob suv.
Kom- ariq.
Naynova- qamish g’arovdan yasalgan nov; nov- suv oqadigan joy o’zan, tarnov.
Nahr- katta ariq.
Ro’d- soy daryo.
Xotinsuv- suv miqdori biroz o’zgarib turadigan kamsuv joy, o’zan.
5-MUSTAQIL ISH
Turli lug‘atlardan sodda, birikmali va murakkab antroponimlarga misollar topiladi, ular tahlil qilinadi.
1. Sodda birikmali antroponimlar
Zabiy (arabcha) – ohu, erkak ohu.
2.
Zabihulla (arabcha) – Allohga atalgan, sadaqa qilingan o’g’il. Allohga o’zini bag’ishlagan bola.
3.
Zabur (arabcha) – yozilgan, bitilgan. Dovud (a. s.) ning kitobining nomi.
4.
Zakariya ( qadimgi yahudiycha-arabcha) – Zaxariya- Allohni yodda tutuvchi, Allohning yodi bilan yashovchi yoki er, mard, jasur.
5.
Zaliqa (arabcha) - so’zamol, go’zal nutq sohibasi,notiq.
6.
Do'stlaringiz bilan baham: |
