ma'lum bir nuqtadan o'tadian barcha turdai maydonlarda yuzga keladian normal va tanensial kuchlanishlar to'plami .
Materialning mustahkamliini baholash uchun biz birinchi navbatda tananing ma'lum bir nuqtasida yuzga keladian normal va kesish kuchlanishlarining en yuqori qiymatlari bilan qiziqamiz. Ularni aniqlash uchun tananing ma'lum bir nuqtasidan o'tadian har qanday uchta o'zaro perpendikulyar maydondai normal va kesishish kuchlanishlarini bilishimiz kerak.
ta'sir " yo'nalishlarini yoki boshqacha qilib aytanda, tananing ma'lum bir nuqtasidan o'tan qaysi saytlarda paydo bo'lishini bilish ham kerak .
Tananing bir nuqtasida kuchlanishlar holatini o'ranish, o'ranilayotan nuqtga yaqin joyda , masalan, nuqtadan boshlanadi. TO (1-rasm), tomonlari dx , dy va dz bo'lan elementar parallelepiped muvozanatdai yuklanan jismdan aqliy ravishda kesiladi . Ushbu parallelepipedning kichikliini hisoba olan holda, uning barcha ichki nuqtalarida kuchlanish holati bir xil (ya'ni bir hil ) va to’g’ridan-to’g’ri tekshirilayotan K nuqtasidai kuchlanish holatia to’g’ri keladi deb taxmin qilishimiz mumkin. Shunday qilib, biz elementar parallelepipedning yuzlari bo'ylab ham, boshqa har qanday bo'limlari bo'ylab normal va siljish kuchlanishlari bir xil taqsimlanan deb faraz qilamiz .
elementar parallelepipedning qiya kesmalari bo‘yicha kuchlanishning o‘zarishi qonuningi tekshirisha imkon beradi , bu kesimlar biz o‘ranayotan K nuqtadan o‘tadi deb faraz qilamiz .
1-rasm. Elementar parallelepiped
Tananing nuqtasida NS qanday turlara bo'linadi ?
Keyinchalik ko'ramizki, deformatsiyalanan qattiq jismning istalan nuqtasia yaqin joyda fazoda shunday yo'naltirilan elementar parallelepipedni har doim tanlash mumkin , shunda uning yuzlari bo'ylab faqat normal kuchlanishlar paydo bo'ladi . Bunday parallelepiped bir, ikki yoki uch yo'nalishda "cho'zilish" ("siqilish") ni boshdan kechirishia qarab, NSning quyidai turlari ajratiladi (2-rasm).
Rasm. 2. Tananing bir nuqtasida kuchlanishlar holatining turlari:
a - chiziqli (bir o'qli); b - tekis (ikki eksenli);
c - hajmli (uch eksenli)
bilan novdaning markaziy taranliini (siqilishini) o'ranayotanda biz allaqachon chiziqli NSa duch kelganmiz.
Materiallarning mustahkamlii muammolarida, en ken tarqalan tekislik NS. Uning xarakterli xususiyati elementar parallelepipedning ikkita parallel yuzida normal va kesish kuchlanishlarlarining to'liq yo'qlii .
Aynan NS bilan bo'liq bo'lan holata biz keyini ishlarda e'tibor qaratamiz . Xususan, oddiy x bilan elementar parallelepipedning yuzlarida kuchlanishlarlar paydo bo'lmaydi, deb faraz qilamiz . So'nra, hajmli parallelepiped o'rnia, soddalashtirish maqsadida, biz raqamlarda tekis elementni ko'rsatamiz, ya'ni parallelepipedning yz tekisliia proyeksiyasi . Bunday holda, biz ushbu elementning ichki maydoningi lyuk bilan ko'rsatamiz.
Volumetrik NS materiallarning mustahkamlii kursida amalda o'ranilmaydi.
|
