O’zbekistan Respublikasi joqari ha’m orta arnawli Bilimlendiriw ministirligi

2.1 Turkiya muzıkası ulıwma temalar
Azerbaydjan xalıq muzıkası Áyyemgi Rim muzıkasıvizantiya muzıkası Osmanlı muzıkasıParsı dástúriy muzıkasıÁskeriy orkestrlar Dervishlarni aylandırıw Arab muzıkasıTurk muzıka usıliJanrlar Xalq Tosh Pop Klassik Arabesk Hip Hop Jazz Tango Áskeriy Arnawlı sırtqı kórinisler Onınshı jıl mart Osmanlı júriwleriMedia hám islew Muzıkalıq sıylıqlarTurkiya muzıka sıylıqlariMu-YapAltın mikrofonAltın kelebek sıylıqlariMuzıkalıq kestelerKral Tap 20 Turkiya Tap 20 Turkiyanıń eń jaqsı 20 taligiMuzıka festivallariXalıq aralıq muzıka festivaliXalıq aralıq jaz festivaliIzmir Evropa Jaz FestivaliAspendos festivaliMuzıkalıq qurallarBillboard TurkiyaDream TvKral TvMusiki MecmuasiNR 1 Powertürk TvMilliy hám watanparvarlik qosıqlarimilliy maqtaw qosıǵıǴárezsizlik martRegionlıq muzıkaKipr turk muzıkasıFrakiya

Mifologiya hám Turkiya muzıkası asosan óz ishine aladı Turkiy elementlari, sonıń menen birge bólekan tásirinleri Grek muzıkası, Osmanlı muzıkası, Arman muzıkası va Bolqon muzıkası, sonıń menen birge, zamanagóyroq Evropa va Amerika mashhur muzıka. kurka Orta teńizdiń arqa-shıǵısiy qirg'og'ida jaylasqan mámleket bolıp, mádeniyatlar kóshe kesispesi Evropa, Arqa Afrika, Jaqın Shıǵıs, Kavkaz va Qubla va Oraylıq Aziya.

Turkiya daǵı dástúriy muzıkanıń túbiri ásirler osha ótken dáwir tuwrı keledi Saljuqiy túrkler ga kóship ótti Anadolu va Fors 11-asirde de turkiy, da turkiygacha bolǵan tásir elementlerin óz ishine aladı. Zamanagóy kópshilikke arnalǵan muzıkanıń kópshiligi óz túbirlerin 1930 -jıllardıń baslarında payda bolıwı menen izlewi múmkin Batıslastırıw.[1]

Túrli regionlardan kelgen emigrantlardıń assimilyatsiya etiliwi menen muzıkalıq janrlar hám muzıka ásbaplarınıń túrli-tumanlıǵı da kengaydi. Sonıń menen birge, Turkiya hújjetlestirilgen folklor muzıkasın kórdi hám etnik usılda jaratılǵan ataqlı muzıkalardı jazıp aldı Grekshe, Arman, Albancha, Polsha, Ozarcha va Evrey boshqalar qatarında jámáátler.[2]Kóplegen turk qalaları hám qalaları jergilikli muzıkalıq saqnalarǵa iye bolıp, olar óz gezeginde bir qatar regionlıq muzıka usılların qollap -quwatlaydilar, biraq soǵan qaramay, batıs usıl daǵı pop muzıkası 1970 hám 1980-jıllardıń aqırlarında, hátte eń ullı tárepdarları menen arabeskda belgililigin joǵatdı. Ajda Pekkan va Sezen Aksu, jaǵdayǵa túsip qalıw. Ekonomika hám jámiyet ashılıwı nátiyjesinde 1990 -jıllardıń baslarında ol taǵı ommalashdi. Aksu járdemi menen pop muzıkasınıń qayta tiklenip baratırǵan ataqlılıǵı bir qansha xalıq aralıq turk estrada juldızların tuwdırdi Tarkan va Sertab Erener. 1990 -jıllardıń aqırında alternativa islep shıǵaratuǵın er astı muzıkası payda boldı Turkiy tas, elektronika, Hip Hop, rap va raqs muzıkası asosiy korporativge qarsı pop va arabesk ko'pchilik kommerciyaǵa aynalǵan dep esaplaytuǵın janrlar.[3]

Mazmun

1 Eski muzıka1. 1 Muzıkalıq ásbaplar1. 2 Osmanlı hárem muzıkası : Qarın raqsi1. 3 Romanı tásiri1. 4 Áskeriy muzıka1. 5 Túrklerdiń Batıs klassik muzıkasına tásiri1. 6 Batıstıń turk eski muzıkasına tásiri2 Respublikanıń dáslepki jıllari3 Xalıq muzıkası3. 1 Xalıq asbaplari3. 2 Xalıq ádebiyati3. 3 Arabesk3. 4 Diniy muzıka3. 4. 1 Meshit muzıkası3. 4. 2 Alevi tásirinleri: Aslam (Ashik) dástúrlerine3. 4. 3 So'fiylarning tásiri: Mevleviy dástúrlerine3. 5 Regionlıq xalıq usıllari3. 5. 1 Egey hám Rumeli regionlari3. 5. 2 Qara teńiz hám Kaspiy teńizi regionlari3. 5. 3 Qublası -arqa regionlar4 Kanto (Cantare muzıkası ) 5 Kópshilikke arnalǵan muzıka5. 1 Tiykarǵı pop5. 2 Turk xip-xopi5. 3 Turkcha trans5. 4 Anadolu tamaqtası5. 5 Islamıy anashid5. 6 Salmaqli metall hám sanaat5. 7 Jer astı qara metall hám ólim metallari5. 8 Pop-rok hám rok5. 9 Er astı hám klub muzıkası5. 10 Siriyalıq qashqınshılar hám basqa emigrantlardıń muzıkalıq tásiri6 Muzıka sanaatı7 Muzıkalıq tálim8 Bayramlar hám festivallar9 Sonıń menen birge qarang10 Túsindirmeler hám málimlemeler11 Qosımsha oqıw12 Sırtqı siltemeler

Osmanlı saray muzıkası úlken hám túrme-túr rejimler yamasa táreziler sistemasına ega makamlar, hám kompozitsiyaning basqa qaǵıydaları. Klassik muzıkanı transkripsiyalash ushın bir qatar nota sistemaları isletilingen, eń ústin bolǵan Xemparsum Batıs notatsiya basqıshpa-basqısh kiritilgunga shekem qollanılatuǵın jazıw.[4]Turk eski muzıkası konservatoriyalarda jáne social klublarda oqıtıladı, olardan eń húrmetlisi Istanbulnikidir Üsküdar Musiki Cemiyeti.[5]

Klassik turk muzıkalıq formalarınıń ayriqsha izbe-izligi a fasil, suite instrumental preludiya (peṣrev), instrumental postludly (saz semaisi) hám olar arasında vokal kompozitsiyalarining instrumental improvizatsiyalar menen baslanatuǵın hám panktuatsiyaning tiykarǵı bólimi taksim.[6]Tolıq fasil kontsertida tórt qıylı asbap ásbapları hám ush vokal formaları, sonday-aq kiyim-kenshek klassik qosıq, sharki. Qatań klassik fosil qaldıqları birdey makam davomida, kirisiw taksimidan hám ádetde oyın sesler uyǵınlıǵıında tawsılatuǵın yoki o'yin háwesi.[7]Biraq qısqaroq sharki kompozitsiyalar, zamanagóy qosıqlardıń jańa ashılıwshıları - bul dástúrlerdiń bir bólegi, olardıń kópshiligi júdá áyyemgi, 14 asrga tuwrı keledi; kópshiligi jańa, 19 -ásir aqırında qosıq avtori Haci Arif Bey ayniqsa ataqlı bolıw.

Kompozitorler hám atqarıwshılarva Sultan Húrmetli Sulaymon. Eń zamanagóy zamanagóy turk eski qosıqshısi Münir Nurettin Selchuk, birinshi bolıp qosıqshı pozitsiyasini ornatǵan. Basqa atqarıwshılar kiredi Byulent Ersoy, Zeki Myuren, Müzeyyen Senar va Zekai Tunca. Muzıkalıq ásbaplar