O`zbekistan respublikasi` xali`q bilimlendiriw ministrligi a`JİNİyaz ati`ndag`I` no`kis ma`mleketlik

 

Ameliy  jumislar   

Astronomi’ya  pa’ni  ha’m  woni’n’  kelip  shi’g’iw  tariyxi’ 

Astronomiya    aspan    denesinin’    tiykarlang’an    mag’liwmatlardi  

uliwmalastirip,  ken’eytirilgen    ha’m    teren’lestirip    u’yreniletug’in  pa’nnin’      ati  

Astronomiya  dep  ataladi. Ja’nede  aniqraq  etip  aytatug’in  bolsaq  Astronomiya  

aspan     denesinin’       ha’reketi,  fizikaliq   ta’biyati, olardin’    kelip   shig’iwi    ha’m  

evolyuciyasi.  Kozmostin’    du’ziliwi    ha’m    wonda    planetamiz    Jerdin’    worni  

haqqinda    mag’liwmatlar    beretug’in    pa’n.  “Astronomiya  “      so’zi    grekshe  

“astron”    juldiz    “nomos”  nizam  so’zlerinen      payda    bolg’an.  Astronomiyanin’  

payda    boliwi    Vavil,  Misr,  Qitay,  Hindistan    ha’m    basqa    batis    ha’m    shig’is  

ma’mleketlerde  bir   neshe  min’  jil  aldin  payda  bolgh’an. Ms;  Misrli  ruxaniyler  

b.e.sh. 3  min’  jillar  aldin  Nil  da’ryasi  tasqininin’  baslaniw  ku’nleri  astronomik  

gu’zetiwler    tiykarinda    aldinnan    aytip    bergen.  Bunda    aspannin’    arqa      yarim  

sharlarinin’    en’    jariq    juldizi    Sirustin’  shig’ista    Quyash    nurlari      menen    bir  

waqiitta  erte  tan’da  payda  boladi’  ha’m  Nil  da’ryasi tasqi’nin’nin’  baslaniwi  

arasindag’I’   baylanis  barli’g’I’  ani’qlang’an  edi. Ko’p  jilliq   gu’zetiwler   jildin’  

uzinlig’in  aniqlawg’a   da  alip  kelgen.