O’zbekiston-finlandiya pedagogika instituti aniq-tabiiy va jismoniy madaniyat fakulteti

8. Yer harakati vulqonlarning paydo bo'lishiga qanday ta'sir qiladi?

Yerning harakati tektonik plitalarning harakatiga sabab bo'lgan vulqonlarning shakllanishiga ta'sir qiladi. Ikki plita bir-biridan uzoqlashganda Yer mantiyasidagi magma yer yuzasiga koʻtariladi, natijada vulqonlar hosil boʻladi.

9. Yerning harakati zilzilalarning shakllanishiga qanday ta'sir qiladi?
Yerning harakati tektonik plitalarning harakatini keltirib, zilzilalarning shakllanishiga ta'sir qiladi. Ikki plastinka bir-birining yonidan sirg'alib o'tganda, bu bosimning ko'tarilishiga olib keladi va bu oxir-oqibat zilzila shaklida chiqariladi.
10. Yer harakati orollarning shakllanishiga qanday ta'sir qiladi?
Yerning harakati tektonik plitalarning harakatini keltirib, orollarning shakllanishiga ta'sir qiladi. Ikki plastinka bir-biridan uzoqlashganda, Yer mantiyasidan magma yer yuzasiga ko'tariladi va natijada orollar paydo bo'ladi.
11. Yerning harakati cho'llarning paydo bo'lishiga qanday ta'sir qiladi?
Yerning harakati shamol va yog'ingarchilik shakliga ta'sir qilish orqali cho'llarning shakllanishiga ta'sir qiladi. Ekvatordan uzoqda joylashgan hududlar to'g'ridan-to'g'ri quyosh nurini kamroq oladi va shuning uchun salqinroq va quruqroq bo'ladi, natijada cho'llar paydo bo'ladi.
12. Muzliklarning paydo bo'lishiga Yer harakati qanday ta'sir qiladi?
Yerning harakati harorat va yog'ingarchilik shakllariga ta'sir qilish orqali muzliklarning shakllanishiga ta'sir qiladi. Harorat etarlicha past bo'lganda, qor ko'rinishidagi yog'inlar to'planib, muzliklarni hosil qilishi mumkin.
13. Yerning harakati daryolarning shakllanishiga qanday ta'sir qiladi?
Yerning harakati yog'ingarchilik va erning balandligiga ta'sir qilish orqali daryolarning shakllanishiga ta'sir qiladi. Yuqori balandliklarda yog'adigan yog'ingarchiliklar daryolarni hosil qilib, pastroqlarga oqib tushishi mumkin.
14. Yerning harakati kanyonlarning shakllanishiga qanday ta'sir qiladi?
Yerning harakati eroziyaga olib keladigan kanyonlarning shakllanishiga ta'sir qiladi. Vaqt o'tishi bilan suv va shamol harakati tosh va tuproqni yemiradi, natijada kanyonlar paydo bo'ladi.