O’zbekiston milliy universiteti ijtimoiy fanlar fakulteti sotsiologiya yo’nalishi 4


Download 368.88 Kb.
Pdf ko'rish
Sana30.10.2023
Hajmi368.88 Kb.
#1735347
Bog'liq
Презентация (1)



O’ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI IJTIMOIY
FANLAR FAKULTETI SOTSIOLOGIYA YO’NALISHI 4-
KURS SIRTQI TA’LIM TALABASI XAMIDOVA
FARANGIZNING IJTIMOIY PSIXOLOGIYA FANIDAN
MUSTAQIL ISHI


MAVZU: IJTIMOIY PSIXOLOGIYANING METODLARI
Reja
1.Ijtimoiy psixologiyada kuzatuv metodi
2. Hujjatlar bilan ishlash metodi
3. Hujjatlar bilan ishlash metodida kontent-analiz


IJTIMOIY PSIXOLOGIYANING METODLARI. ASOSIY 
METODLARNING QISQACHA TAVSIFI.
Ijtimoiy
psixologiyada qo’llaniladigan metodlarning o’zga psixologiya 
yo’nalishlaridan farqi. SHaxsni guruh sharoitida va guruhlararo munosabatlar 
tizimida o’rganish ijtimoiy psixologiyaning asosiy maqsadi ekanligi. Ijtimoiy 
psixolgiyada kuzatuv:
ichki va tashqi kuzatuv
, faoliyat bilan qo’shilgan
xolda 
kuzatuv
; ijtimoiy
psixologik eksperiment
,
kontent-analiz
, proektiv 
metodikalrning o’ziga xosligi. Ijtimoiy psixologiyada anketa metodining o’rni. 
“Sotsiometriya” metodining ijtimoiy psixologiyadagi o’rni. Ijtimoiy psixologik 
treninglar to’g`risida tushuncha.


IJTIMOIY PSIXOLOGIYANING
ASOSIY METODLARI

Ijtimoiy psixologiyada qo’llanilgan metodlar psixologiyaning boshqa 
tarmoqlarida ishlatiladigan metodlari nomi bilan hamda maqsadlarga ko’ra 
fark qilmasada, ijtimoiy psixologik tadqiqotdagi uslublar o’ziga xos 
xususiyatlarga hamda ko’rinishlarga ega. Bu o’ziga xoslik avvalo tadqiqot 
kamrab oladigan ijtimoiy kontekstdan, uning xilma-xil ko’rinishlarida 
shaxs va guruhlar psixologiyasidan kelib chiqadi. Metodologik 
muammolarda aytib utilganidek, ijtimoiy psixologik tadqiqotda nimani 
o’rganish qancha vaqt mobaynida o’rganish kabi muhim muammolar hal 
etilgandan keyingina tekshirish vositasi va uslublari aniqlanadi.



Masalan, umumiy psixologiyada
kuzatish metodini oladigan bo’lsak, u 
Ijtimoiy psixologiyada o’ziga xos
ijtimoiy sharoitlarida o’ziga xos
vaziyatlarda va ma’lum guruhlarda
ishlatiladi. Bunda tadqiqotchi eng avvalo
nimani kuzataman, qanday Yo’l bilan
kuzataman, kuzatuv birligi qilib nimani
olaman, kuzatuvni qancha vaqt
mobaynida davom ettiraman degan
qator savollarga javob topgandan
keyingina ilmiy tadqiqotini boshlaydi. 



Kuzatuvchining tadqiqot mobaynida tutgan mavqeiga ko’ra kuzatish har xil bo`ladi. 
Masalan, ba’zi hollarda kuzatuvchi kuzatish obekti bo’lmish odamlar guruhi bilan birga 
yashab, ularga qo’shilib
ish tutib
, tabiiy sharoitlarda malumot to’playdi. Bunday kuzatish 
turi "birgalikdagi kuzatuv" deb ataladi. Bunday kuzatishning klassik misoliga amerikalik 
ijtimoiy psixolog U. Uaytning usmirlar psixologiyasi, ular guruhidagi ijtimoiy psixologik 
xodisalarni o’rganishga qaratilgan mashxur tadqiqotini kiritish mumkin. Rus 
tadqiqotchilaridan Alimaskin ham tarbiyasi ogir usmirlar xulq-atvorining ijtimoiy 
motivlarini o’rganish maqsadida ular bilan uzoq vaqt mobaynida bo`lib, ma’lumot 
tuplagan. U kuzatishlari okibatida 92 % tarbiyasi ogir bolalarning o`z sinfida va 
oilasida yaqin kishilari bo’lmaganligini aniqlagan.


HUJJATLARNI O’RGANISH METODI

Xujjatlarni o’rganish metodi sotsiologiya fanidan kirib 
kelgan. Bu metodning qator afzalliklari bor. Ulardan 
muhimlari shundan iboratki, u faoliyatning maxsulini 
tekshirishga imkon beradi hamda to’plangan 
ma’lumotlarning ishonchliligi, matematik qayta ishlash 
imkoniyatining borligi bilan ajralib turadi. Xujjat 
deganda ogzaki (suzlangan nutk matnlari, suhbatlarning 
yozib olgan qismlari, bevosita muloqot) yoki yozma 
(rasmiy xujjatlar,
gazetalar
, jurnallardagi maqolalar, 
xatlar siesiy yoki badiiy adabiet materiallari) holda 
tavsiya etilgan ma’lumotlar nazarda tutiladi. Ana shu 
materiallarni ma’naviy jixatdan ham sifat, ham mikdoriy 
analiz qilinish usuli Ijtimoiy psixologiyada kontent -
analiz deb ataladi.



Yaxshi o’tkazilgan kontent-analiz aslida ijtimoiy psixologik 
tadqiqotlarda juda katta ahamiyatga ega. Lekin olingan 
malumotlarning ishonchliligini shu borada ilgari ishlagan 
shaxslar-ekspertlar bahosi, ayni shu faktni tekshirish uchun 
boshqa metodlarni ham qo’llash va malumotlarni 
solishtirish va ayni obekt va ayni vaziyatda qayta analiz 
qilish Yo’llari bilan erishildi. Tuplagan mikdoriy 
malumotlar Yaxshigina matematik qayta ishlovdan 
o’tkazilmogi lozim. Kontent-analiz tadqiqotchidan 
kattagina o`quvni talab qiladi, chunki bir tomondan, u yoki 
bu matnni tushunish maxorati bo`lishi kerak, ikkinchi 
tomondan, tadkikod sungida qo’lga kirilgan mikdoriy 
birliklarni yana qayta sifat formasiga keltirish lozim, yani 
tushuntirib berish kerak.


Document Outline

  • Slide 1: O’zbekiston milliy universiteti Ijtimoiy fanlar fakulteti Sotsiologiya yo’nalishi 4-kurs sirtqi ta’lim talabasi Xamidova Farangizning Ijtimoiy psixologiya fanidan 
  • Slide 2: Mavzu: Ijtimoiy psixologiyaning metodlari
  • Slide 3: Ijtimoiy psixologiyaning metodlari. Asosiy metodlarning qisqacha tavsifi. 
  • Slide 4: IJTIMOIY PSIXOLOGIYANING ASOSIY METODLARI
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7: Hujjatlarni o’rganish metodi
  • Slide 8

Download 368.88 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling