O’zbekiston respublikasi aloqa, axborotlashtirish va telekommunikatsiya texnologiyalari davlat qo’mitasi

Fotografik asboblar. Fotografik suratga olish uch boskichdan iborat:

1. 
   Suratga olish (sьyomka). Bunda ob'ektning kurinmas tasviri fotoapparat orkali plastinka yoki plyonkaga tushiriladi.
   
2. 
   Negativ tayyorlash yoki ochiltirish, ya'ni kurinmas tasvirni kurinadigan kilish, yoki negativ olish uchun, fotoplastinkaga himiyaviy ishlov berish.
   
3. 
   Pozitiv tayyorlash yoki cogozga kuchirish, ya'ni negativdan kogozga nusha kuchirish.
   

Fotoapparatlar bilan suratga olishda, ob'ekt hira va noanik kurinishi mumkin, bunday dolda apparat ob'ektivi oldinga va orkaga siljitiladi yoki ob'- ektivning oldingi linzasi buraladi va buni ravshanlikka tugrilash deyiladi. Buyum tasvirning kurinishi apparatdagi hira shishada yoki vioiskatelning chetki ramkalarida dosil buladi, bu bajarilgandan sung ob'ektivni yopib, apparatdan hira shisha olinadi va urniga kasseta urnatiladi. Kassetali apparatlarda esa tugridan-tugri plyonkada ob'ekt rasmi olinadi. Sungra olish uchun kassetaning kopkogi suriladi, sung zatvor darakatga keltirilib, ekspoziciyaga tugrilanadi, ya'ni tasvir plyonkaga (plastinkaga) ma'lum vakt ichida tushirib olinadi. Tasvirning plyonkaga tushib turish vaktiga viderjka (ekspoziciya vakti) deyiladi. Bu vakt sekundning mingdan bir ulushidan bir necha minutlargacha boradi. Bu vakt mahsus jadvallar yoki eksponometr nomli asbob yordamida aniklanadi.
Plyonkani ochiltirish ishlari fotolaboratoriyada bajariladi, shuni esda tu- tish zarurki, tukkizil yoruglikda fakat «Izoorta» plastinkasi va «Ortohrom» plyonkasigina himiyaviy moddalar ta'sirida ochilishi mumkin, kurinmas tasvirni kurinadigan kilish uchun plastinka kichik fotovannaga kuyilgan mahsus eritma - proyavitel (ochiltirgich) ga solinadi va 4-7 minut oraligida tasvirning barcha de- tallari yahshi kurinadi.

Mavzu: O'qitishning tehnik vositalari Tehnik vosita turlari. Tehnik vositalarni qo'llashning metodolik aspektlari. Tehnik vositalarning ahamiyati va imkoniyatlari.