O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarni rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti urganch filiali telekommunikatsiya injiniringi kafedrasi optik aloqa tizimlari

Sinxron raqamli ierarxiya tizimlari
Raqamli oqimlarning tarkibiy tuzilishi
STM–N siklining shakllanishi Multipleksorlashning barcha variantlari avvalo STM-1, keyin esa STM-N modulining shakllanishiga olib keladi. STM-N modulining logik tuzilishini qarab chiqamiz.
SDHda signallarni umumiy multipleksorlash sxemasi. Sinxron raqamli ierarxiya oqimlarining shakllanishi
STM-N modul sikli (freymi)ning tuzilishi
Seksiya sarlavhasi
Seksiya sarlavhasi
Ko’rsatkich
STM-N ning foydali yuklamasi
270хN ustun (bayt)
9хN
261хN
9 qator
E1 triblaridan STM-1 ga o'tish Ovozli signallarni uzatishda keyinchalik STM-N ga o'tishni nazarda tutgan holda E1E4 oqimlariga bog'liq holda o'zgartirish maqsadga muvofiqdir. Bunday yondashishni nazorat qilish, marshrutlashtirish, ajratish, STM-N oqimidan har bir E1 oqimining xatoliklarini osongina topish imkonini beradi. Bunday uzatishda STM-1 oqimining tezligi 155 Mbit/s ni tashkil etadi. Bloklarning barchasidan, TUG-2, TUG-3, VC-4 va STM-N pozitsiyalarida signalni vaqt bo'yicha multipleksorlash amalga oshadi. Ko'rinib turibdiki, raqamli oqimlarni yuklatish, tenglashtirish jarayonlari (bitli stafing)ni qo'llash, ko'rsatkichlarning faolligi shuningdek POH va SOH sarlavhalarini qo'llash bilan bog'liqdir. SDH tizimlarida konteynerlar RDH oqimlarini yuklash uchun lozim bo'lgan xajmdan bir necha marta kattadir. Raqamli oqimlarni yuklash (bitli staffing usuli)da uning tezliklarini tenglashtirish protsedurasi amalga oshadi. Buning uchun konteynerning bir qismi qo'llaniladi. 
STM-N satxini shakllantirishda, SDHning eng asosiy qonunlarini bajarish ya'ni sinxron raqamli tarmoqning xar qanday punktida RDH, SDH triblarining, STM-N satxidan oson va oddiy xolatdan kiritish va chiqarish imkoniyatiga ega bo'lishi lozim. Bunday kirish/chiqishli rejimlarga ega bo'lgan sinxron raqamli mulьtipleksor RDH multipleksorlarining butun zanjiri bilan almashishi kerak. Quyidagi turli RDH triblaridan tashkil topgan STM-Nning umumiy shakllanish sxemasi ko'rsatilgan. Konteyner, joylashtirish operatsiyasi (SDH mapping) orqali, davomiyligi 125 mks yoki 500 mks bo'lgan blokli siklik tuzilishiga ega bo'lgan virtual konteyner (Virtual Container-VC)ga (trakt turiga bog'liq xolda) o'zgaradi. VC da boshlang'ich axborotlardan tashqari yana traktning sifatini nazorat qiluvchi va avariya va foydalanishni ta'minlovchi trakt sarlavxasi (POH-Pat Over Head) ham shakllanadi.