O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi

6-topshiriq. Sunniylik yo‘nalishidagi mazhablarni jadval asosida to‘ldiring

Mazhablar	Asoschisi	Tarqalgan hududlar	Diniy ta’limoti
Hanafiylik	Bu mashhab 8-9 asrda yashagan Abu Hanifa an-Nu'mon ibn Thabit al-Kufi (699–767 yillar) tomonidan qo'llangan va u hayotida Baquba, Irakda turibdi. Bu erudits asosan fiqh (muomala va ibodat bo'yicha islomiy qonunlari) sohasida bo'lgan a'loqasi bilan mashhur edi.	Hanafiylik, O'rta Osiyo va Turkiyada tarqalgan O'rtacha Islam madhhabidir. Bu madhhabning qamrovligi O'zbekiston, Qozog'iston, Tojikiston, Qirg'iziston, Turkmaniston, Afghaniston, Hindiston, Pakistan, Bangladeshdan O'zbekistonga kadrlar, Turkiston (Turkiya), Azarbayjon, Bosniya, Tatariston (Rossiya), Sudan, Malayziya, Indoneziya, Misr, Yordaniya, Suriya va boshqalar kabi ko'plab mamlakatlarda to'g'risida hokimiyatda bo'lgan O'rtacha Islam mazhabi hisoblanadi.	Hanafiylik mazhabi, Xoja Abdukhafiz al-Hamadoni tashabbusidagi "Hanafiylar 200 narsa" degan asarida izohlangan Xoja Abduhafiz al-Hamadoni tashabbusi 7500 narsadan ortiq masalalarni maqol qilib yuritib ketadi. Bu masalalarning asosiy qismi, islom diniy va fiqhiy masalalarga oiddir. Hanafiylar 200 narsa kitobi orqali biror haqiqatga ega bo'lmagan masalalarni ifodalash mumkin. Masalan, o'zgartirilgan O'rtacha Islam madhhabi madrasalarining birida bu tashabbusni taqdim etilishi va ba'zi boshqa madrasalarda shunchaki berilishi mumkin.
Molikiylik	Malikiylik, bir Islam madhhabi hisoblanadi va 8-9 asrda yashagan Malik ibn Anas (711–795 yillar) tomonidan qo'llangan. Malik ibn Anas, Medina, Saudiy Arabistonda turib, bu erudits musulmonlar uchun qadr qilingan amaliyotlar va adabiyotlar yozgan bo'lib mashhur edi. Malik ibn Anasning yozgan asarlaridan biri "al-Muwatta" nomi bilan mashhur bo'lgan va bu kitob Malikiylik madhhabining asosiy manbai hisoblanadi.	Malikiylik tarqalgan hududlar dunyo bo'ylab turli mamlakatlarda qo'llab-quvvatlanadi va musulmonlar tomonidan o'rgatiladi. Malikiylik, Arabiston, Afrika, Xitoy, Endoneziya, Malayziya, Chechena, Kavkaz, Turkiya va boshqa ko'plab hududlarda tarqalgan bo'lib, ularning madrasalarida o'rganiladi va amalga oshiriladi. Ammo, o'zbekiston, qozog'iston, tojikiston, qirg'iziston, turkmaniston kabi mamlakatlarda malikiylik tarqalgan hududlar kamroqdir.	Malikiylik diniy ta'minoti, maliklarning, olimlar va madrasalarning o'rtacha Islam mazhabini o'rganish va tarbiyalashga bag'ishlangan tizim va dasturlarga asoslanadi. Bu ta'minot, dunyo bo'ylab turli mamlakatlarda qo'llab-quvvatlanadi va musulmonlar tomonidan o'rgatiladi. Diniy ta'minotning bir qismi, maliklar va malikiy olimlari tomonidan yozilgan diniy kitoblar va asarlarda ifodalangan fiqh maslahatlari va adabiyotlardir. Malik ibn Anas tomonidan yozilgan "al-Muwatta" nomli mashhur kitob bu madhhabning asosiy manbai hisoblanadi va maliklarga diniy bilim va adabiyotni o'rganishda rahbarlik qiladi. Malikiylik madrasalari, o'quvchilarga islomiy ilmlarni o'rganish va adabiyotlarini oshirishda katta ahamiyatga ega bo'lib, arabiston, afrika, endoneziya, malayziya va boshqa hududlarda turli ta'lim muassasalarida faoliyat olib boradi.