O’zbekiston Respublikasi “davlat tili haqida“ gi qonunlari hamda “kadrlar tayyorlash milliy dasturi” kabi davlat hujjatlarida o’zbek tilini davlat tili sifatida o‘qitish masalalari haqida

Qiyaliklar turg‘unligini aniqlashga oid yechimlar

39-20 guruh talabasi: Ergashov Abdulaziz

Fan o’qtuvchisi: Umarov Dilshod

Reja

1, Qiyalikning turg‘unlik Olimlari

2, Qiyalikning turg‘unlik sharti

3, Sochiluvchan gruntlar

4, Gruntning yuqoridan tushayotgan bosimi aniqlash

Prof. M. N. Maslov o ‘zining ko‘p yillik kuzatishlari natijasida egri

• Prof. M. N. Maslov o ‘zining ko‘p yillik kuzatishlari natijasida egri
• chiziq shaklidagi qiyahk eng mustahkamdir degan hulosaga keldi. Uning
• ta'kidlashicha, qiyalik muvozanatining buzilishi biror ma’lum yuza shaklida,
• xususan, aylaima silindr shaklida deb qaralishi ma'lum xatolikka olib keladi
• va bu xatolik qiyalik tarkibida gruntlaming turi ko‘payib borishi bilan ortib
• boradi.

N. N. Maslov qiyalik turg’unligini hisoblash uchun bir qancha usullar
ishlab chiqdi. „Yotiq kuch" (1929 - 1934 yy.) „Qiyalik turgimligi” (1949) va hokazo usullar shular jumlasidandir.
U o ‘zining „qiyalikning turg‘unligy" usulida quyidagini asos qilib
olgan: har qanday qiyalik yuqori muvozanat holatida boiishi uchun uning sirti bo’ylab istalgan nuqtada o ’tkazilgan burchak qiyalik qa’ridagi gruntning siljishga qarshi burchagiga teng b o iish i kerak, ya’ni a =
bunda a - qiyalik sirii b o’ylab istalgan nuqtaining gorizontga nisbatan tashkil qilgan burchagi; (p - grunt bosimi p ga mos keluvchi siljishga qarshi burchak. a =
ko’ra turg’un qiyalikning shakli hamma vaqt egri chiziqli bolishi kerak, uning yuqori qismi tikroq, quyi qismi esa yotiqroq ko’rinishni oladi.
aholini joylashtirish tizimi — mavjud aholi punktlarini rivojlantirish hamda yangi aholi punktlarini barpo etish yo‘li bilan aholini tegishli hududga tartibga solib boriladigan tarzda joylashtirishning shaharsozlik hujjatlari bilan belgilanadigan asosiy yo‘nalishlari;
bino — funksional maqsadiga qarab odamlar yashashi yoki bo‘lishiga va har xil turdagi ishlab chiqarish jarayonlarini bajarishga mo‘ljallangan, tayanch, to‘sma yoki har ikkala maqsadga xizmat qiluvchi konstruksiyalardan iborat qurilish tizimi;
buyurtmachi — obyektlarni qurish, rekonstruksiya qilish, ta’mirlash va buzishning amalga oshirilishini ta’minlovchi, shuningdek shu maqsadlarda loyiha-qidiruv, ekspertlik, qurilish-montaj va nazorat ishlarini bajarish uchun tegishli tashkilotlar bilan shartnomalar tuzuvchi jismoniy yoki yuridik shaxs;
zonalashtirish — hududni rivojlantirishni shaharsozlik jihatidan rejalashtirish chog‘ida shaharsozlikning foydalanish turlarini hamda bu turlardan foydalanishga doir cheklovlarni belgilagan holda, hududning funksional maqsadga ko‘ra bo‘linishi;
inshoot — har xil turdagi ishlab chiqarish jarayonlarini bajarish, moddiy qimmatliklarni joylashtirish va saqlash, odamlarning vaqtincha bo‘lishi (harakatlanishi), shuningdek uskunalar yoki kommunikatsiyalarni joylashtirish (o‘tkazish, ulash) uchun mo‘ljallangan, tayanch, to‘sma yoki har ikkala maqsadga xizmat qiluvchi konstruksiyalardan iborat hajmiy, yassi yoki chiziq tarzidagi qurilish tizimi;